Even voorstellen: Flessengeluk (Jean)

Flessengeluk · 06-10-2009 12:03 u

Dag allemaal,
Hopelijk doe ik dit goed? Ik ben Jean (56), gewezen vertaler N-E-D-S-F uit Gent, en ik heb me net geregistreerd, nadat ik gezien heb hoe nuttig jullie forum wel is. Ik ben uiteraard een grote bierliefhebber, meer in het bijzonder van blonde trappisten, tripels, abdijbieren. Tien jaar geleden heb ik een dertigtal recepten gebrouwen in een plastic emmertje van 30 liter van Brouwland, waaronder enkele tripels waar bij vrienden, collega's en kennissen veel vraag naar was. De "geslaagde" biertjes waren dan ook in geen tijd door het keelgat. Ik ging dan overschakelen op een grotere batch (100 liter), een rvs kookketel kostte toen nog 500 euro. Maar dan ben ik zelfstandig beginnen te vertalen als een gek...
We zijn nu tien jaar verder, en ik recidiveer. Ik heb het oude plan weer opgevat, en uitgevoerd. De nieuwe brouwopstelling staat klaar: het vuile brouwgedeelte in de garage, het schone gedeelte in een klinisch schone en verwarmde bijkeuken. In het vuile gedeelte staat de schrootmolen, een rvs-werktafel met paellabrander van 12 kW, een koperen spiraalwortkoeler, een koperen hevelfilter. In het schone gedeelte staan de gistvaten, glazen buikflessen, en de nodige apparatuur. Momenteel staan daar ook volop gistdepots uit flesjes van Orval, Rochefort en Westmalle te bubbelen.
Ik heb snel begrepen dat 100 liter brouwen iets anders is dan 30 liter. Je kan namelijk met zo'n zware gevulde ketel geen weg.
Daarom deze oproep aan alle hobbygenoten om raad en advies... Ik ben van plan de eerste honderd liter Westmalle-achtige tripel over een week op te starten. Ik zit onder meer met de volgende vragen:
Hoeveel gist heb ik nodig om dergelijke hoeveelheid wort te enten?
Welke temperatuur is ideaal voor de hoofdgisting (Westmalle-gist)?
Hopelijk reageert er iemand?

Alvast dank, Jean

Oscar · 06-10-2009 12:38 u

Jean,

Welkom hier op het forum... en het blijkt wel dat onze zuiderburen vaak groter brouwen dan wij...

Citaat van: Flessengeluk op 06-10-2009  12:03 uHoeveel gist heb ik nodig om dergelijke hoeveelheid wort te enten?

Dat kun je hier berekenen : http://www.mrmalty.com/calc/calc.html

Als ik uitga van een begin SG van 1080 dan heb je ongeveer 1444 miljard cellen nodig, oftewel zo'n 18 liter starter. Als je uitgaat van dikke slurry heb je zo'n 700 ml nodig. Een behoorlijke hoeveelheid dus. Met iets minder zal het ook wel gaan... maar zo'n 200-300 ml dikke gist heb je toch wel nodig denk ik..

Citaat van: Flessengeluk op 06-10-2009  12:03 uWelke temperatuur is ideaal voor de hoofdgisting (Westmalle-gist)?

Dat hangt er vanaf of je van fruitluchtjs houd of dat je 'm vrij clean wilt houden. Ik zou 'm vergisten bij 18-22 °C afhankelijk van wat jij lekker vind. Houd wel rekening met een headspace van 100% met deze gist. Deze kan flink schuimen...

Kleine_Schriek · 06-10-2009 13:19 u

Welkom en leuk dat je weer begint met brouwen! Zelf waren we ook 13 jaar gestopt, en dan merk je hoeveel er is veranderd: veel meer kennis over materialen en recepten nu, veel betere mout dus andere maischschema's en veel meer handige spullen te krijgen, zoals bottelhulpjes, flessenegels, etc. Maar, 1 ding is hetzelfde gebleven: het blijft fantastisch leuk om te doen en te proeven!

Antoinette

Adrie · 06-10-2009 13:52 u

Beste Jean,

Welkom op het forum.

Tja, 100 liter brouwen vraagt zeker wat van je gistmanagement. Ik brouw zelf regelmatig 120 liter bier met een aantal vrienden en dan heb je veel gist nodig. Meestal brouw ik eerst voor mezelf 20 liter bier en gebruik de gistkoek die in het gistvat achterblijft na de hoofdvergisting voor het nieuwe brouwsel van 20 liter. Dat werkt perfect.

Kun je dat niet dan adviseer ik om een getrapte starter te maken. Met de nieuwe versie van BrouwHulp kun je uitrekenen wat je daarvoor nodig hebt.
Als ik dat even snel voor je uitreken neem je een Activator pak van Wyeast (Trappist High Gravity is de Westmalle gist). Het opgebolde pak ent je in 4 liter giststarter. Als deze is uitgegist laat je de gist bezinken en giet je de starterwort af. Op de gistkoek doe je 4 liter nieuwe starter. Ook deze laat je uitgisten en bezinken en dan voeg je nog 2,5 liter nieuwe starterwort toe. Dan heb je genoeg gistcellen. Wel de starters ongeveer 20 uur continu beluchten en bij 20 tot 25 graden wegzetten.

Maarten · 06-10-2009 14:53 u

Hee Jean,

Leuk dat je weer de hobby oppakt, en leuk om zo'n enthousiaste brouwer op het forum erbij te hebben. De goeie tips zijn volgens mij al gegeven.
Overigens: 10 jaar geleden kostte niks 500 euro, want die hadden we toen nog niet.

veel plezier!

Adrie · 06-10-2009 15:06 u

Citaat van: Oscar op 06-10-2009  12:38 u.. oftewel zo'n 18 liter starter.

Die 18 liter moet je wel enten met drie activatorpakken (en een magneetroerder gebruiken)!

Flessengeluk · 06-10-2009 15:20 u

Bedankt Oscar, Kleine_Schriek, Adrie, Maarten, ongelooflijk, zo'n snelle en efficiënte reacties op dit forum. Ik moet een grotere hoeveelheid gist kweken dan gedacht, ik zal er maar aan beginnen...

Tot schrijfs, J.

Oscar · 06-10-2009 15:28 u

Citaat van: Flessengeluk op 06-10-2009  15:20 uongelooflijk, zo'n snelle en efficiënte reacties op dit forum.

Get used to it...

Dat is de kracht van dit forum... een hoog biernerdgehalte...

Flessengeluk · 13-10-2009 18:41 u

Beste adviseurs,

Zoals ik had gezegd, maak ik me klaar om 100 litertjes tripel te brouwen, en ben ik dus getrouw aan jullie adviezen aan een "getrapte" giststarter begonnen op basis van het residu van een flesje Westmalle (eigenlijk op basis van een tiental Westmalles, hmm). Ik goot dan telkens het wort van het gewonnen gist, en voegde dan wat zelfgemaakt moutextract toe. Hetzelfde doe ik ondertussen ook met een flesje Rochefort en Orval. Tot dusver alles oké. Tot ik gisteren op het idee kwam om maar ineens een twintigtal liter tripel te brouwen, waardoor ik genoeg gist zou overhouden om de volgende 100 liter wort te starten. Dat is wat Adrie doet, denk ik.
Gisteravond heb ik mijn hele Westmalle-gistopkweek, een mooie bodem drab in een buikfles van 10 liter bij mijn 20 liter wort van meer dan 28 graden gevoegd in een gistingsvat van 30 liter. Ik heb dan het vat eens goed geschud, zag dat het goed was, want het waterslot begon te bubbelen, en ben gaan slapen. Mevrouw is in de loop van de nacht op zoek gegaan naar de herrie in de bijkeuken. Het waterslot stond onophoudelijk te borrelen, zei. Ik vond dat goed, en pitte verder.
In de loop van de ochtend stond het halve huis onder vieze stank: poep, rotte eieren, en zelfs braakselgeurtjes.
's Middags is de gistingskuip beginnen over te schuimen, en ben ik in stappen de helft van het gistingsvat beginnen af te tappen in een buikfles. Maar het schuim blijft maar toenemen. Er staat nu 35 cm schuim op 10 cm bier (?) in wording. Oscar had gewaarschuwd voor veel schuim, maar zoveel?
Merkwaardig staat op de afgetapte hoeveelheid in de buikfles nog maar zeer weinig schuim (ca. 3 cm). Nog merkwaardig is dat de rotte luchtjes plaats maken voor andere, ietwat aangenamere. De temperatuur in het lokaal bedraagt 23 tot 25 graden.
Komt dit nog wel goed? Het is overigens moeilijk tikken in zo'n dansend venstertje, hé. J.

Oscar · 13-10-2009 19:04 u

Citaat van: Flessengeluk op 13-10-2009  18:41 uBeste adviseurs,

Noem ons maar brouwers hoor..

Citaat van: Flessengeluk op 13-10-2009  18:41 uGisteravond heb ik mijn hele Westmalle-gistopkweek, een mooie bodem drab in een buikfles van 10 liter bij mijn 20 liter wort van meer dan 28 graden gevoegd in een gistingsvat van 30 liter.

28°C is wel erg warm voor deze gist... dat zal je enkele mindere geurtjes opleveren voor dit bier (lijm/oplosmiddel/hoge alcoholen geurtjes)

Citaat van: Flessengeluk op 13-10-2009  18:41 uIn de loop van de ochtend stond het halve huis onder vieze stank: poep, rotte eieren, en zelfs braakselgeurtjes.

Hoort bij deze gist....komt wel goed.

Citaat van: Flessengeluk op 13-10-2009  18:41 uEr staat nu 35 cm schuim op 10 cm bier (?) in wording. Oscar had gewaarschuwd voor veel schuim, maar zoveel?

Yep... mijn 100% headspace was nog voorzichtig ingeschat merk ik..

Citaat van: Flessengeluk op 13-10-2009  18:41 uDe temperatuur in het lokaal bedraagt 23 tot 25 graden.

Al beter, maar nog vrij warm voor een reguliere vergisting.

EBC · 13-10-2009 19:06 u

Dit klinkt naar Westmalle gist, die het goed naar zijn zin heeft... maar ook wat warm staat.
Dat schuim bestaat nagenoeg uit pure gist.

Flessengeluk · 13-10-2009 19:44 u

Hoi Brouwers,
Bedankt voor de steun in bange schuimtijden. EBC: het schuim bestaat inderdaad uit pure gist. Heb ik gemerkt, toen ik het overgelopen spul wegveegde. De aftap in de buikfles begint nu ook fameus te schuimen?
Ben vergeten te zeggen dat ik jullie Westmalle-kloonrecept gebruikt, én gevolgd heb. Spijtig genoeg viel het SG wat laag uit: 1072. Eigen schuld eigenlijk: heb wat meer spoelwater gebruikt, omdat ik niet alles uit de kookketel geheveld krijg. Ook dank aan de uitvinders van de spiraalkoeler en de hevelfilter: nooit gedacht dat die zo goed zouden werken. Overigens nooit iets belucht (wel geschud), beluchting is in bestelling, en ik heb ook (nog) geen magneetroerder.
Mijn conclusie: ik draai die radiator voorlopig maar dicht.
Bedankt allemaal, J.

Oscar · 13-10-2009 20:07 u

Citaat van: Flessengeluk op 13-10-2009  19:44 uSpijtig genoeg viel het SG wat laag uit: 1072. Eigen schuld eigenlijk: heb wat meer spoelwater gebruikt, omdat ik niet alles uit de kookketel geheveld krijg.

Gebruik brouwsoftware (BrouwVisie of BrouwHulp). Je hebt meer water gebruikt, dus had je ook wat meer mout mogen gebruiken... Toch weer het rendementsverhaaltje... Tsja, je kunt niet zonder die parameters...

Ronnie · 13-10-2009 20:28 u

Ha! wel wel!, ne Genteneere! Flaschegeluek.

Leuk, als je een opzetten van 180 L amateurbrouwsel (Straffe Miel) wil meemaken moet je eens naar onze gilde in Doorslaar komen. Op de praktijkles van 24/10 brouwen we 30L donker abdijbier en een groot lot blonde dubbel.

saluutses,
Ronnie.

Penners · 13-10-2009 21:35 u

Citaat van: Flessengeluk op 06-10-2009  12:03 uIk ben Jean (56), gewezen vertaler N-E-D-S-F uit Gent, en ik heb me net geregistreerd, nadat ik gezien heb hoe nuttig jullie forum wel is.

Hoi Jean,

Allereerst welkom op dit forum. Een vertaler

Er zijn hier op het forum al eens mensen bezig geweest met het vertalen van oude historiche bierboeken van het Frans naar het Nederlands... misschien leuk voor jou (en voor ons

)om bier en vertalen te combineren.

Gr. Fred

Derob · 13-10-2009 22:54 u

Citaat van: Penners op 13-10-2009  21:35 uEr zijn hier op het forum al eens mensen bezig geweest met het vertalen van oude historiche bierboeken van het Frans naar het Nederlands... misschien leuk voor jou (en voor ons )om bier en vertalen te combineren.

Jup, hier is ie: http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,9794.0.html
Kan je meteen mijn benaderend Frans recht zetten als je eens een nacht niet kan slapen (bv. wegens overlopende gistvaten

)

Welkom trouwens!

Rob

Edgar · 14-10-2009 11:15 u

Hoi Jean,

Welkom ook van deze ex-Gentenaar. Je hebt gelijk je Westmalle-gist-doop gehad; echt iets dat we allemaal eens moeten meemaken, ondanks waarschuwingen van anderen. Die 100% ~~kop~~schuimruimte is echt niet overdreven.

Over je naam: Ik vraag me af of mensen weten wat 'flessengeluk' betekent. Ik kende het woord niet voordat ik het van mijn (Gentse) vriendin leerde. Dus voor (vermoedelijk) de meeste Hollanders: 'Flessengeluk' wordt toegewenst aan degene die het onderste uit de fles krijgt geschonken.

Flessengeluk · 14-10-2009 21:05 u

Beste Oscar, bedankt voor de tip, als ik weer eens wat tijd heb duik ik in BrouwVisie of BrouwHulp.
Beste Ronnie, ik ben eigenlijk geen Gentenaar, het doet me raar als de mensen dat denken, maar een Waaslander, dus denk ik dat Doorslaar bij het mooie dorp Eksaarde ligt. De kans is groot dat ik eens naar jullie gilde kom, als ik mag tenminste...
Beste Penners (Fred), je hebt me daar een mooie koperen ketel staan zeg, op je avatar. Ik bied inderdaad mijn diensten gratis aan aan de collega's-bierbrouwers. Moet wel nog tijd hebben om te brouwen. Echt gespecialiseerd in Oud-Frans ben ik niet. Oud-Spaans en –Engels behoorden wel tot het studiepakket. Als het technisch is, mag het in haast alle talen komen.
Adrie en Rob, erg interessant dat van Randy Mosher. Ik ga me later verder verdiepen.
Liemingbrouwer, spoedig herstel gewenst, en als het Frans te technisch wordt, zit ik hier, hé. Alessi biedt zijn hulp aan, en ik dus ook.

Oké, mijn Westmalle-schuimvorming is vandaag niet meer zo heftig, van 1072 naar 1020 in één dag? Moet het nog wel in de gaten houden, schuim kan nog hoog oplopen, is evenwel niet meer zo krachtig. Groetjes, Jean

Flessengeluk · 14-10-2009 21:08 u

Edgar, dat van dat flessengeluk heb je helemaal juist. Veel flessengeluk toegewenst! Doei, Jean