Even een nerdy onderwerp. Het valt me op dat JW keurig bij zijn SG metingen de eenheid weergeeft, maar eigenlijk doen we het met zijn allen fout.
SG komt van het Engelse Specific Gravity en die term namen wij over van de Engelse en Amerikaanse hobbybrouwers en vervolgens vertaalden en interpreteerden wij die term verkeerd. Specific Gravity of Relative Density vertaalt zich in het Nederlands als Relatieve Dichtheid. Relatieve dichtheid is het soortelijk gewicht van een vloeistof gedeeld door het soortelijk gewicht van de oplossingsvloeistof (zie
HIER). Dus in ons geval die van water. Het resulterende getal is dus dimensieloos.
De volgende fout die ermee samenhangt is dat we de decimale punt van de Engelse getallen hebben geïnterpreteerd als een duizendscheidingsteken. In plaats van een RD van 1,050 maken wij er 1.050 van. Dit versterkt de indruk dat we te maken hebben met een soortelijk gewicht en niet met de relatieve dichtheid. Onze hydrometers hebben ook die decimale Engelse punt die we verkeerd interpreteren.
Wij meten altijd bij 20 graden en dan is de dichtheid van water 998 en niet 1.000, zoals onze hydrometer aangeeft. De hydrometer geeft de dichtheid aan van de oplossing gemeten bij 20 graden gedeeld door de dichtheid van water gemeten bij 20 graden, dus D
2020.
Kortom: wij meten met onze hydrometer eigenlijk de relatieve dichtheid die uitgedrukt wordt als een dimensieloos getal en die bij bier grofweg loopt van 1,000 tot 1,150 en niet van 1000 tot 1150.
Voor de praktijk van het brouwen maakt het allemaal niet zoveel uit, maar toch lijkt het me goed om dit even helder te hebben.