Eenvoudig gistmanagement

Rowan Huigen · 15-01-2011 15:53 u

De meest kostbare factor op de menskracht na bij het brouwen van bier is in mijn beleving de gist.
Niet alleen om kosten te besparen maar ook om nog beter en dus goedkoper te kunnen brouwen ben ik aan het denken en aan het lezen gegaan. Het volgende heb ik kunnen vinden, en voor mezelf en iedereen hier neer gezet.

Eenvoudig gistmanagement

Bewaren gebruikte gist
1. De gistslurry na de hoofdgisting bewaren in een gesteriliseerde fles van bijvoorbeeld 2 liter.
2. Deze fles in de koelkast bewaren met bijvoorbeeld aluminium folie en een elastiek erover.
3. Voorzie de fles van de naam van de gist

Opmerking:
Dit bewaren in de koelkast kan je tot maximaal 2 weken doen.

Hergebruik gist
1. Wassen van de gist, wat betekent:
Voor het gebruik de vloeistof boven de gist afgieten in een nieuwe schone fles en de rest van
de schonefles aanvullen met 1 liter afgekoeld gekookt water. Dan heb je ongeveer 1,5 liter.
2. Dit flink schudden.
3. 10 minuten alles laten bezinken.
4. 300 ml van de vloeistof bovenaf gieten en gebruiken om 20 liter normaal wort te vergisten.

Opmerking:
stapje 4 van Hergebruik gist kan ook zoals brouwerijen het doen nml het opstarten
Dit opstarten hoeft geen dagen te duren. Een beetje wort met gist uit de fles (en olijfolie) toevoegen een uur
voor het enten.
Liefst op een magneetroerder. Dit geeft de gist een frisse start.

Invriezen gist
1. Meng glycerine en water in de verhouding van 30 ml glycerine tot 70 ml water.
2. Zet dit mengsel in de magnetron en breng het mengsel aan de kook.
3. Dek het af met folie en laat dit mengsel afkoelen tot kamertemperatuur.
4. Voeg gelijke hoeveelheden van de 30% glycerine oplossing en de gist slurry naar de reageerbuis.
(Het hoeveelheid zal afhankelijk zijn van het volume van de buis.)
5. Sluit de buis en schud.
6. Merk een stuk plakband met de gist type en het etiket van de buis.
7. Gistbuisjes inpakken in schuimplastik en voorzien van een koelelement
8. Invriezen in de vriezer

Re-animeren van de gist.

1. Plaats 5 dagen voor je gaat brouwen de bevroren buis in de koelkast om te ontdooien.
2. De volgende dag, plaatst je deze buisjes op een veilige locatie op kamertemperatuur.
3. De 3e dag maak je een starter en voeg je de gereanimeerde gist toe.
4. Laat het ten minste 2 a 3 dagen staan om genoeg gist te maken, volgens pitching tarieven.

Rowan Huigen · 15-01-2011 17:06 u

Zijn hier, met deze manier van werken ervaringen of doe ik iets helemaal fout

Oscar · 15-01-2011 17:45 u

Rowan, invriezen van gist met glycerine werkt fantastisch, mits je het maken van giststarters goed onder de knie hebt. IK geen dan de voorkeur aan een eppendorf cupje :

Deze vul je met een klein beetje gist (± 1 ml) en daarna aanvullen met glycerine. Op deze manier heb ik al een redelijk complete gistbank in mijn vriezer in een rundvlees salade bakje van 500 gr

Dus veel ruimte neemt het niet in. Je moet alleen voor iedere gist een starter maken, en wel minstens een week voor brouwen.

cordewildt · 15-01-2011 18:18 u

Ik vries mijn gist al in zolang ik bier maak. [enkele jaren]|
Ik geef er de voorkeur aan om in te vriezen in potjes van 25 ml.
Dan heb je ook gelijk wat meer levende gistcellen.
Ik gebruik gist uit mijn starter.

Wel kook ik 2 delen water met 1 deel glycerine, wat ik afweeg.
Na afkoelen gebruik ik 1 deel gist en 1 deel glycerinemengsel.
Tijdens het invriezen schud ik iedere 20 minuten om te zorgen dat het gelijkmatig invriest.
Als je een starter maakt met de ingevroren gist staat ze dezelfde dag nog te gisten.
Men zegt dat je gist op deze manier 2 jaar kunt bewaren maar zolang bewaar ik ze niet.
Ook de duurdere Wyeast gist vries ik zo in.

Groetjes
Cor

Rowan Huigen · 15-01-2011 23:17 u

Met de pitchin rating van mr.Malty kan je geloof ik berekenen hoeveel gistcellen je nodig heb.
Ik zal het een opzoeken.

Robert1968 · 16-01-2011 03:49 u

Bedankt voor je (korte) handleiding, deze gaat bij mij in het archief.

Je lijkt de voorkeur te hebben om de ingevroren gist langzaam te ontdooien terwijl hier (http://ww.twortwat.nl/t-4/nieuws.detail?item_id=1194288923&type=4&back=1&page=/artikelen staat dit zo snel mogelijk te doen. Wellicht dat men het hiervover op dit forum nog eens wordt.

cordewildt · 16-01-2011 11:14 u

Het is inderdaad de bedoeling dat je de gist snel ontdooit.
Ik ontdooi in warm water van 40 - 45 oC. en dat duurt maar enkele minuten.
In een bakje van 1 liter leg ik het potje en je kunt er op wachten.
Gebruik je warmer water dan is de kans dat er gistcellen afsterven die zich langs de kanten bevinden.
De temperatuur van dat water meet ik dan ook secuur.
Die potjes die ik gebruik komen uit de apotheek en zijn zalfpotjes.
In het begin gebruikte ik injectiespuiten die ik dichtsmolt omdat het zo werd geadviseerd.
Later ben ik overgegaan op een grotere inhoud.
Na het vriezen rol ik ze in alluminiumfolie en etiketeer ze.
Groet Cor

Rowan Huigen · 16-01-2011 12:18 u

Is het niet zo dat je bij bierbrouwen rustig de tijd moet nemen voor je werk.
Bij mij komt dan de reclame van Hertog Jan naar boven waarbij de brouwer heel duidelijk maakt rustig aan en heb gedult.

Wat de gist betreft:! Deze moet je niet te veel lopen te stressen en dus ook rustig aan bij laten komen.

Rowan

kleine Minstreel · 16-01-2011 12:50 u

Hergebruik gist
1. Wassen van de gist, wat betekent:
Voor het gebruik de vloeistof boven de gist afgieten en de rest van de fles aanvullen met 1 liter
afgekoeld gekookt water. Dan heb je ongeveer 1,5 liter.
2. Dit flink schudden.
3. 10 minuten alles laten bezinken.
4. 300 ml van de vloeistof bovenaf gieten en gebruiken om 20 liter normaal wort te vergisten.

Moet je het was water niet aanzuren,dit heb ik ergens gelezen, omde dode cellen te verwijderen.
Geruik je de slurry of de heldere boven oplossing om opnieuw te starten
3. De 3e dag maak je een starter en voeg je de gereanimeerde gist toe.
4. Laat het ten minste 2 a 3 dagen staan om genoeg gist te maken, volgens pitching tarieven.
[/quote]

Rowan Huigen · 16-01-2011 15:16 u

Beste Cor,

Het wassen van de gist is niet echt nodig, zie hier de onderstaande link.
http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,10396.msg195209.html#msg195209

Het bovenste gedeelte, wat je dus afgiet heb je niet meer nodig als je de gist gaat wassen.

Gr. Rowan

Robert1968 · 16-01-2011 15:25 u

CiteerHet bovenste gedeelte, wat je dus afgiet heb je niet meer nodig als je de gist gaat wassen.

Volgens mij klopt dit niet. Het gist is lichter dan de trub dus je zou juist het bovenste gedeelte moeten bewaren en het bezonken deel weggooien, zie bv. ook http://deltabrouwers.nl/gistwas.htm

William · 16-01-2011 15:30 u

Citaat van: Robert de Boer op 16-01-2011  15:25 uVolgens mij klopt dit niet. Het gist is lichter dan de trub dus je zou juist het bovenste gedeelte moeten bewaren en het bezonken deel weggooien, zie bv. ook http://deltabrouwers.nl/gistwas.htm

Klopt inderdaad niet. Bij gistwassen wil je de grove troep in korte tijd laten bezinken en gebruik je de bovenstaande vloeistof.

Bij een giststarter laat je het gedurende lange tijd sedimenteren zodat je een gistlaag op de bodem hebt met een heldere oplossing daarboven. De heldere (zure) oplossing gooit men vaak weg.

Rowan Huigen · 16-01-2011 16:45 u

Oei een foutje van mij, ga ik direkt duidelijk maken en aanpassen.

Het aangepaste stuk heb in vet geschreven.

cordewildt · 16-01-2011 19:15 u

Het doel van gist wassen is volgens mij : Ontdoen van alle afgestorven dode gistcellen.
De methode die de Deltabrouwers beschrijven is volgens mij de enige echte manier
om gist te wassen.
De bedoeling is dat je met de overgebleven levende gistcellen een nieuwe kweek/ starter op zet.
Of het dan de juiste "stam " is kun je ook met gewassen gist nooit zeker zeggen.
De gist op zich wordt niet beter met wassen.
Dat is mijn mening over gist wassen.
Groet
Cor

Hopmans · 16-01-2011 21:05 u

Ik denk dat gist wassen voor ons niet echt relevant is.
Dode gistcellen bezinken gewoon in je gistvat,
en fungeren waarschijnlijk nog als voeding ook.
Je loopt alleen maar risico met het ge-emmer (letterlijk).

aldo · 17-01-2011 02:30 u

Heb me gist nog nooit bewaard, maar wat niet is kan nog komen, dussssss
Waar haal ik glycerine?
Is de prijs-leerfoutenkosten verhouding de moeite waard?
Hoe veel degeneratie/verandering van de gist mag ik verwachten met dit proces?

Hopmans · 17-01-2011 06:44 u

Citaat van: aldo op 17-01-2011  02:30 uHeb me gist nog nooit bewaard, maar wat niet is kan nog komen, dussssss
Waar haal ik glycerine?
Is de prijs-leerfoutenkosten verhouding de moeite waard?
Hoe veel degeneratie/verandering van de gist mag ik verwachten met dit proces?

Apotheek.

Ik meen wel eens een korrelgistsmaak te hebben waargenomen bij mijn ingevroren verse gist.
MAW: Vriesdrogen (korrelprocedé), en invriezen is niet helemaal optimaal voor de smaak denk ik.

Jacques · 17-01-2011 07:56 u

Citaat van: Hopmans op 17-01-2011  06:44 uApotheek.

Brouwland is er goedkoper dan menig apotheek...

Gewoon dus bestellen met de andere brouwspullen.

Rowan Huigen · 17-01-2011 08:19 u

Ik heb deze draad opgestart om een idee te krijgen hoe ik meer kennis en dus ervaring kan opbouwen.
Deze beschrijving heb ik bij elkaar verzameld door gewoon dit forum af te struinen en onder elkaar te zetten maar nog NOOIT heb ik dit daadwerkelijk uitgevoerd. Dit is zeker wel mijn bedoeling.

Nogmaals ik vind het geweldig hoe dit forum samen werkt en hoe we hier onderwerpen aankaarten.

Het is leuk om te lezen hoe anderen de gist bewaren en of het proces werkt.
Ik sta altijd open voor commentaar waardoor ik denk dat ik een nog beter biertje kan brouwen.

Gr. Rowan

Hopmans · 17-01-2011 09:39 u

Citaat van: Jacques op 17-01-2011  07:56 uBrouwland is er goedkoper dan menig apotheek...

Inclusief verzendkosten?
Dacht het niet.

Rowan Huigen · 17-01-2011 12:17 u

Misschien is het een idee om ipv. gistslurry van je eerste brouw.
Gist uit je opgebolde gistpack in te vriezen?

Wellicht het proberen waard!

Gr. Rowan

Oscar · 17-01-2011 12:23 u

Citaat van: Hopmans op 17-01-2011  09:39 uInclusief verzendkosten?

IK betaal geen verzendkosten via mijn verdeler...

Robert1968 · 17-01-2011 12:29 u

CiteerMisschien is het een idee om ipv. gistslurry van je eerste brouw.
Gist uit je opgebolde gistpack in te vriezen?

Grappig, dit was een idee die ik enkele dagen terug ook op het forum opperde. Op basis van wat ik heb gelezen en gehoord van een ieder kom ik tot de volgende werkwijze uitgaande van een Wyeast Propagator. Opmerkingen?

Methode voor gist bewaren in vriezer (voor 5 buisjes van 25 ml)
1.   Kook in de magnetron kort 20 ml glycerine met 47 ml water en laat dit afkoelen (30% oplossing).
2.   Steriliseer de 5x 25 ml gistbuisjes en 2 pipetteerspuiten met kokend water of alcohol.
3.   Activeer de Propagator (50 ml gist).
4.   Open na enkele uren het opgebolde zakje.
5.   Pipetteer in de gistbuis 10 ml glycerine-oplossing.
6.   Voeg met de andere pipet 10 ml gistoplossing toe. Herhaal dit voor alle buisjes.
7.   Plak een label op elk buisjes met daarop vermeld het type gist en de datum.
8.   Vries de buisjes in. De eerste twee uur de buisjes om het half uur even schudden.
9.   Bij gebruik: snel buisje ontdooien; bij voorkeur in een waterbad van 40-45C.
10.   Maak een paar dagen voorafgaand aan het brouwen een giststarter met moutextract (SG 1040). Hoeveelheid starter afhankelijk van volume en SG van te brouwen bier.

Adrie · 17-01-2011 12:50 u

Als je de gist wilt invriezen, hoef je hem niet eerst te activeren.

Als je vanuit een heel klein volume gist begint, dien je een getrapte starter te maken. Dus beginnen in 100 ml, dan opschalen naar 0,5 tot 1 liter en dan opschalen naar een nog groter volume afhankelijk van de grootte en zwaarte van je brouwsel.

Hopmans · 17-01-2011 12:50 u

Ikzelf zou de slurry van een 2 liter starter aan de hand van een pack invriezen.
Je hebt dan meer gist om op te slaan, en je hebt kunnen waarnemen of eea goed is gegaan.