Topic: Heihopper

[beats]

Zondag: brouwdag! En dit staat er op het programma: ik wil een zachte kruidige tripel bereiken, met een halve hei in de smaak.

Voor de hopping pik ik een beetje het idee van Adrie (veel hop laat in de kookstap)

Dit heb ik in gedachten:

Basis

Omschrijving	Waarde
Naam recept	Heihopper
Kenmerk	kruidige lichte tripel
Brouwdatum	7/11/2010
Biertype	Tripel
Aantal liters	18
Gewenst begin SG	1071 (7,8 Vol% alc.)
Brouwzaalrendement	55,0%

Algemeen

Omschrijving	Waarde
Totaal brouwwater	39,7 liter
Maischdikte	2,7 l/kg
Maischwater	21,0 liter
Spoelwater	17,3 liter
Kooktijd	80 minuten
Berekende kleur	24 EBC (Ray Daniels)
Berekende bitterheid	38 EBU (Glenn Tinseth)

Mout

Moutnaam	% Stort	Massa	Kleur
Pilsmout 3 EBC	75,0 %	6100 gr	3 EBC
Bio Speltmout	12,0 %	976 gr	3 EBC
Havervlokken	10,0 %	813 gr	4 EBC
Kristalsuiker	3,0 %	244 gr	0 EBC

Hop

Hopnaam	% Alfazuur	Massa	Kooktijd	Bitterheidsaandeel
Saaz (CZ)	3,2 %	50 gr	80 minuten	20 EBU
Saaz (CZ)	3,2 %	50 gr	20 minuten	12 EBU
Hallertau Hersbrücker	2,3 %	80 gr	10 minuten	8 EBU
Hallertau Hersbrücker	2,3 %	20 gr	5 minuten	1 EBU
Tettnanger (D)	3,8 %	36 gr	Koud hop	0 EBU

Gist

Omschrijving	Waarde
Gistsoort	3522 Belgian Ardennes
Gist toegevoegd als	Giststarter
Volume starter	800 ml
Beluchtingstijd	0 uur
Temperatuur giststarter	20°C

maischschema

Stap nr.	Temperatuur	Rusttijd	Maischdikte
1	52°C	5 minuten	2,7 l/kg
2	62°C	45 minuten	2,7 l/kg
3	72°C	20 minuten	2,7 l/kg
4	78°C	5 minuten	2,7 l/kg

De vergisting ga ik doen op 23-24 graden.

Bij deze zou ik dus zeggen: shoot! Alle suggesties zijn welkom!

[Caspar]

Een soortgelijke tripel staat bij mij ook op de brouwkalender. De koudhop zou ik echter achterwegen laten, misschien verdoezelt dat de mooie graan en gistsmaken.

[EBC]

55% brouwzaalrendement...gooi jij de mout gewoon uit het raam of zo? 

Voor een tripel zou ik wat meer suiker gebruiken, een procent of 10, anders wordt het niet licht, maar meer zwaar kruidig.

[EBC]

De koudhop zou ik echter achterwegen laten, misschien verdoezelt dat de mooie graan en gistsmaken.

En als je het toch doet, dan nooit meer dan 1 gram per liter. Ik weet wel dat er vaak meer gepredikt wordt, maar dan gaat het over de overthetopamerican (D)IPAs.

[Caspar]

Correct, als je geen Amerikaans hopmonster maakt is 1 gr/l ruim voldoende .

[Gerb]

Misschien snap ik het niet, maar waar is de hei in dit recept? Verder ben ik het eens met de suikertoevoeging. Een procent of 10 mag die zeker hebben.

[korek]

Misschien snap ik het niet, maar waar is de hei in dit recept? Verder ben ik het eens met de suikertoevoeging. Een procent of 10 mag die zeker hebben.

Voor de naam kun je een takje hei meekoken.

[Henielma]

Ik sluit me aan bij eerdere opmerkingen over de suiker en de koudhop. Verder zou ik de hoofdvergisting op 21 ºC doen en later naar de 23-24 ºC gaan.

Wordt een lekkere tripel denk ik. 

[Caspar]

Het rendement van Beats is vrij laag (55%), 10% suiker in zijn stort geeft een ander effect dan 10% suiker in de stort van iemand met een rendement van 85%. Ik heb zelf ook een laag rendement omdat ik niet spoel en ik gebruik liever niet meer dan 10 bijgedragen SG punten aan suiker... in dit recept zou dat zo'n 6% zijn.

Had Beats een rendement van 85% dan zouden 10 SG punten bijna 10% suiker in de stort betekenen.

[beats]

mijn brouwzaalrendement is al enige tijd een serieus knelpunt. Hoewel ik al vanalles geprobeerd heb (anders schroten, filtermethode aanpassen, ...) kom ik zelfs bij mijn laatste brouwsel op amper 57.5%... Ik heb al uuuuren op het forum gesleten en diverse rendement-topics gelezen, maar het lukt me niet om beter te doen...

De hei in de naam komt van de kruiden-hop combinatie, het beestje moet een naam hebben he...

Het is de eerste keer dat ik spelt in een recept gebruik, ben vooral nieuwsgierig naar het resultaat daarvan...

[Gerb]

Bij mij komt het rendement ook gemiddeld op 65% met af en toe een uistchieter naar 68%, maar ik gebruik een schijvenmolen en misschien is mijn hevelfilter ook wel aan een verbetering toe.

En, niet om vervelend te doen, maar welke kruiden ga je gebruiken. Die zie ik ook niet staan in het recept.

[EBC]

Het rendement van Beats is vrij laag (55%), 10% suiker in zijn stort geeft een ander effect dan 10% suiker in de stort van iemand met een rendement van 85%.

 .

Hoe is dat anders dan? Wil je zeggen dat je er bij een laag rendement bepaalde smaakstoffen achterblijven in de bostel?  Stoffen die bij een hoger rendement wel worden opgelost?

[Edgar]

.

Hoe is dat anders dan? Wil je zeggen dat je er bij een laag rendement bepaalde smaakstoffen achterblijven in de bostel?  Stoffen die bij een hoger rendement wel worden opgelost?

Daar ga ik ook altijd van uit en dat is ook vrij logisch. De laatste 'fractie' van een moutsoep is niet hetzelfde als een verdunde eerste fractie. Gaandeweg tijdens het spoelen komen andere stoffen vrij.

[beats]

En, niet om vervelend te doen, maar welke kruiden ga je gebruiken. Die zie ik ook niet staan in het recept.

Voor het kruidige reken ik op de gist, de Belgian Ardennes, vandaar dat'k 'm ook graag tegen de bovengrens laat vergisten (23-24 graden).
Ook reken ik op de spelt om het geheel toch net dat tikje anders mee te geven.

[EBC]

Daar ga ik ook altijd van uit en dat is ook vrij logisch. De laatste 'fractie' van een moutsoep is niet hetzelfde als een verdunde eerste fractie. Gaandeweg tijdend het spoelen komen andere stoffen vrij.

Mijn vraag was meer gericht op hoe suiker in die vergelijking optreedt. Misschien niet zo best geformuleerd...

Ik heb ooit gepionierd met niet meer spoelen, het zou veel moutigere vollere beter smakende bieren opleveren.
Niets is minder waar. Mijn ervaring met niet spoelen is dat het saaie logge knabbel bieren oplevert. Ze missen net die bite die het nodig heeft om verfrissend te zijn. Ik ben zo blij dat ik weer ben begonnen met spoelen.

Juist wat meer suiker zou dit effect kunnen verminderen. Ik zie niet hoe suiker een bier van een laag rendement minder lekker maakt. Dit moeten we dan zeker breder gaan trekken. Hebben we dit soort vuistregels ook voor andere ingrediënten in combinatie met rendement? Dat zou voor mij echt nieuw zijn.

Hoe het ook zij, er is iets mis met beats' rendement. Daar moet iets aan gebeuren, niet aan die suiker. Ik zal eens rekenen...

[EBC]

beats,

Ik heb jouw recept in Promash gestoken...het recept dat je post zou ongeveer 23 liter bier moeten opleveren, met het rendement dat je opgeeft. Als je echt maar 18 overhoudt, dan verlies je ergens, of je rendement is toch 70%.

Het lijkt dat je nogal veel water gebruikt.
Ik ben benieuwd hoeveel je verdampt tijdens koken.
Hoe groot is je maischketel? Kan je niet dunner maischen? 1:4 of zo?

[beats]

Ik zit nu op het werk, dus heb niet al de gegevens van vorige brouwsels bij de hand, maar mijn maischketel is 27 liter. Ik vertrek altijd van het maximum maischwater, nl 21 liter, dan kan ik met de moutstort erbij nog net deftig roeren Afhankelijk van de moutstort zit ik rond de 3.2-2.7 verhouding. Na filteren en spoelen (+/- 16 liter) heb ik meestal een 24 liter in de kookketel, waar er dan ongeveer een 18-19 van overblijft (+ rest in de kookketel).
Voor het bepalen van het volume spoelwater gebruik ik BrouwVisie, ik filter met een emmer, daarover doe ik meestal toch minstens een uur...

[Jacques]

Bereken je het rendement ook met behulp van BrouwVisie of gebruik je daarvoor een andere methode?

[beats]

Ik gebruik voor alle berekeningen BrouwVisie. Morgen ga ik eens echt gedetailleerd alles afwegen en meten (doe ik nu ook al wel,
maar nog wat uitgebreider, mout-en ketelverliezen ed.), mss dat jullie aan hand van die gegevens kunnen zien waar het foutloopt met men rendement...

[EBC]

Meet alles maar eens goed na.

Meet alles in je recept precies af en schrijf op. Zoals je nu ook heb gepost, maar dan wat het uiteindelijk geworden is. Deze getallen geven aan wat je theoretisch zou kunnen bereiken.

Vervolgens is erg belangrijk het aantal liters in je kookketel net voordat het kookt, op bijna 100 ºC dus. En ook het SG van dat moment, maar dan moet je het monster natuurlijk eerst afkoelen of een refractometer gebruiken. Dit geeft aan wat je aan rendement gehaald hebt.

Ook belangrijk is het aantal liters in je kookketel zodra je de vlam uitzet. Bij 100 ºC dus weer. Dit zijn je verdampingsverliezen.

Vervolgens het SG van het afgekoelde wort en het aantal liters in je gistvat. Hiermee bepaal je alle overige verliezen na het koken.

[MO]

Wat een leuk complex bier! Veel hop, mooie gist en ook nog eens behoorlijk wat spelt en een flinke haver stort. Ik ben heel benieuwd hoe dit bier uitpakt. Zou je hem niet eerst eens zonder spelt en haver brouwen?

[beats]

Het goedje is zondag gebrouwen. Moutstort lichtjes gewijzigd, half kilootje tarwe en wat vlokken gebruikt nog. Er wordt ook niet gekoudhopt, de Tettnanger is er de laatste 5 minuten ingegaan, ipv de Hersbrucker . Daarnet nog de temeratuur naar 24 graden verhoogd, zondag gaat ie op lagering.

Heb ditmaal wel een rendement gehaald van bijna 65%, blijkbaar deed ik wat dingen verkeerd met BrouwVisie, vooral mbt spoelwater en kookverliezen. Ik ben in alle geval ook enorm benieuwd, als ik terugdenk aan de gigantische hopzakken die er in verdwenen...

[EBC]

Er zijn verschillende manieren om naar rendement te kijken...
Meestal praten we over het rendement van de suikerextractie uit de mout. Kookverliezen doen daar niet in mee.
Het gaat om het aantal liters van een bepaald SG dat je in de kookketel hebt voor het koken. Dat wordt vergeleken met het theoretisch haalbare.

[beats]

Ja, uitleg is niet echt correct, maar het kwam erop neer dat ik veel te weinig spoelde etc. Ach, we brouwen om te leren tenslotte De geur die intussen uit de gistkast komt is wel geweldig

[Tommie]

Ik zit nu op het werk, dus heb niet al de gegevens van vorige brouwsels bij de hand, maar mijn maischketel is 27 liter. Ik vertrek altijd van het maximum maischwater, nl 21 liter, dan kan ik met de moutstort erbij nog net deftig roeren Afhankelijk van de moutstort zit ik rond de 3.2-2.7 verhouding. Na filteren en spoelen (± 16 liter) heb ik meestal een 24 liter in de kookketel, waar er dan ongeveer een 18-19 van overblijft (+ rest in de kookketel).
Voor het bepalen van het volume spoelwater gebruik ik BrouwVisie, ik filter met een emmer, daarover doe ik meestal toch minstens een uur...

Heel vreemd, voor brouwsels van 20 l (gebotteld) gebruik ik zo'n 19 liter maischwater en 12 liter spoelwater. Het rendement is volgens BrouwVisie iets van een 73%. Ik gebruik dus 31 liter in totaal en jij 37. En dan heb jij nog een paar liter minder als eindresultaat 
Je maakt volgens mij ergens een fout in het afmeten van hoeveelheden, zoveel water kan je bijna onmogelijk verliezen tijdens het brouwproces denk ik.

 

[EBC]

Als beats nou gewoon eens zou vertellen wat hij in detail gedaan heeft, dan kunnen we hem misschien helpen...

Allemaal vrijblijvend, het hoeft natuurlijk niet.

[beats]

Natuurlijk, dit is het geworden:

Basis

Omschrijving	Waarde
Naam recept	Heihopper
Kenmerk	kruidige lichte tripel
Brouwdatum	7/11/2010
Biertype	Tripel
Aantal liters	20
Gewenst begin SG	1068 (7,0 Vol% alc.)
Brouwzaalrendement	65,0%

Algemeen

Omschrijving	Waarde
Totaal brouwwater	40,6 liter
Maischdikte	3,0 l/kg
Maischwater	21,0 liter
Spoelwater	18,8 liter
Kooktijd	80 minuten
Berekende kleur	24 EBC (Ray Daniels)
Berekende bitterheid	38 EBU (Glenn Tinseth)

Mout

Moutnaam	% Stort	Massa	Kleur
Pilsmout 3 EBC	70,4 %	5000 gr	3 EBC
Bio Speltmout	14,1 %	1000 gr	3 EBC
Havervlokken	4,2 %	300 gr	4 EBC
Tarwemout	7,0 %	500 gr	3 EBC
Tarwevlokken	4,2 %	300 gr	4 EBC

Hop

Hopnaam	% Alfazuur	Massa	Kooktijd	Bitterheidsaandeel
Saaz (CZ)	3,2 %	65 gr	70 minuten	22 EBU
Saaz (CZ)	3,2 %	35 gr	20 minuten	7 EBU
Hallertau Hersbrücker	2,3 %	40 gr	10 minuten	3 EBU
Tettnanger (D)	3,8 %	40 gr	5 minuten	3 EBU
Saaz (CZ)	3,8 %	10 gr	20 minuten	2 EBU

Gist

Omschrijving	Waarde
Gistsoort	3522 Belgian Ardennes
Gist toegevoegd als	Giststarter
Volume starter	800 ml
Beluchtingstijd	0 uur
Temperatuur giststarter	20°C

maischschema

Stap nr.	Temperatuur	Rusttijd	Maischdikte
1	52°C	5 minuten	3,0 l/kg
2	62°C	45 minuten	3,0 l/kg
3	72°C	20 minuten	3,0 l/kg
4	78°C	5 minuten	3,0 l/kg

Voor het filteren heb ik ± 19 liter spoelwater gebruikt, ben wel gestopt op 26 liter in de kookketel, kwestie van'm niet te vol te steken. SG was 1056. Na het koken (80 min) had ik een 20.5 liter + nog een half litertje rest in de kookketel, met SG 1067.

[EBC]

Dan heb je een rendement gehaald van 67%. Volgens mij was je met 11 liter spoelwater precies uitgekomen.

Hoe en wanneer voeg je het spoelwater toe? Hoe snel laat je het aflopen?

[beats]

Ik gebruik een filteremmer, dus ik kap eerst alles in de emmer en laat dit 10 min rusten. Dan tap ik een 4-5-tal liter af en giet dit terug. Dan aflaten tot het filterbed net niet droogkomt, dan opvullen tot de rand met spoelwater. Terug aflaten, opvullen, filterbed wat insnijden, 5 min laten rusten en terug aflaten. totaal filteren duurt wel een 1.5 uur hier...