Ik zal me ook even voorstellen

Gestart door Aloys, 23-08-2012 16:31 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Aloys

Mijn naam is Aloys en ik ben 34 jaar oud. Ik heb vele hobby's waarvan 1 bierdrinken. Ik loop al jaren te denken om zelf bier te gaan brouwen en vorige maand heb ik dit forum gevonden en ben ik veel hier gaan lezen. Tot nu toe heb ik alleen kunnen oordelen hoe het eind product smaakt dus ik ben benieuwd hoe ik de hobby ga vinden.

Na hier veel gelezen te hebben denk ik een startset gevonden te hebben waar ik voorlopig genoeg uitdaging in denk te vinden. Ik wil daarom beginnen met blikken bier om het vergisten onder de knie te krijgen. Een bekende van me brouwt al jaren zelf en heeft een brouwerij in zijn garage en hij heeft me beloofd de volgende brouwdag uit de nodigen om me het volledige proces te laten zien. November vorig jaar heb ik een Amstel weisse gedronken van de tap en dit type bier vind ik erg lekker dus ik wil kijken of ik iets kan brouwen wat dit evenaard of overtreft (zelf kan je het tenslotte altijd beter).

Ik ben aan het rondneuzen geweest en Brouwmarkt.nl heb ik het beste gevoel bij dus ik wil daar gaan bestellen:
- Startset Bierbrouwen Professional inclusief Triple Bierpakket
- Chemipro CAUSTIC 100 gram
- EDME Weizen (tarwebier) voor 22 liter
- Wijngist Champagne (max. 12% alc.) 1 zakje a 5 gram
- kurk voor mijn 12 L mandfles met brede opening waar ik een gat in doorboor voor het waterslot
- extra waterslot voor de mandfles

Plan van aanpak:
Ik wil beginnen met het Brewferm tripel blik te laten gisten in het brouw/gist vat meegeleverd. De suiker toevoegen bij start van lageren na overhevelen naar de mandfles. 9 liter bier voor een 12 liter mandfles moet voldoende zijn heb ik begrepen?
Vervolgens wil ik in de brouwemmer  de EDME weizen gaan bereiden volgens de aanpassing van M.C. van der Most-van Speijk:

Tip van M.C. van der Most-van Speijk:
Als je de Weizen maakt met Champagne gist en rietsuiker (125% van de aangegeven hoeveelheid) heb je echt een superlekker bier. Vele malen lekkerder dan het origineel en lekkerder dan met gebruik van kristalsuiker. Bovendien kleurt het bier mooi oker.

Om deze reden heb ik de champagne gist van Brouwmarkt eigen merk erbij besteld. Maar dit gist kan wijn in de aanbevolen hoeveelheid laten vergisten tot 12%, ik neem aan dat dit gist niet zover gaat vergisten met deze weisse bier maar hoeveel heb ik hier dan van nodig?

Nu dus mijn hoofdvraag, raak ik de plank nu een beetje of zou ik heel anders moeten beginnen?


Jacques

Welkom Aloys,

Bedankt voor je uitgebreide introductie.

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: weizen maak je met een weizengist en niet met een champagne gist!

Weizen heeft een typische smaak die veroorzaakt wordt door veel tarwe maar zeker ook door de gebruikte gist. Een weizengist geeft een lichte bananensmaak soms wat vanillesmaak en een kruidachtige smaak aan het bier. Met een champagne gist zul je dat niet krijgen.

Als je het bier geproefd hebt van de persoon die je noemt en dat bier lekker vond, moet je van mijn mening niets aantrekken. Zelfbierbrouwen heeft het grote voordeel dat je een bier naar je eigen smaak kunt brouwen. Als je echter de smaak van 'normale' weizen lekker vindt zou ik een wiezengist gebruiken. Bijvoorbeeld de Safbrew WB-06, een korrelgist die ook bij Brouwmarkt verkrijgbaar is.

Tip: ga naar de slijter en koop een paar verschillende weizen. Leer het biertype wat beter kennen, kijk of je de typische smaken waarover ik het heb herken en oordeel of je die smaken prettig vindt.

En suiker hoort eerlijk gezegd niet thuis in een echte weizen. Weizen is van oorsprong een Duits biertype en de Duitse brouwers gebruiken geen suiker in hun bieren.

McMelloW

Aloys spreekt hier over een blik weizen van EMDE. Bij de product omschrijving dit blik op site van Brouwmarkt staat de suggestie van champagnegist en rietsuiker.  Bij blikken moet je toch altijd suiker toevoegen.

Jacques

Citaat van: McMelloW op 23-08-2012  22:24 uAloys spreekt hier over een blik weizen van EMDE. Bij de product omschrijving dit blik op site van Brouwmarkt staat de suggestie van champagnegist en rietsuiker.  Bij blikken moet je toch altijd suiker toevoegen.

Onbegrijpelijk! Dit getuigt niet van enige kennis over het biertype.

Bij een blik hoef je niet altijd suiker toe te voegen als je genoegen neemt met een kleinere hoeveelheid bier. De suiker wordt gebruikt om het SG op te krikken. Door de verdunning van het blik daalt het SG, minder verdunnen zorgt er voor dat je toch goed uit komt qua SG. Je hebt dan wel minder bier (maar wel een betere weizen).

[edit]
Even op de website gekeken. Daar wordt de door mij onbekende M.C. van der Most-van Speijk genoemd. Duidelijk niet de beste tip die ik ben tegengekomen.
[/edit]

McMelloW

Citaat van: Jacques op 23-08-2012  22:45 uOnbegrijpelijk! Dit getuigt niet van enige kennis over het biertype.

[edit]
Even op de website gekeken. Daar wordt de door mij onbekende M.C. van der Most-van Speijk genoemd. Duidelijk niet de beste tip die ik ben tegengekomen.
[/edit]
Dat het niet past in het biertype, wil nog niet zeggen dat dit een smakelijk biertje kan opleveren.
Kijk een op deze site  http://www.blackrock.co.nz/  bij de recepten. Dan zie je wat deze blikbier fabrikant voor exotische suggesties geeft.

Aloys

Ik heb inderdaad deze champagne gist gekozen in mijn plan omdat de leverancier dit zelf bij het product had gezet vandaar dat ik dit voor waar aannam. Zelf had ik dit gist gezien:
 Biergist Wyeast type Weienstephan Wheat nr. 3068 XL of heeft de Safbrew WB-06 voordelen tenopzichte hiervan behalve de prijs want ik zag dat deze een stuk goedkoper is.
Verders zijn mijn keuzes redelijk basic toch?

edit: Ik kan bij de Wyeast variant niet vinden hoeveel ik ervan nodig heb voor de 22 liter?

William

Ga je echt voor de specifieke Weizensmaak (kruidnagel / banaan) kies dan de Weihenstephan.
De WB-06 zal je dat ook geven maar is net wat minder uitgesproken (maar wel goedkoper en gemakkelijker in gebruik).

Als het jou om het even is hoe het bier smaakt (geen Weizen) dan kun je natuurlijk ook lekker met de champagnegist aan de gang gaan maar je krijgt dan waarschijnlijk een droog en beetje fruitig biertje.


Aloys

Nee ik wil voor de echte weisen gaan dus ik ga voor de Weihenstephan denk ik. Ik ga toch eerst de trippel doen want in deze afgelopen weken was het bij mij niet goed gekomen met de temperatuur. De wb06 werkt tot 24 graden en daar zou ik dus weer meer speling in hebben omdat de Weihenstephan maar tot 21 graden actief is. Dit vat zal in mij kelderkast komen te staan dus 20 graden red ik daar vanaf oktober zeker wel.

Herman

Citaat van: Aloys op 23-08-2012  23:18 uNee ik wil voor de echte weisen gaan dus ik ga voor de Weihenstephan denk ik. Ik ga toch eerst de trippel doen want in deze afgelopen weken was het bij mij niet goed gekomen met de temperatuur. De wb06 werkt tot 24 graden en daar zou ik dus weer meer speling in hebben omdat de Weihenstephan maar tot 21 graden actief is. Dit vat zal in mij kelderkast komen te staan dus 20 graden red ik daar vanaf oktober zeker wel.
Ze houden er niet mee op hoor, de temperaturen zijn de optimale temperaturen. Gist is geen aan/uit organisme wat temperatuur betreft. Maak je niet te druk om deze temperaturen, de gist blijft heus wel actief.

Het streven naar een optimale vergisting is een nobel streven, maar als je net begint met brouwen is dit wat mij betreft stap 2. Heb je geld genoeg, koop dan meteen een goede koelkast + controller (stc1000 of t control) voor een gecontroleerde vergisting. Zo niet? Geen probleem, ik heb jaren zonder gedaan met zeer goede (en soms minder goede) bieren als resultaat. Gecontroleerde vergisting is de eerstvolgende verbeteringsstap.

Jacques

Citaat van: McMelloW op 23-08-2012  23:00 uDat het niet past in het biertype, wil nog niet zeggen dat dit een smakelijk biertje kan opleveren.

Klopt helemaal. Dat schreef ik in feite ook. Als het bier bevalt van die M.C. van der Mos van Spijk (wie is dat toch?) dan moet je de aanwijzing volgen.
Maar ik denk niet dat veel beginners dat gedaan hebben. Ze hebben een weizen geproefd en willen een weizen brouwen en geen een of ander champagnebier. Vandaar dat dit soort teksten voor mij onbegrijpelijk zijn. Deze tip slaat de plank echt mis.

Overigens die site waarnaar je verwijst is ook wel apart. Buiten de VS, Nieuw-Zeeland en Australië bestaat de wereld niet.
Het zijn inderdaad wat creatieve recepten maar dat kan ook iedereen zien. In het geval van de tip van M.C. van der Most van Spijk moet je al wat meer weten over gisteigenschappen om te zien dat dit iets is wat je niet moet doen. Een beginner wordt dus op het verkeerde been gezet.

McMelloW

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  07:41 u... In het geval van de tip van M.C. van der Most van Spijk moet je al wat meer weten over gisteigenschappen om te zien dat dit iets is wat je niet moet doen. Een beginner wordt dus op het verkeerde been gezet.
Kan je dat nader uitleggen. Waarom zou je dit niet moeten doen?

Jacques

Citaat van: McMelloW op 24-08-2012  09:05 uKan je dat nader uitleggen. Waarom zou je dit niet moeten doen?

Omdat je dan geen weizen maakt maar een ander bier (een soort tarweblonde).
Champagnegist heeft gewoon een heel ander smaakprofiel dan biergist. En weizengist is helemaal specifiek.
De smaak van weizen kun je niet krijgen als je geen weizengist gebruikt.

McMelloW

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  10:44 uOmdat je dan geen weizen maakt maar een ander bier (een soort tarweblonde).
Champagnegist heeft gewoon een heel ander smaakprofiel dan biergist. En weizengist is helemaal specifiek.
De smaak van weizen kun je niet krijgen als je geen weizengist gebruikt.
OK. Je gebruikt je blik weizen dus gewoon als grondstof en maakt daarmee een ander biertje. Daarmee zet je toch niemand op het verkeerde been. En als je het resultaat lekker vind is het toch prima. Zo kan je toch ook met blikken experimenteren.

Jacques

Citaat van: McMelloW op 24-08-2012  10:57 uOK. Je gebruikt je blik weizen dus gewoon als grondstof en maakt daarmee een ander biertje. Daarmee zet je toch niemand op het verkeerde been. En als je het resultaat lekker vind is het toch prima. Zo kan je toch ook met blikken experimenteren.

Er staat nu op de website van Brouwmarkt: Als je de Weizen maakt met champagne gist en rietsuiker. Dat is dus niet juist. Je maakt dan geen weizen meer maar een ander tarwebier.

Als er zou staan: je kunt een andere bier krijgen als je een andere gist gebruikt,  heb je gelijk.

McMelloW

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  07:41 uIn het geval van de tip van M.C. van der Most-van Speijk moet je al wat meer weten over gisteigenschappen om te zien dat dit iets is wat je niet moet doen. Een beginner wordt dus op het verkeerde been gezet.

Door jouw onvolledige waarschuwing word ik als beginner meer op het verkeerde been gezet dan door deze tip.
Jij bent een ervaren brouwer met heel veel kennis op dit forum. Dus een waarschuwing van jou heeft een bepaald gewicht.  Als jij zegt "dat is iets wat je niet moet doen" Dan denk ik van: "Oppassen, misschien gaat hier iets fout."
Het blijkt dan bij verder navragen alleen niet te kloppen wat betreft het biertype. Voor de rest hoeft er helemaal niets fout te gaan, en kan het zelfs erg lekker zijn.  Wat genuanceerde reageren kan dus misverstanden voorkomen.


George81

Welkom en ga lekker beginnen met blik :biersmile:

Drents Hopbier

Citaat van: Aloys op 23-08-2012  16:31 uM.C. van der Most-van Speijk:

Wie is dat eigenlijk?

Hopbier

Jacques

Citaat van: McMelloW op 24-08-2012  13:24 uDoor jouw onvolledige waarschuwing word ik als beginner meer op het verkeerde been gezet dan door deze tip.
Jij bent een ervaren brouwer met heel veel kennis op dit forum. Dus een waarschuwing van jou heeft een bepaald gewicht.  Als jij zegt "dat is iets wat je niet moet doen" Dan denk ik van: "Oppassen, misschien gaat hier iets fout."

Er gaat ook iets fout! Je krijgt geen weizen terwijl je dat wel wil hebben.

Je krijgt door champagne gist te gebruiken natuurlijk wel bier. Dat heb ik niet ontkend. Niet voor niets heb ik in mijn eerste bericht in dit topic geschreven dat als je het bier van die M.C. van der Most van Spijk gedronken hebt (wie dat ook mag zijn) en je het bier lekker vond de tip moet volgen. Sta vervolgens niet verbaasd dat anderen zeggen dat geen weizen gebrouwen hebt omdat ze bepaalde smaken missen.

Vergelijkbaar zijn de pilspakketten die verkocht worden met een bovengist. Je brouwt dan ook geen pils maar een blonde. Kan ook heel lekker zijn maar verkoop dan zo'n blik niet als pils.


William

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  07:41 uAls het bier bevalt van die M.C. van der Most-van Speijk (wie is dat toch?) dan moet je de aanwijzing volgen.

Citaat van: Drents Hopbier op 24-08-2012  13:45 uWie is dat eigenlijk?

Hopbier

Met zo'n achternaam zul je al snel in de richting van wijn worden geduwd, vandaar dat hij/zij misschien een champagnegist aanbeveelt ;D

Aloys

Van de discussie heb ik alweer geleerd. Maar het was inderdaad mijn bedoeling een weisen te brouwen en de tip zoals omschreven op de site is dan inderdaad misleidend en voor beginners niet duidelijk genoeg. Ik twijfel nu alleen opnieuw wat betreft de lagering. Als ik het goed begrijp moet ik geen suiker toevoegen en minder water voor een echte Duitse weise te krijgen en als ik de tip van de rietsuiker volg krijg ik dus wel een weise die wat oker geel gekleurd is maar niet volgens Duits recept?

Mijn plan om een kurk te kopen voor mijn mandfles met brede opening en deze te doorboren voor het waterslot zijn hier nog opmerkingen over of kan ik deze gewoon toepassen?

Jacques

Om meer een weizen smaak te krijgen kun je inderdaad beter minder water toevoegen en geen suiker gebruiken. Meet je SG met een hydrometer. Je moet op 1046 à 1048 uitkomen. Verdun tot je de gewenste waarde bereikt hebt. BrouwVisie kan je helpen bij het bepalen van de hoeveelheid water die je moet toevoegen.

Zo'n kurk is niet ideaal. Er zijn ook brede siliconen stops te koop met een gat voor een waterslot. De verslijt je nooit meer. Zijn wel wat duurder.

mickos

Hoi,

Als jullie het over me hebben zou je me naam dan goed willen schrijven: M.C. van der Most van Spijk. (Brouwmarkt heeft het zelf verkeerd geschreven...)

Ik heb nooit gezegd dat je een Weizen maakt met champagnegist. Ik heb alleen gezegd dat ik dat doe. Ik gebruik EDME voor 22 liter, daar maak ik 15 liter bier mee. Ik gebruik champagnegist en rietsuiker (± 125% van recept) omdat ik dat met EDME nou eenmaal lekkerder vind. Je krijgt dan een stevig dik en mooi gekleurd bier met bovendien een heerlijke smaak.

Veel plezier ;)

PS. Ik zie dat iemand mijn opmerking op de productpagina heeft gezet; best slordig want volgens mij is de quote niet compleet.

George81

Bedankt voor de aanvulling Mickos.

Aloys

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  15:21 uZo'n kurk is niet ideaal. Er zijn ook brede siliconen stops te koop met een gat voor een waterslot. De verslijt je nooit meer. Zijn wel wat duurder.

Ik had deze vraag al bij Brouwmarkt weggelegd en daar kreeg ik als antwoord dat de rubberen of siliconen op deze maat  (binnen maat 10 cm) niet leverbaar is en zei gaven me het advies een kurk te gebruiken. Ik heb de vraag ook bij Brouwland weggelegd en zei adviseerden mij een deksel voor brede opening met een rubber erbij om deze beter te laten sluiten, deze laatste heb ik dan maar besteld om eerst eens te proberen dat ik dit goed gefabriekt krijg.

Mijn bestelling bij Brouwmarkt ga ik van het weekend doen zodat ik in de loop van komende week mijn spulletjes compleet heb zodat ik een dag kan gaan plannen om een begin te maken.
Het enige waar ik nog aan twijfel is of ik een starterpakket ga nemen met brouwemmer of dat ik losse componenten neem zodat ik een beter afsluitbaar gistvat neem ipv die emmer waar schijnbaar weleens lekken in zijn. Het zou zonde zijn als mijn eerste project zou foutlopen hierop.

@Mickos, Ik zeg ook niet dat u een slechte tip hebt gegeven en ik ga het waarschijnlijk zeker proberen maar voor nu wil ik een weise brouwen en ga ik dus voor de Wyeast type Weienstephan Wheat nr. 3068 XL. wel bedankt voor de aanvulling!

dennis

Citaat van: William op 24-08-2012  14:38 uMet zo'n achternaam zul je al snel in de richting van wijn worden geduwd, vandaar dat hij/zij misschien een champagnegist aanbeveelt ;D
Ik denk dat het een collega van me is, inderdaad meer van het wijnmaken maar hij heeft ook wel bier gemaakt.

Jacques

Citaat van: dennis op 24-08-2012  16:53 uIk denk dat het een collega van me is, inderdaad meer van het wijnmaken maar hij heeft ook wel bier gemaakt.

Ok, dat is zijn advies ook niet zo vreemd. Ik heb wel eens begrepen dat er toch wel een verschil zit tussen wijngist en biergist. Volgens prof. Meilgard zou biergist caprylzuur aanmaken en wijngist. Daarom is Meilgard van oordeel dat caprylzuur essentieel is voor de biersmaak.

Jacques

Citaat van: mickos op 24-08-2012  15:30 uAls jullie het over me hebben zou je me naam dan goed willen schrijven: M.C. van der Most van Spijk. (Brouwmarkt heeft het zelf verkeerd geschreven...)

Sorry, maar ik ken je niet. Hoe jouw naam geschreven moest worden wist ik niet. Zelf had ik al het idee dat ten onrechte een streepje in de naam was gezet toen ik je naam opzocht op Google. Vervolgens ben ik je naam gaan schrijven zonder het streepje.


Citaat van: mickos op 24-08-2012  15:30 uPS. Ik zie dat iemand mijn opmerking op de productpagina heeft gezet; best slordig want volgens mij is de quote niet compleet.
Als ze dat gedaan hebben zonder overleg met jou te hebben is dat inderdaad wat slordig.

Mooi dat je reageert, ik kreeg het idee dat een willekeurige naam vermeld was. Wat is jouw relatie met Brouwmarkt?

Aloys

Citaat van: Aloys op 24-08-2012  16:16 uMijn bestelling bij Brouwmarkt ga ik van het weekend doen zodat ik in de loop van komende week mijn spulletjes compleet heb zodat ik een dag kan gaan plannen om een begin te maken.
Het enige waar ik nog aan twijfel is of ik een starterpakket ga nemen met brouwemmer of dat ik losse componenten neem zodat ik een beter afsluitbaar gistvat neem ipv die emmer waar schijnbaar weleens lekken in zijn. Het zou zonde zijn als mijn eerste project zou foutlopen hierop.


Iemand die hier nog advies over kan geven?

McMelloW

Citaat van: Aloys op 25-08-2012  16:47 uIemand die hier nog advies over kan geven?
Ik heb een Brewferm starterpakket de luxe gekocht. Plastic vaten prima luchtdicht. In het gat van het waterslot met een luchtbeddenpomp gecontroleerd.  Na gebruik let ik extra goed op het schoon maken van de sluitrand in de deksel en de emmer. Helemaal schoon en droog.
Verder heb ik een paar mandflessen van 34 en 20 l.

mickos

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  21:43 uSorry, maar ik ken je niet. Hoe jouw naam geschreven moest worden wist ik niet. Zelf had ik al het idee dat ten onrechte een streepje in de naam was gezet toen ik je naam opzocht op Google. Vervolgens ben ik je naam gaan schrijven zonder het streepje.

Geen enkel probleem, zij hebben het fout gequote, dus ik kan je niets kwalijk nemen.

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  21:43 uAls ze dat gedaan hebben zonder overleg met jou te hebben is dat inderdaad wat slordig.
Mooi dat je reageert, ik kreeg het idee dat een willekeurige naam vermeld was. Wat is jouw relatie met Brouwmarkt?

Waarschijnlijk heb ik dat bericht ooit bij een bestelling achter gelaten, dat is ook mijn relatie; ik bestel daar wel eens.

Als je een echte Weizen wilt maken, dan moet je natuurlijk het goede gist gebruiken. Ik ben niet kapot van de smaak, ik zou in ieder geval adviseren minder water toe te voegen; dus geen 22 liter te maken. Dan is de smaak vrijwel compleet pleite.

Ik vind de Edme wel leuk om wat mee te experimenteren. Zo heb ik een nog lekkerder biertje ermee gemaakt door gebruik te maken van Duvelgist en rietsuiker. Ik ben wel fan van rietsuiker als toevoeging tov gewone suiker, het biert kleurt mooier en ik heb het idee dat de smaak ook voller wordt.

@dennis: je hebt helemaal gelijk; monk ;)

Aloys

Citaat van: Jacques op 24-08-2012  15:21 uOm meer een weizen smaak te krijgen kun je inderdaad beter minder water toevoegen en geen suiker gebruiken. Meet je SG met een hydrometer. Je moet op 1046 à 1048 uitkomen. Verdun tot je de gewenste waarde bereikt hebt. BrouwVisie kan je helpen bij het bepalen van de hoeveelheid water die je moet toevoegen.

Gisteren heb ik alle spulletjes ontvangen dus ik ben nu voldoende voorzien om te starten. Ik ga eerst de brouwemmer en de mandfles controleren of deze luchtdicht is. Als dit zo is start ik beide bieren in dit vat, mocht er lekkage zijn dan ga ik een zuurkoolvat bij de boerenbond halen om er een gistvat van te maken.
De Brewferm triple start ik mee volgens het boekje met de meegeleverde korrelgist zoals beschreven blikken brouw cursus.
De weisse ga ik met 15 liter beginnen met meten op op de juiste SG uit te komen en dan proberen deze te brouwen zonder suiker. Bij twijfel zal ik alsnog rietsuiker toevoegen bij de lagering. Mocht hier een lekker biertje uitkomen heb ik er al een leuke naam voor verzonnen: Wieskes weisse
Nu heb ik een vraag over de Wyeast 3068 weihenstephan vloeibare gist. Op de verpakking staat dat minimaal 3 uur voor gebruik het pakket gesmackt moet worden, wachten tot deze helemaal bol staat hoeft niet bij deze gist staat op de verpakking. Ik lees hier dat mensen reeds activeren een week van tevoren maar wat is nu wijsheid om te doen?

Een vraagje voor de moderator: Kan ik deze topic gebruiken om een beetje een brouwverslag bij te houden? 


Jacques

Citaat van: Aloys op 29-08-2012  12:34 uEen vraagje voor de moderator: Kan ik deze topic gebruiken om een beetje een brouwverslag bij te houden?

Dat kan, maar het openen van een nieuw topic heeft de voorkeur. Het zo min mogelijk off topic te discussiëren wordt op prijs gesteld.

Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.