A3's HERMS

Adrie · 28-01-2004 11:26 u

Beste brouwers,

Zoals ik in een andere post al heb geschreven ben ik druk bezig met het maken van een HERMS (Heat Exchange Recirculating Mash System). Dit soort installaties zijn met name in de VS zeer populair bij amateurbrouwers. Hier vind je een aantal goede voorbeelden. Het idee is, dat je het maisch niet direct stookt (je voorkomt aanbranden), maar dat je wort onder het filter of door de hevelfilter zuigt en deze via een warmtewisselaar in een heetwatertank opwarmt. Behalve het voorkomen van aanbranden is het voordeel dat je zeer heldere wort krijgt en dat je heet spoelwater direct bij de hand hebt. Je hoeft ook niet te roeren, omdat het wort regelmatig door het filterbed heenstroomt. Zo komen eiwitten, zetmeel en de enzymen goed in contact met elkaar. De temperatuur in het maisch is gelijkmatiger. Ook zuurstofinslag in het wort is minimaal, omdat je niet hoeft te kl****n met bakjes en het overgieten van wort.

De installatie bestaat uit 4 ketels: de heetwatertank, de maisch/filterkuip, de kookketel en het gistingsvat. In de heetwatertank hangt een warmtewisselaar, dit is een koperen spiraal waar het wort doorheen kan stromen om warmte op te nemen uit het water. In de maisch/filterkuip is een hevelfilter gemonteerd en een sproeikop waaruit het opgewarmde wort of spoelwater rustig in het maisch terugstroomt zonder het filterbed te verstoren. In de kookketel is een hopfilter gemonteerd. Dit is een geperforeerde koperen buis met sokjes van kaadoek erover, die hop en uitgevlokte eiwitten tegen kan houden. Uiteindelijk stroomt het gekookte wort via een tegenstroomkoeler naar het gistingsvat.
De temperatuur kan ik meten met behulp van twee digitale thermometers die gebruikt worden voor het koken. Zij heb`en een haakvormige sonde die bijvoorbeeld in vlees geprikt kunnen worden om in de oven de temperatuur binnen in het vlees te meten. Deze thermometers hebben ook een timer en kunnen een signaal geven als de gewenste temperatuur is bereikt. Ik stook met een propaan/butaanbrander van 8,8 kW, besteld via een dumpzaak voor 55 euro.

De installatie is zeer compact, al met al neemt hij zo'n halve vierkante meter in beslag. Dit komt doordat ik de maischketel op de heetwatertank zet, waardoor de installatie maar twee ketels breed is. Hij past mooi in een hoek op het balkon.

De ketels hebben een inhoud van iets meer dan 40 liter (groot genoeg voor een brouwsel van 25, misschien 30 liter) en komen van autobedrijf de Kinderen in Helmond (27 euro per stuk). Het zijn oude gamellen van de bescherming burgerbevolking. De ketels zijn dubbelwandig. De binnenketel is van rvs, de buitenketel van gegalvaniseerd ijzer. Uit de kookketel en de heetwatertank is de onderste bodem gezaagd, zodat de rvs binnenketel direct gestookt kan worden. Aan de bovenkant van de ketels heb ik gaten geboord, zodat de hete lucht tussen de wanden door naar boven kan ontsnappen. Dit heeft een zeer efficiënte opwarming tot gevolg, omdat de hete lucht ook aan de wanden van de ketel warmte kan afgeven.

De verschillende onderdelen kunnen door middel van slangen met elkaar worden verbonden middels een soort metalen gardena-koppelingen. Deze zijn eigenlijk bedoeld voor hogedruklucht, maar ook geschikt voor waterige vloeistoffen tot 100 graden. De drie brouwketels staan op een houten frame.

Zoals jullie hebben kunnen lezen ben ik nog op zoek naar een geschikte pomp. Een wasmachinepomp voldoet niet, omdat die het hoogteverschil tussen de heetwatertank en de maischketel van 1,4 meter niet kan overbruggen. Voor de brouwinstallatie heb je een magneetgedreven pomp nodig. Hierbij kan de verpompte vloeistof niet in contact komen met motoronderdelen en de kans op lekkage is nihil. De beste kandidaat tot nu toe is een IWAKI pomp, die bij IWAKI Nederland besteld kan worden. Het gaat om model MD15-R, die 174 euro ex. BTW kost. Deze pomp wordt in de VS ook veelvuldig gebruikt door amateurbrouwers en kan vloeistoffen tot 80 graden verpompen. Ik zoek nog even door, wellicht dat er nog andere, goedkopere mogelijkheden zijn. Ook veel gebruikt zijn pompen van March. Over de bronzen pomp van Brouwland heb ik niets dan negatieve verhalen gehoord (veel herrie, bronsdeeltjes in het bier, snel lekkages).

Als ik een pomp heb, ga ik eerst proefdraaien met alleen water en als alles OK is bevonden (geen lekkages en zo), volgt het eerste brouwsel. Ik houd jullie op de hoogte en hoop ook snel foto's op onze website te kunnen plaatsen.

Vooral het bouwen van het geheel was zeer leerzaam. Ik weet nu alles van het solderen van koperen buizen, knieën, t-stukken, etc. Ik ben ongeveer twee weken in de kerstvakantie bezig geweest, elke dag een tot drie uur. Hopelijk werkt de installatie goed; het doel is natuurlijk uiteindelijk beter bier te brouwen met minder werk.

Groeten,

A3

Edwin · 28-01-2004 12:29 u

Ha A3

Mooie overzichtelijke weergave. Ben benieuwd hoe dat er in foto's uitziet. Ook benieuwd naar je brouwresultaten. Hopelijk kan ik / kunnen wij leren van deze ervaringen. Ik denk niet dat ik snel een herms ga bouwen, maar sommige elementen kunnen ook prima in het traditionele thuisbrouwen worden toegepast denk ik!

Edwin

willems · 28-01-2004 18:33 u

hallo A3,

Wij gebruiken een pomp uit een espresso machine en dit werkt prima enkel kunnen we er geen kokende vloeistof door pompen
Dit is een bronze pomp tot 80°c zijn er geen problemen bij hogere temperaturen loop hij vast, dit kunnen we wel oplossen door een natte dweil op het pomphuis te leggen.
Als er interesse moest zijn om een kijkje komen te nemen naar onze installatie dan zijn jullie natuurlijk altijd welkom.
PS: wel oppassen met het hop filteren dit werkt niet met die koperen buis want de eiwitten en de hop doen alles verstoppen. Wat wij nu doen is : de hop in hopzakken doen en een filterplaat met kleine gaatjes op de bodem leggen en nu hebben we geen problemen meer. De eiwitten blijven voor een groot deel in de filterplaat hangen

groeten
Bart
http://users.skynet.be/fa534332/WiStaBri/index.htm

satan · 28-01-2004 18:46 u

hoi A3

Tof dat er weer een herms brouwer bij komt.

Over je metalen snelkoppelingen bedoel je perslucht koppelingen?
Zijn deze wel makkelijk te reinigen (inwendig ventiel) en is de doorstroomopening wel voldoende ,omdat de meeste persluchtkoppelingen een 1/4"G aansluiting hebben.
Waarom niet gebruik maken van een gewone knelkoppeling (moer met messing bicoon ringetje) deze bestaan in alle maten en zijn makkelijk los en vast te schroeven.
Na de eerste montage waarbij het ringetje op de buis geklemd wordt,hoef je de koppeling echt niet meer stevig aan te draaien om een waterdichte verbinding te krijgen.
Hou ons op de hoogte van je zoektocht naar een magneetpomp want ik denk dat er meerdere mensen naar op zoek zijn.

satan

J · 28-01-2004 20:59 u

A3

Kijk eens naar de pomp bij morebeer in amerika (220 V versie; meer info staat bij de 110 V versie)

De EU versie kost 155$, het transport rond de 25$.
Da's rond de 140EUR.
Normaal is hier 1,7% import taksen op (in Belgie), maar ze sturen onder 'cooking supplies' en heb zo niets moeten betalen.

Het is in feite een March Model 809-PL-HS. Als je ze hier koopt kost ze 31O EUR (excl. BTW).

Ik heb ze nog niet gebruikt om te brouwen, heb er enkel nog maar wat testen mee gedaan ...

Groeten
J.

Adrie · 29-01-2004 09:27 u

Thanx, J. Dat ziet er goed uit. Dit lijkt inderdaad de ideale brouwpomp en met de lage dollarkoers is deze pomp extra interessant. Nu nog even een creditcard aanschaffen... Ik blijf het vreemd vinden dat pompen hier zo enorm veel duurder zijn dan in de VS.

Weet iemand trouwens of je bij een garage siliconenslangen kunt kopen?

Groeten,

A3

Adrie · 29-01-2004 16:45 u

Trouwens, J, ik lees net van iemand een verhaal dat die March pomp nogal veel herrie maakt. Is dat zo? En in Nederland schijnt de invoerheffing een stuk hoger te zijn dan in België. Kan iemand dat bevestigen of ontkennen?

Groeten,

A3

Adrie · 29-01-2004 16:58 u

Ah, ik heb al iets gevonden: hier. Het komt erop neer dat je 3,5% douanerechten en 19% BTW moet betalen. De douanerechten betaal je alleen als deze boven de 10 euro uitkomen.

Alles bij elkaar best veel dus...

Groeten,

A3

Bas · 29-01-2004 20:16 u

Adrie,

Tot nu toe zijn alle pakjes van morebeer die ik gekregen heb wonderbaarlijk ontkomen aan het inhalig gedrag (nahefingen) van onze overheid. Waarschijnlijk omdat ze verstuurd waren als "cooking supplies". Het blijft een gok, maar misschien is het het risico waard om te proberen. Volgens mij heb je meer winstkans als in de staatsloterij

.

Grt, Bas H.

J · 30-01-2004 09:29 u

De pomp maakt minder lawaai dan de pomp voor mijn regenwater

Het is inderdaad geen stille pomp maar al bij al valt het wel mee

Mijn morebeer zending was ook op 'cooking supplies' en geen import taksen ...

Adrie · 30-01-2004 12:53 u

Nou, misschien is het het proberen waard. Toch voel ik meer voor de iwaki pomp. Deze schijnt fluisterstil te zijn...

Ik heb een idee: als iedereen die een pomp zoekt nu eens een mailtje naar Brouwland stuurt (info@Brouwland.com) om te vragen of ze de iwaki-pomp in hun assortiment opnemen omdat de pompen die ze hebben niet voldoen of te duur zijn. Wellicht wordt het dan een stuk gemakkelijker voor Nederlandse en Belgische brouwers om een pomp aan te schaffen. In België zit tegenwoordig ook een afdeling van Iwaki: //www.iwaki.be.

Groeten,

A3

rlorijn · 30-01-2004 14:40 u

Hoi A3,

De Iwaki pompen zijn inderdaad erg stil. Heb er vorig jaar 1 op de kop getikt via marktplaats.nl voor 30 euro. Hij werkt nog steeds perfect en is een echte aanrader. Destijds had de verkoper nog meer pompen maar hij heeft er helaas geen 1 meer.

Ik heb nog wel een andere magneetpomp liggen maar die werkt op krachtstroom. Het schijnt wel mogelijk te zijn om om te bouwen naar 220 maar dat heb ik (nog) niet geprobeerd.

Toevallig gisteren mijn Maltmill binnengekregen, geen invoerrechten hoeven te betalen, ik was in totaal 139 $ kwijt!
105 voor de wals en 34 voor verschepen (duurde 7 weken)
Met de lage dollar dus een koopje.

Succes
Ruud

rlorijn · 30-01-2004 15:16 u

Hoi A3,

Bekijk deze pomp eens

Hij lijkt verdacht veel op de pomp die ik thuis gebruik.

Het is een RESUN MD 40 magneetpomp 2800 ltr/uur
Industriele magneetpomp, hoge opbrengst, hoge opvoerhoogte van 2,9mtr., zeewaterbestendig, zeer stil, voor 146,00 euro incl. btw en volgens mij gratis vervoer.

Kijk bij www.aquariumwinkel.com

Het blijft een hoop geld maar is weer wat goedkoper dan de Iwaki 174 euro ex btw!

Succes
Ruud

Adrie · 31-01-2004 19:33 u

Ha Ruud,

Die pomp had ik ook al gezien, maar ik kan nergens vinden tot hoeveel graden die pomp gaat. Zelfs op de site van de fabrikant staat er geen informatie over. Ik heb een mail naar de aquariumwinkel gestuurd, hopelijk hebben zij meer informatie.

Groeten,

A3

Adrie · 02-02-2004 13:58 u

Heren pompers,

Helaas, de Resun pomp gaat slechts tot 65 graden celcius, zo heeft de fabrikant mij meegedeeld. Deze pomp is dus niet geschikt voor ons doel.

Groeten,

A3

rlorijn · 03-02-2004 09:35 u

Ai dat is jammer, het zag er best veel belovend uit.
Ik zal ook nog eens verder zoeken want mijn huidige Iwaki doet het (nog) steeds goed maar het is een prettig idee als ik een reserve bij de hand zou hebben want zonder pomp ben ik nu nergens meer. Wellicht dat we een fabrikant zo gek krijgen om wat goedkoper te leveren als we er wat meer tegelijk bestellen.

Wordt vervolgd

Patrik_Claes · 05-02-2004 13:00 u

Hoi A3,

Ik heb bij een leverancier van electro-onderdelen een 3-weg kleppensysteem gekocht (normaal voor wasmachines) voor maar 10 euro. Zij hebben echter ook een magneetpomp (voor wasmachines denk ik, dat zal je moeten vragen) voor iets van een 15 of 20 euro...debiet en opvoerhoogte onbekend. Ik zal het thuis eens opsnorren en dan laat ik het je weten.

Groet,

Patrik

Adrie · 05-02-2004 15:14 u

Ha Patrik,

Ik ben benieuwd. Kun je ook het merk en het type van de pomp achterhalen?

Groeten,

A3

Adrie · 10-02-2004 11:06 u

Ha Patrik,

Al nieuws over de pomp?

Groeten,

A3

Patrik_Claes · 10-02-2004 12:55 u

Dag A3,

Sorry, ik denk er telkens aan als ik het forum kom, maar thuis vergeet ik het weer...ik zal mijn best doen om er vanavond aan te denken!

Groet,

P

Adrie · 11-02-2004 11:00 u

Beste HERMS-brouwers,

Wat is de lengte en de diameter van de buis van jullie warmtewiselaar? Ik heb nu een 12 mm buis van 5 meter, maar ik vraag me af of deze lang genoeg is om het wort snel genoeg te kunnen opwarmen. Aan de andere kant wil ik hem zo kort mogelijk houden omdat ik mijn wort liever in de maischketel heb dan ergens in een buis. Hoe hebben jullie dat gedaan?

Groeten,

A3

Patrik_Claes · 11-02-2004 13:05 u

HA3!

Ik heb aan de pomp gedacht gisterenavond: de firma is NEDIS (www.nedis.be, maar .com heb je het hoofdhuis), het enige punt is dat je je als klant moet registreren via een firma of i.d. (ik deed het via mijn vader op de Universiteit Antwerpen). De magneetpomp die ik bedoel is kost 8.05 Euro (!) en het is een pomp van Whirlpool typenr. W1-07033-PLAM (opvoerhoogte staat niet in de folder, daar zal je achter moeten informeren). Verder hebben ze er ook gewone wasmachinepompen voor rond de 10 euro! Ze hebben ook elektrische verwarmingselementen (nat en droog) voor belachelijke prijzen: 2,8 kW voor 4,18 euro...Zelf kocht ik er een 3-kleppen systeem voor 11 euro dat ik wil gebruiken in mijn 'omgekeerde HERMS'-installatie om van terugvoer maischketel naar kookketel te kunnen schakelen en een andere om mijn spoelwatertoevoer te regelen...

Ivm de lengte van je warmtewisselaar: ik heb 10m buis 12mm inner diameter waardoor mijn 80-90 graden warm CV-water stroomt, en dit kan bij 'full blown' rondpompen een 25 liter wort opwarmen tegen 3-4 (!) graden per minuut. Ik moet dus zelfs temperen. Hoewel e.e.a. ook afhangt van het debiet van je pomp, neem ik aan dat je met je 100 graden van de HTL dus wel met 5 meter zal toekomen om 1-2 graden per minuut te halen.

Groet en succes!

Patrik

Adrie · 11-02-2004 13:19 u

Ha Patrik,

Het is niet de bedoeling om de heetwatertank op 100 graden te houden, omdat het wort dan te heet kan worden en de eiwitten denatureren. De enzymwerking stopt dan. Eigenlijk was het mijn bedoeling om de heetwatertank maximaal zo'n 5 graden boven de gewenste temperatuur van het wort te houden. Als ik van 60 naar 70 graden wil, warm ik de heetwatertank dus op naar 75 graden. Aangezien het temperatuurverschil tussen wort en warm water dus veel kleiner is, zou 5 meter wel eens te klein kunnen zijn.

Wat de pomp betreft: een magneetpomp van 8 euro lijkt me te mooi om waar te zijn. Zo te zien aan het plaatje verstaat men onder een magneetpomp iets anders dan ik. Maar goed, ik zal bij onze plaatselijke wasmachineonderdelenverkoper eens navraag doen.

Groeten,

A3

satan · 11-02-2004 20:06 u

Hoi A3

Gebruik je koper of inox buis ?
want dit scheelt echt wel veel aan de warmte geleidbaarheid

koper is een zeer goede warmte geleider inox veel minder.

ik zelf gebruik 15 meter inoxbuis inwendig 6MM.
(eigelijk 7 buizen van ruim 2meter)
ik hoef de warmwatertank maar 10°C hoger te houden om een goede warmtewisseling te bekomen.

satan

Adrie · 12-02-2004 08:42 u

Ha Satan,

Ik gebruik koper, precies om de reden die jij noemt. Gisterenavond heb ik wat berekeningen uitgevoerd, waaruit blijkt dat 5 meter genoeg moet zijn, maar het is wel de ondergrens. Ik ga het dus eerst maar eens proberen met die 5 meter. Uit de berekeningen blijkt ook, dat je beter geen 15 mm buis kunt gebruiken (ook niet voor je tegenstroomkoeler), maar dat 12 mm buis veel beter werkt. Dit komt door de relatief grotere oppervlakte ten opzichte van de inhoud. Het warmte-uitwisselende oppervlak ten opzichte van de inhoud is bepalend voor de efficiëntie van de opwarming.

Groeten,

A3

A3's HERMS

rlorijn

rlorijn

rlorijn