Topic: Hydrometer en refractometer voor bepaling dichtheid bier

[Jacques]

31 Brix komt volgens deze schaal overeen met SG=1120. Volgens mij zou dat 1130 moeten zijn. Ik weet niet welke van de 2 schalen ik moet geloven. 
HansH

Welke schaal klopt kun je eenvoudig controleren met een nauwkeurige hydrometer.

[Ronnie]

Dit is de eerste keer dat ik lees over een refractometer met een SG-schaal...

Ho maar die bestaan al lang hoor, maar die dienen eigenlijk om in de wijngaard te gebruiken, dus op druivensap, zeg maar suikerwater

@ Oscar: waarom nog omzetten? Echte brouwers werken toch met °Plato of Brix, en je bent toch ook een echte?

[hansHalberstadt]

Ik heb eea nog eens nagerekend met de rekendemoV2.0. SG=1120 (28.04 Plato) en Brix=31 komt overeen met een brixcorrectiefactor (=Brix/Plato) van 1.1055 en dat is onrealistich hoog. (1.03 is normaal voor wort). Als het een SG schaal voor wijn is, waar vooral suiker inzit, dan zou de Brixcorrectiefactor nog dichter bij 1 moeten liggen, dus dat lijkt mij nog onwaarschijnlijker.

Om eea te checken kun je een oplossing maken van kristalsuiker (zit als het goed is geen water in). 200g suiker oplossen tot 1000g en dan meten. Je zou dan moeten meten: SG=1083.0 (Plato=20.0), Brix=20.0 Dan kun je zien welke schaal klopt.
HansH

[Drents Hopbier]

Een refractometer met een SG schaal is niet bestemd om vergistend wort te meten. Alleen een meting met een hydrometer geeft dan het werkelijk SG aan.

En dan noemen ze het "schijnbaar s.g." vanwege de alcohol. Werkelijk s.g. wordt bepaald na verwijdering van de alcohol.

Hopbier

[Albertus]

En dan noemen ze het "schijnbaar s.g." vanwege de alcohol. Werkelijk s.g. wordt bepaald na verwijdering van de alcohol.

Hopbier

Wanneer je met een hydrometer werkt hoef je geen alcohol te verwijderen, je krijgt gewoon een SG uitlezing. Er is geen sprake van schijnbaar s.g.

Wellicht ten overvloede, SG staat niet voor Soortelijk Gewicht maar voor Specific Gravity, zie hier.

Het is een getal dat de verhouding aangeeft tussen de massa van wort (in ons geval) en dat van zuiver water (ik dacht een en ander bij 20 ºC). In het getal zit een decimale komma die in het Engels als punt wordt gechreven. Wij interpreteren de punt als aanduiding voor een duizendtal en lezen dan duizenddertien voor 1.013 in plaats van één-komma-nul-één-drie.  Omdat het een verhouding is staat er ook geen eenheid achter.

Bert

[Jacques]

Wanneer je met een hydrometer werkt hoef je geen alcohol te verwijderen, je krijgt gewoon een SG uitlezing. Er is geen sprake van schijnbaar s.g.

Het is wel een schijnbaar SG. Als de alcohol verdampt is heb je een hoger SG.

[Albertus]

Het is wel een schijnbaar SG. Als de alcohol verdampt is heb je een hoger SG.

Het is geen schijnbaar SG. Je hebt dan een SG voor wort met alcohol en een SG voor een wort zonder alcohol.
Beide getallen hebben een eigen betekenis voor verdere berekeningen maar het geen "schijnbaar" getal.

Bert

[Albertus]

Het is wel een schijnbaar SG. Als de alcohol verdampt is heb je een hoger SG.

Na mijn vorige reactie bedenk ik mij dat jij wellicht doelt op de uitlezing van de refractometer. Wanneer dat het geval is heb je gelijk, deze uitlezing is geen "echt" SG als er alcohol in zit.

Bert

[Jacques]

Natuurlijk is het geen schijnbaar getal. Maar de waarde die je afleest is niet correct. Ten opzichte van het begin SG is veeeeel minder van het extract vergist. De vergistingsgraad die je berekend met de aflezing van de hydrometer is de schijnbare vergistingsgraad.

Dit verschijnsel wordt veroorzaakt door het feit dat alcohol lichter is dan water.

[Albertus]

De vergistingsgraad die je berekend met de aflezing van de hydrometer is de schijnbare vergistingsgraad.

Helemaal mee eens, het is een schijnbare vergistingsgraad (niet een schijnbaar SG).

Bert

[Jacques]

Helemaal mee eens, het is een schijnbare vergistingsgraad (niet een schijnbaar SG).

Het is ook een schijnbaar SG. Het werkelijke SG ligt hoger door de invloed van de alcohol. Zoals jij terecht opmerkte gaat het om de Specific Gravity.

[Jacques]

Overigens bedenk ik nu dat in plaats van SG we ook zouden kunnen spreken van exractgehalte. Dat dekt eigenlijk veel beter de lading. We zijn echter al zo lang gewend aan het begrip SG dat we dit niet meer veranderen.

[Albertus]

Overigens bedenk ik nu dat in plaats van SG we ook zouden kunnen spreken van exractgehalte. Dat dekt eigenlijk veel beter de lading. We zijn echter al zo lang gewend aan het begrip SG dat we dit niet meer veranderen.

Dan kunnen er ook geen misverstanden ontstaan.

Bert

[Jacques]

Dan kunnen er ook geen misverstanden ontstaan.

Bert

Je krijgt dan wel afkortingen als BEG een EEG en die kunnen toch weer voor misverstanden zorgen. 

[Adrie]

Overigens bedenk ik nu dat in plaats van SG we ook zouden kunnen spreken van exractgehalte. Dat dekt eigenlijk veel beter de lading. We zijn echter al zo lang gewend aan het begrip SG dat we dit niet meer veranderen.

Als je je realiseert dat SG tijdens en na de vergisting niets meer zegt over het suikergehalte is er helemaal geen misverstand. 

Er kan nooit een schijnbaar SG zijn. Een SG is iets dat je meet. Hooguit is er sprake van een schijnbaar suikergehalte tijdens de vergisting als je SG direct vertaalt naar suikergehalte.

[Jacques]

Als je je realiseert dat SG tijdens en na de vergisting niets meer zegt over het suikergehalte is er helemaal geen misverstand. 

Er kan nooit een schijnbaar SG zijn. Een SG is iets dat je meet. Hooguit is er sprake van een schijnbaar suikergehalte tijdens de vergisting als je SG direct vertaalt naar suikergehalte.

Zoals ik hiervoor schreef is het natuurlijk zo dat je een soortelijk gewicht meet (om deze term maar weer eens te gebruiken). Alleen zegt dat soortelijke gewicht niets over de hoeveelheid suikers (beter is het om te spreken over extract) die nog in je vloeistof zit.
Maar volgens mij bedoelen we allemaal het zelfde...

[hansHalberstadt]

Waar Drents hopbier denk ik op doelt is het werkelijk en schijnbaar extract. Omdat je bij extract vrijwel altijd het suikerextract bedoelt, waardoor je bij alcohol suikermengsels daarom iets anders meet dan het extract. (=Plato) omdat de Plato schaal 1 op 1 gekoppeld is met de SG schaal zou je op die manier dus ook van schijnbaar en werkelijk SG kunnen spreken. Dat is dan weer verwarrend omdat schijnbaar SG ook werkelijk SG/ werkelijk SG van zuiver water is.
HansH 

[hansHalberstadt]

Robin,
Het idee daarachter is dat de Platoschaal gekoppeld is aan een hydrometer meting, dus direkt gerelateerd aan SG, terwijl de Brix schaal gekoppeld is aan de refractometer.
Zolang je alleen suikeroplossing meet is er niets aan de hand en geven de Brix en Plato schaal hetzelfde. Als er alcohol bij komt dan geven Brix en Plato verschillende resultaten, maar omdat de Plato schaal gekoppelt is aan SG krijg je bij alcoholhoudende oplossingen natuurlijk nog steeds een correcte SG meting, maar de bijbehorende Plato waarde geeft dan niet meer het suikerextract, dus is hij ''schijnbaar'' geworden. ook de Brix waarde is niet meer het suikerextract, dus ook ''Schijnbaar"
HansH

ps, ik reageerde hier op een  bericht van RobinB, maar dat is inmiddels verdwenen.

[Henielma]

Om eea te checken kun je een oplossing maken van kristalsuiker (zit als het goed is geen water in). 200g suiker oplossen tot 1000g en dan meten. Je zou dan moeten meten: SG=1083.0 (Plato=20.0), Brix=20.0 Dan kun je zien welke schaal klopt.
HansH

Ik heb gistermorgen dit proefje eens gedaan om de refractometer te controleren en tevens eens kijken welke van mijn twee hydrometers het dichst in de buurt van de waarheid komt.

Allereerst de suikeroplossing gemaakt.
Refractometer 20.1 Brix (Eerst goed op nul gesteld met osmose water)
Mijn oudste hydrometer met een gekleurde schaal SG 1083
Mijn reserve hydrometer met een wit papiertje SG 1087

Daarna de hydrometers met osmosewater getest. Hier geven beide hydrometers 1000 aan.

Best wel een flinke afwijking voor de witte hydrometer. Ik zal dus maar zuinig blijven op mijn oude vertrouwde hydrometer.

Hans bedankt voor het idee en de getallen.

[RobinB]

Robin,
Het idee daarachter is dat de Platoschaal gekoppeld is aan een hydrometer meting, dus direkt gerelateerd aan SG, terwijl de Brix schaal gekoppeld is aan de refractometer.
Zolang je alleen suikeroplossing meet is er niets aan de hand en geven de Brix en Plato schaal hetzelfde. Als er alcohol bij komt dan geven Brix en Plato verschillende resultaten, maar omdat de Plato schaal gekoppelt is aan SG krijg je bij alcoholhoudende oplossingen natuurlijk nog steeds een correcte SG meting, maar de bijbehorende Plato waarde geeft dan niet meer het suikerextract, dus is hij ''schijnbaar'' geworden. ook de Brix waarde is niet meer het suikerextract, dus ook ''Schijnbaar"
HansH

ps, ik reageerde hier op een  bericht van RobinB, maar dat is inmiddels verdwenen.

Hahaha...
Ik bedacht me ongeveer hetzelfde (plato-hydrometers) en besloot mijn post weer te verwijderen, vandaar!
Maar die scheiding plato-brix ben ik niet zo zeker van. Volgens mij werd de originele brix ook "gewoon" met een dompelaar gemeten?

Pas bij de introductie van een andere meet methode lopen de uitkomsten mank.
Dat heeft niet zozeer iets te maken met een verschil in de schaal, maar met een verschil in wat er gemeten wordt.

[hansHalberstadt]

Henielma,
Vraag is wel hoe nauwkeurig je de suiker en het totaalgewicht af kunt wegen.
met een keukenweegschaal heb je al snel +/- 1 gram te pakken, of gebruik je een nauwkeuriger weegschaal. Als de 21 Brix klopt dan hoort daar weer SG=1087.4 bij en dan  zou je witte hydrometer ineens weer veel beter scoren.
HansH

[Henielma]

Ik heb mijn weegschaal gebruikt met een resolutie van 0,1 gram.

Het was 20,1 brix, geen 21.

[hansHalberstadt]

Maar die scheiding plato-brix ben ik niet zo zeker van. Volgens mij werd de originele brix ook "gewoon" met een dompelaar gemeten?

Pas bij de introductie van een andere meet methode lopen de uitkomsten mank.
Dat heeft niet zozeer iets te maken met een verschil in de schaal, maar met een verschil in wat er gemeten wordt.

In feite maakt het niet uit of je het beestje nu Plato of Brix noemt. Wat van belang is is of je de meting doet met een hydrometer of een refractometer. Voor zover ik weet is de Brix definitie officieel  gekoppeld aan de refractometer sinds 1973, zie bv http://www.sugartech.com/ en gaan de rekentools ervan uit dat je met Brix een refractometermeting bedoelt en met Plato een hydrometer meting.
HansH

 

[RobinB]

In feite maakt het niet uit of je het beestje nu Plato of Brix noemt. Wat van belang is is of je de meting doet met een hydrometer of een refractometer.

Dat zeg ik toch?

[EBC]

Ik heb gistermorgen dit proefje eens gedaan om de refractometer te controleren en tevens eens kijken welke van mijn twee hydrometers het dichst in de buurt van de waarheid komt.

Allereerst de suikeroplossing gemaakt.
Refractometer 20.1 Brix (Eerst goed op nul gesteld met osmose water)
Mijn oudste hydrometer met een gekleurde schaal SG 1083
Mijn reserve hydrometer met een wit papiertje SG 1087

Daarna de hydrometers met osmosewater getest. Hier geven beide hydrometers 1000 aan.

Best wel een flinke afwijking voor de witte hydrometer. Ik zal dus maar zuinig blijven op mijn oude vertrouwde hydrometer.

Hans bedankt voor het idee en de getallen.

Met je oude densimeter zou je refractometer een brix-correctiefaktor hebben van 1,005. Een vrij lage waarde, want normaal liggen ze tussen 1,02 en 1,08.

Met de andere densimeter kom je uit op 0,962. Wat helemaal laag is.

Ik denk dat de werkelijkheid ergens tussen de drie meters in ligt...

Mijn refractometer zit op 1,020, met die ene densimeter. Ik heb er nog meer, die zal ik ook eens proberen...