De giststarter is reeds gemaakt.....

Gestart door Essie, 14-01-2004 22:05 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 5 gasten bekijken dit topic.

Essie

Hallo heren(en misschien een dame?),

Ik (V, 26) lees hier al een tijdje af en toe wat mee aangezien ik voor mijn HBO opleiding samen met mijn projectgroep een bier moet brouwen.

Een aantal weken research is vooraf gegaan, maar nu het er heel snel werkelijk op aan komt om te gaan brouwen schiet ik toch in de stress. :X Zal dat wel goed gaan? Heb ik mij wel voldoende voorbereid? Heb ik niets over het hoofd gezien? Anderzijds krijgt het proces nu meer vorm en vallen de vele dingen die ik heb gelezen op zijn plek en krijgt alles meer vorm.

Hoewel wij maar 5 liter bier gaan brouwen heb ik vanavond alvast een giststarter gemaakt zoals ik hier op het forum had gevonden. 50 gr moutextract op 500 ml water. Voordat ik dit heb gedaan heb ik al mijn spullen schoongemaakt met een oplossing van sulfiet en citroenzuur. Ik weet niet of het veel uitmaakt dat de verhouding van die oplossing niet helemaal goed is, maar deze was ongeveer 2:1
Mijn giststarter staat nu af te koelen en wanneer deze af is gekoeld zal ik deze beluchten en warm wegzetten. De komende twee dagen zal de temperatuur dus wat hoger zijn in huis. ;D  

Vrijdag is de dag van het echte werk. Ik weet niet hoe vroeg we beginnen met brouwen, maar het lijkt mij handig als we in de ochtend beginnen met brouwen. We gebruiken een moutextract en twee hopsoorten en als extra toevoeging heb ik kers en een rode kleurstof voor een rode kleur (ja serieus :P )
Nu gaf die man van de winkel waar ik mijn spulletjes gister heb gekocht een zakje waarop staat 'dried brewing yeast'. Ik neem aan dat dit mijn gistkorrels zijn, maar vraag mij dan ook af waarom die meneer mij zei om mijn eigen giststarter  te maken. Nu ik dat zakje heb én een giststarter, maar dit is dan toch dubbelop? Of begrijp ik iets niet goed? Zie ik iets over het hoofd.
Ook heeft die meneer mij gistvoedingzout gegeven. Ik heb nog niet gezocht met de zoekfunctie, maar heb nog geen idee waar ik dit voor en wanneer moet gebruiken ;D

Heeft er iemand misschien ook nog tips op mij waar ik tijdens het brouwproces  absoluut op moet letten? (Ik heb een recept en een kookschema) Waar het nog fout kan gaan? Wanneer ik mijn kleurstoftoevoeging toe moet voegen? Wanneer mijn smaakstof?

Ik heb de afgelopen tijd zo ontzettend veel gelezen waardoor het hier een beetje een harrewar is. Zal dat goedkomen met mij/ons?  :nut:

Alvast bedankt voor de info

:degroeten:

MO

Essie,

dat is een heel verhaal en roept ook weer een paar vragen op. In principe kun je gewoon de korrelgist gebruiken. In zo'n zakje zit meestal een gram of 10 en dat ik genoeg voor 20 L bier en dus meer dan genoeg voor 5 L. Bedenk wel dat het ongeveer net zoveel werk is om 20 L te maken als 5 L, dus als ik je nog aan het twijfelen mag maken: meer bier voor het zelfde werk is altijd interessant in mijn optiek.

Over de giststarter ben je niet echt duidelijk: je hebt een moutoplossing gemaakt, maar welke gist heb je daar aan toegevoegd? Uit een commercieel flesje, of een korrelgist, of iets anders? Nogmaals, die korrelgist die je gekregen hebt, kun je zo bij je wort kieperen (dat is de makkelijkste manier die vaak toch goed werkt, alternatief is even 15 min laten staan in gekookt en afgekoeld water en toevoegen aan wort).

Kersen geven zat kleur dus ik zou geen kleurstof gebruiken. Dan kan je net zo goed een commercieel bier drinken. En waarom zou iets met minder kleur slechter smaken? Dat heb ik nooit begrepen, je proeft geen kleur, je houdt alleen jezelf voor de gek, en dat kunnen we beter aan de industrie overlaten (consumenten voor de gek houden). Of is kers je smaakstof? 5 minuten meekoken met hop zou ik zo zeggen. Als je echte kersen (of beter: krieken) hebt dan dienen die pas tijdens de secundaire vergisting toegevoegd te worden.

Heel veel succes en houd ons op de hoogte!

gr
MO

Bas

Hoi Essie,

Ik wil het volgende toevoegen:

- Als je voor korrelgist gaat, is het beter het gist eerst zo'n kwartier in een beetje (steriel) water van ongeveer een graad of 25 te laten wellen. Het gist krijgt hierdoor de kans om makkelijk water op te nemen en op vitale kracht te komen. Als je het gedroogde gist direct bij het wort gooit zal het gist veel moeite hebben om water te op te nemen en op vitale kracht te komen. De reden hiervoor is de hoge suikerconcentratie in het wort die ervoor zorgt dat water er moeilijker het wort kan worden ontrokken. Vergelijk maar met een zoetwatervis die in de zee wordt gegooid, die droogt uit omdat het zoute water het vocht uit de vis ontrekt. Of neem zelf maar eens een duik in zee, dan voel je dat je huid ook uitdroogt.

- Gistvoedingszouten zijn eigenlijk alleen nodig als er te weinig voedingsstoffen in je wort zit. Als je mout of moutextract gebruikt zal je dit probleem nooit hebben, die bevatten voedingsstoffen zat. Je hebt pas gistvoedingszouten nodig als je een pure kristalsuikeroplossing of zo wilt vergisten, of wort waar een hele grote storting aan kristalsuiker in zit.

- Een giststarter gebuik je meestal om te zorgen dat je genoeg vitaal gist krijgt zodat je vergisting snel en krachtig op gang komt. Bij het brouwen van kleine hoeveelheden (tot zo'n 20 liter) bevat een zakje korrelgist meestal al genoeg vitaal gist om zonder giststarter te kunnen.

Grt, Bas H.

Essie

Vandaag was een dag met vooruitgang. De laatste vergadering gehad voordat we gaan brouwen. Nog meer puntjes op de i en duidelijkheid.

Ik heb inderdaad kersensmaakstof, zonder kleur. Ik weet ook niet of die kleurstof wel zichtbaar wordt in onze bier, want we gaan morgen een donkere bier brouwen.

Wat betreft het moutoplossing die ik gister heb gemaakt... Ik heb daar geen gist aan toegevoegd. Mijn projectbegeleider stipte dat ook al aan vanmiddag (micro-bioloog). Ik zal zo eens verder gaan neuzen op het forum. Ik hoop dat ik dat alsnog toe kan voegen. Ik weet ook dat ik voor zo'n hoeveelheid als dat we gaan maken geen giststarter nodig hebben, maar als ik mij niet vergis verloopt het proces van vergisten zo wel iets sneller.

Bedankt voor de tips heren. Ik snuffel nog ff verder hier.  :vorksmile:

MO

Haha, dat is best grappig eigenlijk toch, een giststarter zonder gist. Ik mag je toch wel stiekem (opbouwend) uitlachen? Een vriend van me die voor het eerst brouwde had geen water in zijn waterslot gedaan, ongeveer net zo grappig.

gr
MO

Essie

Dat zal ook wel een aktie voor mij zijn, maar bedankt
voor de tip.....water in het waterslot doen.   :proost:

Henk oet Paiz

Als ik het goed begrijp heb je gisterenavond wort gekookt voor een giststarter die nu al meer dan een etmaal staat zonder gist. Als ik jou was zou ik deze niet meer gebruiken, temeer omdat je van plan bent om maar 5 liter te brouwen. Gewoon zoals de anderen ook zeggen, de korrelgist met een beetje water of wort voorbereiden en na een half uurtje toevoegen aan het steriele, afgekoelde wort.

Succes!

Groeten,

Henk  :proost2:

Essie

Nee, we gaan vandaag brouwen. Ik heb er alle vertrouwen in dat dat helemaal goed gaat komen. Ik zal de helft van het zakje gistkorrels vooraf in een schaaltje zetten zoals jullie aangegeven.

Wel heb ik gisteravond de andere helft van het zakje alsnog in mijn oplossing gegooid. Of deze nog steriel is weet ik niet. We zullen de oplossing eerst grondig meten en bekijken in het lab alvorens deze te gebruiken. En ook al gebruiken we hem niet, dan zet ik hem nog in het verslag voor een nog meer positieve beoordeling.  :D

 :biersmile:

Essie

Het gaat hartstikke lekker hier. Vanmorgen hebben we
de giststarter onder de microscoop bekeken en die ziet
er prima uit.

 :dansen:

Essie

Of er iemand op zit te wachten of niet...ik wil toch mijn blijdschap ff met jullie delen.

Vandaag was dus het moment supreme. Omdat de pan niet meer dan 4 liter kon hebben, hebben we er uiteindelijk slecht 2,5 liter van gemaakt.

Alles ging volgens plan, beter zelfs, en ik ben uitermate tevreden met de waardes die we nu hebben.

Onze giststarter die ik van te voren thuis had gemaakt liet een heleboel CO2 vrij toen ik vanmorgen de dop eraf schroefde en een goede bieraroma kwam ons tegemoet. Onder de microscoop zag het er erg goed uit. Heel veel levende cellen en weinig bacterie voor zover we konden zien (400X vergroot). De laborant vertelde ons dat we de giststarter goed konden gebruiken. We hebben de giststarter gemeten met de hydrometer en deze had een SG van 1020 (alcohol van 6,3 of zo toch?) en een pH van 4,32 als ik mij niet vergis.

Onze wort had een hele mooie kleur (rode kleurstof toegevoegd) en had een SG van 1070 en een pH van 5,74 of iets in die buurt. Lijken mij goede waarden. Na toevoeging van het gist had ons bier een SG van 1066 en zijn helemaal vergeten om de pH te meten. Maar die kunnen we alsnog wel uitrekeken.

Nadat we de giststarter (ik heb 250ml toegevoegd) aan het wort hebben toegevoegd hebben we onze bier -verdund- nogmaals onder de microscoop bekeken en levende gistcellen geteld. De verdunning die we hebben gebruikt was 1:8 en op een 0,5mm2 (vierkante mm dus :D ) zaten gemiddeld 21 gistcellen waarvan er 60% in leven was.

Tot nu toe ziet het er dus aardig uit. Ik ben heel benieuwd naar wat maandag ons brengt, wanneer we weer gaan meten en bekijken.

Prettig weekend heren

 :elifant:

MO

Dit zijn hele leuke interessante dingen die je zo met ons deelt. De meesten hier op het forum brouwen thuis in de keuken, schuur of garage, en wij hebben bepaald niet de beschikking over een goed geoutilleerd laboratrium. Jij meet dus veel meer waardes dan wij doen!
Nog een paar tips:
- sluit de giststarter nooit af, zo kan je fles of erlenmeyer of wat dan ook knallen. Bierflesjes kunnen 3 bar druk hebben, maar gewone flessen niet. De beste manier om een giststarter te maken is in een erlenmeyer (afgesloten van licht met bv zilverpapier) met een waterslot, ik gebruik zelf bij het opkweken het flesje en sluit dit af met een jenever gedrenkt watje. Lucht kan er zo wel in, maar infecties nauwelijks
- het % alcohol van de giststarter kunnen we alleen voor je narekenen als we het begin SG weten. Dan is het begin SG - eind SG maal 0,136 en je hebt het alcohol percentage
- staat het bier nu wel in een gesloten vat met waterslot en bij welke temperatuur? Bovengist vergist het beste rond de 20 grC.

Houd ons op de hoogte, en meet zoveel als je kunt!

gr
MO

Essie

Hallo Mo,

Ons bier staat in een zuurkast in het laboratorium op school in een  vat te gisten. Incl. waterslot (en ik weet nu ook -naast dat ik die moet gebruiken- waar die voor dient  :o ). Ik weet niet wat de temperatuur is op school, maar de laborant vertelde mij dat het in het weekend door de airco wel af kan koelen. Het zal geen koelkast zijn, maar denk niet dat het de 20 graden zal halen. Maar kijk....ook dáár had ik tijdens de voorbereiding aan gedacht...ik had een fleecedeken van huis meegenomen en om het vat gewikkeld.

Dus, als ik het goed begrijp zat er 1070-1066 X 0,136 = 0,544% alcohol in mijn bier toen ik hem achterliet?

Bij het afkoelen van mijn giststarter in spé heb ik ook een watje gebruikt, maar nadat ik mijn gist erbij heb gegooid heb ik de dop op de fles gedraaid. Het was een aquariusfles die uiteraard goed was behandeld met sulfiet en citroenzuur. Is het trouwens normaal dat deze in 1 dag al naar bier ruikt? :D

Ons bier zullen we de komende week dagelijks gaan meten. Deze gegevens moeten wij voor het project verwerken en het doel van het project is ons inzicht geven in een gistproces. Uiteindelijk moeten wij dit komende donderdag presenteren en ook al is ons biertje nog niet uitgegist, gebottelt en/of mislukt doordat er een bacterie is bij gekomen....ik twijfel er niet aan dat we onze studiepunten in onze zak kunnen steken aangezien mijn groep ons heel goed had voorbereid en zowel onze projectbegeleider als een docent die gister ook gedurende de hele dag in het lab stond hartstikke enthousiast waren over ons product, plannen en voorbereiding.

Uiteraard heeft het forum hierin ook best een groot aandeel, want ik heb hier toch heel wat dingetjes kunnen lezen die mij hielpen bij het begrijpen van het proces, want je moet weten dat ik kwam met een kennis van 0,0.

Ik hou je graag op de hoogte.  :beersmiley:

Herman

Als je alcohol wilt berekenen moet je wel rekening houden met de hoeveelheid wort en de hoeveelheid giststarter. Beide hebben hun eigen SG, waarvan je het gewogen gemiddelde kunt berekenen. Jouw berekening houdt hier geen rekening mee. (2,5*1.07 + 0,25*1.02)/2,75 = 1.065. Gemeten 1.066, dus daaruit heb je nog geen alcohol. Je hebt hooguit wat alcohol uit je giststarter. Maar die telt uiteraard slechts voor 0,25/2,75 mee. Dan moet je wel het begin-SG van je giststarter weten.

Na een dag gisten ruikt het inderdaad naar bier.

Herman

Essie

Update!!!

vanmiddag hebben we gemeten en waren heel erg blij met de resultaten. Gemiddeld zitter er nu 22 gistcellen op 0,5mm2 bij een 8 keer verdunning van de oplossing (net als hierboven ook al staat dus) en zijn hiervan 80% in leven. Dat zijn er dus meer dan afgelopen vrijdag.

De pH van het bier is nu 4,6 en ik weet niet of dat goed is. Dat gaat in ieder geval vandaag uitgezocht worden. De SG van het bier staat nu op 1022. In het recept dat ik heb gebruikt staat dat de eind SG 1018 moet zijn. Dat zou dus 5,7% vol zijn. Ik denk dat ik vandaag maar eens verder uit ga zoeken wat ik moet doen, want zover heb ik niet vooruit gedacht en behoort het meten ook eigenlijk niet tot mijn taken van het project.

ciao  :degroeten:

Adrie

Hoi Essie,

Ga maar niet teveel af op de einddichtheid dat in een recept staat, want hoe ver het bier doorgist hangt van vele factoren af. Het kan best zijn dat jouw bier verder doorgist of juist minder ver. Een zuurgraad van 4,6 lijkt me niet prima. Er ontstaat bij de gisting kooldioxide, dat opgelost in bier een zuur milieu doet ontstaan. Volgens mij gaat alles prima tot zover.

Leuk trouwens om die tellingen van de aantallen gistcellen te lezen, want normaal gesproken hebben amateurbrouwers niet de mogelijkheid om dat zelf te doen. Hoe onderscheidt je trouwens levende van dode gistcellen bij de telling?

Groeten,

A3

Essie

Ik heb ff verder gelezen hier op het forum en kom allemaal nieuwtjes tegen. Begrijp ik het nu goed en moet ik mijn bier door laten gisten totdat hij vanzelf stopt? Verder kwam ik nog een term tegen die ik niet kende en dat was 'lageren'.
Ik heb de zoekfunctie gruwelijk misbruikt en hoop wat dat betreft vandaag nog meer duidelijkheid te krijgen wat dat nu eigenlijk is. Begrijp ik het goed en is dat een proces waarbij je je bier laat rijpen of een proces waarbij je bier helder wordt en er vanalles naar de bodem van het vat zinkt?
Kan ik dat proces ook achterwege laten en overmorgen gaan bottelen? Ik moet ons bier namelijk komende donderdag presenteren (we hebben zelfs een eigen naam en etiket :D ) en ik zou het wel leuk/fijn vinden als we dan al hadden gebotteld.

Ik las daarnet ergens dat de pH van een bovengistend bier tussen de 4,0 en de 4,4 moet eindigen. Dat lijkt mij dus ook prima. Ik maakte mij daar toch wel ff zorgen over omdat ik vrijdag ergens had gelezen dat het rond de 5,6 moest zitten, maar dat ging dus over wort. :D  

Voordat ik mijn gistaellen kan bekijken onder een microscoop verdun ik mijn bier tot 8 keer omdat ik anders blijf tellen. Deze oplossing bevat dan een blauwe kleur zodat ik mijn cellen makkelijk kan zien onder de microscoop.  is ook deels opgelost in een blauwe vloeistof en zo bekijk ik die onder de microscoop. Zo kan je dode gistcellen herkennen doordat ze donker van kleur zijn en levende doordat ze alleen een blauwe rand hebben en daarin kan je makkelijk een kern onderscheiden. Ik heb hier ergens een printje liggen van onze cellen onder de microscoop. Ik wilde hem voor je inscannen, maar zie net dat ik geen dode cellen kan herkennen, dus dat schiet ook niet op :P

Essie



Toch een plaatje van onze gistcellen van afgelopen vrijdag  :proost:

Adrie

Hoi Essie,

Leuke foto, maar inderdaad, ik zie geen verschil tussen de cellen.

Wat het lageren betreft: meestal laat ik mijn bier ongeveer een week gisten en als de gisting bijna ten einde is, hevel ik het bier af van de gistkoek op de bodem van het vat. Het bier gaat dan naar een andere fles met waterslot. Deze fles zet ik koeler weg, een graad of 15 is ideaal. Lageren houdt in dat het bier rustig uitgist en de dode gistcellen naar de bodem van het vat kunnen zinken. Als het bier nagenoeg helder is, is het tijd om te bottelen. Je moet niet te vroeg gaan bottelen, want dan komt er teveel gist mee (hierdoor kun je smaakafwijkingen krijgen) of zit er nog teveel suiker in je bier (hierdoor kunnen de flessen exploderen).

Je bottelt dan met een afgestreken theelepel suiker in elk flesje. Na een week of drie warm wegzetten is je bier op druk en kun je het drinken.

Je kunt eventueel wel eerder bottelen, maar dan zou ik geen suiker in de flessen toevoegen om het risico op explosies te minimaliseren.

Groeten,

A3

Essie

Dank je wel voor de bruikbare informatie A3  :hoera:

Eduard

Erg mooi dat je daar nog een foto van kunt maken ook.
Zeg, als je nou een goedkopio microscoop hebt van een paar tientjes, en wat jodiumtinctuur, zou het dan ook mogelijk moeten zijn om de gistcellen waar te nemen? En als je die cellen telt, hoe weet je dan het volume van de vloeistof waarin de door jou getelde cellen zitten (zodat je kunt omrekenen naar cellen per cm3 of dm3).

Omdat ik over een tijdje ook zelf gist wil opkweken lijkt me dit interessant om te weten

Essie

Je moet weten dat ik geen expert ben op het gebied van microscopen en ook nooit zal worden aangezien ik niet een opleiding tot laborant volg, maar tot Bio-informaticus. Dit is
het eerste practicum dat ik ooit heb gedaan (ben 1e jaars). Heb
weliswaar weleens een scheikunde les gehad in een ver grijs
verleden, maar verder dan de 4e les ben ik wegens wangedrag nooit gekomen. :D
Ik kan je echter uit ervaring wel vertellen dat de microscoop die
ik mijn zusje cadeau had gedaan voor haar verjaardag een onding was. Hij was niet scherp te stellen en vergrootte ook niet tot 400x.  Misschien dat je op marktplaats heel goedkoop een oud dingetje op de kop kan tikken. :)

Ik heb van de week geleerd dat je met jodium de zetmelen aan kunt tonen of de gistcellen hierin onder de microscoop duidelijk te zien zijn kan ik je niet vertellen. Ik kan morgen wel ff voor je kijken hoe die blauwe vloeistof heet.
Overigens is die afbeelding van hierboven niet van het preparaat waarop ik mijn cellen heb geteld. Die heb ik geteld op een apart glaasje waarin een miniscuul telraam is gemaakt. (met hokjes van 0,5mm2 dus).
Ik weet dus niet hoe ik omreken naar kubieke mm, maar ook dat ga morgen navragen. :)

 :beersmiley:

Essie

Hallo heren,

Nog ff een laatste update.

Vorige week donderdag presentatie gehad en daarna verplicht bottelen. We hebben bier nogmaals gefilterd voor we hem op de fles zetten met 2,5gr kristalsuiker.
Hij was al wel uitgegist en is op SG 1022 blijven hangen en pH van 4,5.
Voordat ie op de fles ging was ie qua smaak om van te gruwelen, maar qua kleur wel mooi. Het maakt ook niets meer uit wat er van het bier wordt, maar ben natuurlijk wel nieuwsgierig. Ga volgende week, na mijn tentamens, wel ff een kijkje nemen.

Ik vond het erg leuk om bier te brouwen en alles zelf uit te zoeken. Ik en mijn groepje hebben een 9 gehaald op het project en wil ook jullie daar ff voor bedanken. Want zonder dit forum hadden wij echt geen negen kunnen halen.

Bedankt!


Jacques

Hoi Essie,

Bijna dagelijks word ik als webmaster geplaagd door scholieren die mij voor hun karretje willen spannen door allerlei vragen aan mij te stellen waarop zij het antwoord moeten weten. Ze vragen mij nog net niet om hun werkstuk te schrijven.
Jouw aanpak vond ik verfrissend. Je gaf feedback ten aanzien van jouw ervaringen aan het forum. Daar is dit forum voor. Leren van elkaar.
Bedankt voor je bedankje en het compliment aan het forum. En nu maar hopen dat goed voorbeeld goed doet volgen!

 :degroeten: Jacques

Essie

Het kwam hier ook niet om te plagen hoor. :P
Ik vind het veel leuker om zelf mijn eigen eten te kauwen en op onderzoek uit te gaan. Je vindt zoveel informatie, maar als leek weet je niet wat relevant is en wat niet, dus af en toe zie je door de bomen het bos niet meer en wordt het daardoor 1 grote chaos in het hoofd. Op zo'n moment zou ik weer wel een vraag stellen en dat heb ik ook gedaan.

Wilde ook nog ff meedelen dat mijn groep (helaas) de enige groep is die het project heeft gehaald ( en ook nog met een 9!! ) en wil dit forum nogmaals hartelijk danken. Of eigenlijk moet ik de zoekfunctie bedanken.

Veel drinkplezier in 2004!  :biersmile:

Dit was Essie vanuit Amsterdam.

Over en sluiten.


Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.