Topic: Waar gaat mijn water heen?

[koffie]

De laatste tijd probeer ik mij te verdiepen in het brouwproces en deze te verbeteren.
Een structureel probleem waar ik mee zit is het aantal liters water.

Wanneer ik een recept met BrouwHulp samenstel en tot op de voet volg, houd ik minder over dan gewenst. Van de gewenste 35 liter houden we gemiddeld 30 liter over (soms wat meer, soms ook minder).
Het eind SG klopt sinds kort wel, dat was voorheen ook lager. Door verandering in de spoeltechniek hebben we deze al hoger weten te krijgen.

Afgelopen vrijdag heb ik een bier gebrouwen met 35 liter einddoel en een SG van 1040. Bij het koken zou er 42 liter de pan in moeten gaan, maar in werkelijkheid was dit 39 liter.
Ik zou na het koken (bij een verdamping van 4 liter per uur) 33 liter over moeten houden. In de praktijk bleek dit 28 liter te zijn. Is dit echt te wijten aan verdamping?
Bij alles is al rekening gehouden met hevelverlies en hopverlies.

Het eindverschil van  5 liter tekort komt ook overeen met alle andere brouwsels. Ergens verliezen we 5 liter meer dan de bedoeling is? Of verdamp ik echt zoveel en kan ik het spoelwater verhogen?

Wij brouwen in opengeslepen 50 liter fusten op een 9,5 Kw brander op LPG waarbij we zoveel mogelijk een rollende kook proberen aan te houden.

[Adrie]

Je geeft aan dat je minder in de kookketel hebt bij aanvang van koken dan gepland. Waarom spoel je dan niet door totdat je wel het gewenste volume hebt? Er blijft blijkbaar meer in het bostel hangen of in de filterkuip achter dan je denkt. Gewoon net zolang doorgaan met spoelen dus totdat je het gewenste volume hebt.

En uiteraard verdwijnt water uit de kookketel alleen door verdamping. Waar moet het anders heen? Als je aan het eind van het koken te weinig volume hebt, voeg je water toe totdat het volume weer klopt. Zo simpel kan het zijn.

[koffie]

Je geeft aan dat je minder in de kookketel hebt bij aanvang van koken dan gepland. Waarom spoel je dan niet door totdat je wel het gewenste volume hebt? Er blijft blijkbaar meer in het bostel hangen of in de filterkuip achter dan je denkt. Gewoon net zolang doorgaan met spoelen dus totdat je het gewenste volume hebt.

Omdat ik het hele proces wilde volgen en later de waardes analyseren.

En uiteraard verdwijnt water uit de kookketel alleen door verdamping. Waar moet het anders heen? Als je aan het eind van het koken te weinig volume hebt, voeg je water toe totdat het volume weer klopt. Zo simpel kan het zijn.

Maar dan gaat mijn SG omlaag, wat ik niet wil.
Ik probeer eigenlijk te achterhalen welke parameters er bij geschaafd (blijkbaar dus het spoelwater?) moeten worden om tot het gewenste eind SG en eindvolume te komen.

[Adrie]

Omdat ik het hele proces wilde volgen en later de waardes analyseren.Maar dan gaat mijn SG omlaag, wat ik niet wil.
Ik probeer eigenlijk te achterhalen welke parameters er bij geschaafd (blijkbaar dus het spoelwater?) moeten worden om tot het gewenste eind SG en eindvolume te komen.

Zo werkt het natuurlijk niet. Eerst moet je spoelen totdat je het juiste volume hebt bij begin koken. Dan kun je terugrekenen hoeveel er dus achterblijft in de filterkuip. Meer spoelen levert trouwens meer suikers op, dus je rendement gaat omhoog, maar dat ter zijde.

En natuurlijk gaat je SG omlaag als je water toevoegt na het koken. Maar dat betekent dat je met een te hoog brouwzaalrendement hebt gerekend. Die moet je dan dus naar beneden toe bijstellen.

[CO2]

Een ander leuk effect is het uitzetten van water...
Als je 20 L kokende wort gaat koelen, hou je na afloop 19 L over.
En 10 L spoelwater van 80  ºC levert maar 9,7 L wort bij 20  ºC.
Tegenwoordig hou ik een tabelletje bij de hand om verrassingen te voorkomen.

gr. Sjaak 

[Oscar]

Als je 20 L kokende wort gaat koelen, hou je na afloop 19 L over.
En 10 L spoelwater van 80  ºC levert maar 9,7 L wort bij 20  ºC.
Tegenwoordig hou ik een tabelletje bij de hand om verrassingen te voorkomen.

Dit soort effecten kun je natuurlijk gewoon berekenen, want dat zijn gewoon fysische constanten 

[WvR]

Afgelopen vrijdag heb ik een bier gebrouwen met 35 liter einddoel en een SG van 1040. Bij het koken zou er 42 liter de pan in moeten gaan, maar in werkelijkheid was dit 39 liter.
Ik zou na het koken (bij een verdamping van 4 liter per uur) 33 liter over moeten houden. In de praktijk bleek dit 28 liter te zijn. Is dit echt te wijten aan verdamping?
Bij alles is al rekening gehouden met hevelverlies en hopverlies.

Wat betreft het koken is het verlies makkelijk te verklaren: voor het verdampen van water is een bepaalde hoeveelheid energie noodzakelijk. Dit is de zogenaamde verdampingswarmte. Dus zodra het water aan de kook is, is de snelheid van verdampen recht evenredig met de hoeveelheid warmte die je toevoert. Hoe meer energie je toevoert aan de ketel, hoe meer verdamping er optreedt per eenheid tijd. Als je dus na het koken te weinig wort over hebt, dan kan je proberen om de volgende keer iets minder energie toe te voeren tijdens het koken.

Let daarbij op dat ook de omgevingstemperatuur een (kleine) rol speelt. Bij een lagere omgevingstemperatuur zal je meer energie verliezen naar de omgeving, dus dan heb je iets minder energie beschikbaar voor het verdampingsproces, met als gevolg een lager verdampingstempo.

[EBC]

Als je echt wilt weten wat er met je water gebeurt, dan is er maar 1 oplossing: Promash.

ik heb geen enkel ander programma gezien dat je meer inzicht geeft in waar het blijft. En het kost haast niks.

Het is het enige programma dat een recept loskoppelt van een brouwsessie en het gebruikte water. En juist daarom werkt het zo goed.

[Hopmans]

Als je echt wilt weten wat er met je water gebeurt, dan is er maar 1 oplossing: Promash.

Ik zeg ConfoMash.

Dat staat voor "stoppen met bullshit".
Totale hoeveelheid water is 1,6 x gewenste hoeveelheid water.

Vb: Ik wil 25 liter bier, hoeveel water heb ik dan nodig?

25 x 1,6 = 40 liter

Hoeveel spoelwater heb ik dan nodig?
Dat is net iets minder dan de helft.

25 liter maischen, en 15 liter spoelen.

Wauw, dat is makkelijk.

 

[Joost81]

Ik zeg ConfoMash.

Dat staat voor "stoppen met bullshit".
Totale hoeveelheid water is 1,6 x gewenste hoeveelheid water.

Vb: Ik wil 25 liter bier, hoeveel water heb ik dan nodig?

25 x 1,6 = 40 liter

Hoeveel spoelwater heb ik dan nodig?
Dat is net iets minder dan de helft.

25 liter maischen, en 15 liter spoelen.

Wauw, dat is makkelijk.

 

Wauw dat lijkt makkelijk!

Dit gaat alleen niet op voor iedere installatie. Mijn maischpan is nogal groot (70 L) en brouw maar hoeveelheden van 20 L en heb daardoor veel grotere verliezen. Er blijft in verhouding veel water achter na het filteren met de hevel filter. Met 40 liter water brouw ik dus maar krap 20 liter

[RobinB]

Mijn maischpan is nogal groot (70 L)
Met 40 liter water brouw ik dus maar krap 20 liter

Hoog tijd voor een andere maischpan, me dunkt!
50% verlies zou ik niet acceptabel vinden...

[Joost81]

Hoog tijd voor een andere maischpan, me dunkt!
50% verlies zou ik niet acceptabel vinden...

Ik heb pas 2 keer gebrouwen, ik ben al tevreden dat het überhaupt gelukt is :-) Ik ben er nu na de tweede keer achter dat mijn grootste verlies in de maischketel zit.

Dus... als er nog iemand toevallig 30 tot 40 liter RVS pan over heeft houd ik me aanbevolen... 

[12345]

Ik zeg ConfoMash.

Dat staat voor "stoppen met bullshit".
Totale hoeveelheid water is 1,6 x gewenste hoeveelheid water.

Vb: Ik wil 25 liter bier, hoeveel water heb ik dan nodig?

25 x 1,6 = 40 liter

Hoeveel spoelwater heb ik dan nodig?
Dat is net iets minder dan de helft.

25 liter maischen, en 15 liter spoelen.

Wauw, dat is makkelijk.

 

In confomash staat links boven de zgn waterverliesfactor. Deze staat default op 1,6, geloof ik? Daarmee had ik echter ook flink water te kort. Daarom heb ik hem nu maar eens op 1,8 gezet. Dan gaf het programma ongeveer zoveel meer brouwwater op als ik tekort kwam (en verder heb ik ook een ander hop- en eiwitfilter gemaakt wat hopelijk tot wat minder verlies leidt).

Kan het trouwens kloppen dat je voor een zwaar bier waarbij je een grote bostel hebt ook beter een wat hogere waterverliesfactor kunt invoeren? Omdat er dan meer vocht in die bostel achterblijft?

[Adrie]

Kan het trouwens kloppen dat je voor een zwaar bier waarbij je een grote bostel hebt ook beter een wat hogere waterverliesfactor kunt invoeren? Omdat er dan meer vocht in die bostel achterblijft?

Dat soort dingen rekent BrouwHulp nou net allemaal netjes voor je door.

[Adrie]

ik heb geen enkel ander programma gezien dat je meer inzicht geeft in waar het blijft. En het kost haast niks.

Dan heb je zeker nooit BrouwHulp gebruikt. 

[Oscar]

Zucht... Dit topic heet niet "Promoot je eigen software"  

[Adrie]

Ach, als je wilt weten waar je water blijft, moet je meten, meten en nog eens meten en daarna rekenen. Met BrouwHulp natuurlijk.

[Hopmans]

Met 40 liter water brouw ik dus maar krap 20 liter

Dan zet je 'm op 2.
Bijsturen is gebruikelijk in de bier-wereld.

Kan het trouwens kloppen dat je voor een zwaar bier waarbij je een grote bostel hebt ook beter een wat hogere waterverliesfactor kunt invoeren? Omdat er dan meer vocht in die bostel achterblijft?

Kan inderdaad. Bij mij scheelt het nooit meer dan een litertje.
Je kan inderdaad instellen: Licht bier bv 1,60 en zwaar bier 1,64.