Joran stelt zich voor...

Gestart door Joran, 03-09-2009 16:39 u

Vorige topic - Volgende topic

0 leden en 1 gast bekijken dit topic.

Joran

Ondanks dat ik al wat topics geopend en bevuilt heb toch even een korte "stelt zich voor" topic met meteen maar wat vragen erbij. Ik ben dus Joran (nee niet van der S.) en ben woonachtig in Alkmaar. Na een aantal bierfestivals te hebben bezocht heb ik samen met vriend R. besloten de bierbrouwcursus bij 't Wort Wat te volgen. Dit was een erg leuke cursus met een mooi resultaat (half kratje zelf gebrouwen Hefe Weizen die zeker niet slecht smaakte).

Nu willen we het brouwen ook echt zelf gaan doen en daarom hebben we wat zaken aangeschaft, waarvoor we ook afgelopen week bij Brouwmarkt in Almere zijn geweest. Het recept wat we willen brouwen is die uit het topic: http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,2632.0.html. Hiervoor hebben we inmiddels ook al de ingrediƫnten gekocht. Dan nu de vragen:

  • In plaats van een plastic vat en een mandfles, hebben we twee plastic vaten aangeschaft. De nagisting in een ander vat doen heeft volgens mij niet zoveel zin. Klopt dit? Je kan toch het beste de hoofd- en navergisting in hetzelfde vat laten doen en vandaar uit bottelen?
  • Als de navergisting klaar is, dan zakt de (dode)gist naar de bodem? Deze laat je met bottelen achter in het vat?
  • Het recept vereist korianderzaad. Dit wordt geplet (gewoon met een vijzel?) en tijdens het koken toegevoegd aan het wort. Hoe gaat dit met het overhevelen naar het vergistingsvat. Wordt dit tegen gehouden door het hevelfilter? Gaat dit ook op voor de hoppellets (tijdens de cursus gebruikten we bloemen).
  • In het recept staat Challenger Hop 6.6%. Degene die ik gekocht heb is 5.8%. Betekent dit dat ik meer moet toevoegen?

Alvast bedankt voor de antwoorden. Tot nu toe roepen alle antwoorden die ik hier lees alleen maar meer vragen bij me op :)

Olnk

Citaat van: Joran op 03-09-2009  16:39 u... de vragen:

Die zijn vast niet op hun plaats in het stel-je-voor deel van het forum...  ;)

CiteerIn plaats van een plastic vat en een mandfles, hebben we twee plastic vaten aangeschaft. De nagisting in een ander vat doen heeft volgens mij niet zoveel zin. Klopt dit? Je kan toch het beste de hoofd- en navergisting in hetzelfde vat laten doen en vandaar uit bottelen?[/li][/list]
Het ligt wel wat subtieler: bij je hoofdvergisting wil je graag een groot vat, zodat het schuim niet in je waterslot komt. (10 liter schuim op 15l wort is niet uitzonderlijk.) Terwijl je tijdens de nagisting juist liever hebt dat het vat zo vol mogelijk zit. Hoe minder zuurstof bij je bier zit, hoe frisser het kan worden. Dat is ook een reden om over te hevelen, je bier staat dan minder lang op de gistkoek. Daar wordt het ook frisser van. (Hoewel de test in de laatste Brew Your Own bij het effect daarvan wat vraagtekens lijkt te zetten.  ::) ) En plastic is niet helemaal dicht voor gassen, maar ik weet eigenlijk niet vanaf welke periode dat er toe doet
CiteerAls de navergisting klaar is, dan zakt de (dode)gist naar de bodem? Deze laat je met bottelen achter in het vat?[/li][/list]
Ja, ja. Er zweeft voldoende gist in het bier voor de nagisting. De koek laat je in het vat.
CiteerHet recept vereist korianderzaad. Dit wordt geplet (gewoon met een vijzel?) en tijdens het koken toegevoegd aan het wort. Hoe gaat dit met het overhevelen naar het vergistingsvat. Wordt dit tegen gehouden door het hevelfilter?[/li][/list]
Ja, met een vijzel, toevoegen en verder niet druk over maken.
CiteerIn het recept staat Challenger Hop 6.6%. Degene die ik gekocht heb is 5.8%. Betekent dit dat ik meer moet toevoegen?[/li][/list]
Alweer goed! Je hebt 66/58x zoveel nodig  ;D

Succes en veel plezier, Olaf


RobinB

Hoi Joran!
welkom op het forum! :)

Citaat van: Joran op 03-09-2009  16:39 u
  • Als de navergisting klaar is, dan zakt de (dode) gist naar de bodem? Deze laat je met bottelen achter in het vat?

Naast de antwoorden van Olnk, wil ik nog benadrukken dat de gist in deze fase nog lang niet dood is!
Ook als je bier erg helder lijkt, zweeft er nog wel genoeg gist rond om te bottelen.

Joran

@Olnk: Je schrijft/typt dat je bij de nagisting het vat zo vol mogelijk wil hebben zodat er zo min mogelijk zuurstof bijkomt. Nu verbruikt gist als eerste zuurstof om te vermenigvuldigen en later pas suiker (als ik het goed begrepen heb) met alcohol en koolzuur als "afval" producten. Betekent het dan niet dat de lucht in het vergistingsvat plaats heeft gemaakt voor koolzuur? Ik sprak laatst een hobbybrouwer met "ervaring" en die vertelde me dat hij 50 liter per keer brouwt en glazenflessen voor vergisting niet gebruikt omdat ze "kwetsbaar" zijn en niet te tillen met zulke hoeveelheden. Zelf heb ik nog te weinig ervaring om mijn eigen 'waarheid' te ontwikkelen, maar ik vraag me toch af hoe nodig zo'n mandfles is.

Dank voor de andere antwoorden, daar kan ik wat mee. Vanavond een hevelfilter en dompelkoeler gemaakt. Heb nu alles klaar staan voor het eerste brouwsel. Kan niet wachten! Ik houd jullie zeker op de hoogte van het resultaat :-)

Wild Chocolate

Hey Joran,

Welkom op het forum! Leuk dat je ook in Alkmaar woont. Is dat alles wat we over je mogen weten? :-) Ik ben ook altijd wel nieuwsgierig wat iemand in het dagelijks leven doet, andere hobby's, opleiding, leeftijd etc. Achtergrond kan ook handig zijn om te weten bij het beantwoorden van je vragen. (iemand die met levensmiddelen werkt hoef je vaak bepaalde dingen niet uit te leggen). Maar je bepaalt uiteraard zelf wat je wilt vertellen en je mag dus zelf bepalen wat je vertelt.

Voor wat betreft het het gisten in het 2e vat, dus na overgeheveld te hebben na de hoofdgisting: De gist neemt dan niet zoveel zuurstof meer op en je kan dus het beste zorgen dat het bier niet teveel hoofdruimte heeft (ook wel headspace genoemd, maar dat vindt Jacques niet leuk  >:D). Aan de andere kant, er zijn ook best een aantal mensen die na de hoofdgisting niet overhevelen en dus ook de nagisting / lagering in hetzelfde vat laten plaatsvinden.

Om te illustreren dat de gist op de bodem van je vat bij lange na niet dood is, veel mensen gebruiken deze gist om hun volgende bier mee te vergisten! Als je wilt weten hoe dit werkt, moet je maar eens zoeken, bijvoorbeeld op "gist wassen".
Ik ga binnenkort ook weer eens brouwen (over een week of 3-4, denk ik). Mocht je eens mee willen kijken, dan ben je van harte welkom. Ik brouw meestal op zaterdag, dan is mijn meisje aan het werk. Ook als je eens vragen hebt of iets nodig hebt (materiaal, grondstof), laat ff wat weten.

Niet dat ik overigens bergen ervaring heb, hoor... Ik heb nu een keer of 6 gebrouwen, maar heb wel de mazzel dat ik de theorie voor het grootste deel wel begrijp.

Groet,

Remco

Joran

Vandaag de eerste brouwdag gehad, iets vroeger dan gepland. Erg leuk, maar er zijn zeker wat puntjes voor verbetering vatbaar. Zo raakte ons hevelfilter verstopt tijdens het hevelen van het gekookte wort naar het gistingsvat. Later las ik ergens dat je beter even 10 minuten kan wachten zodat de hop zakt. Betekent dit dat je hier niet je hevelfilter voor gebruikt? Nu zit er dus ook hop in ons gistvat mee te vergisten. Hoe doen jullie dit? Gebruiken jullie een kaasdoek, doen jullie het ook zo en pas bij het bottelen zorgen jullie dat het hop achter blijft of laten jullie de hop dalen en gebruiken jullie een hevel die niet tot de bodem gaat?

Iets meer info... eh... ik ben 28 jaar en in het dagelijks leven ben ik database beheerder (IT).

De theorie snap ik in grove lijnen, ik probeer het nu scherp te krijgen. Misschien dat ik volgende week al een tweede brouwsel ga maken. Dan heb ik in ieder geval al een paar puntjes die voor verbetering vatbaar zijn :-)

Jacques

In het verleden gebruikte ik ook mijn hevelfilter voor het filteren van het gekookte wort. Daar deed ik dan filterdoeken om die ik eerst nat maakte. Tegenwoordig gebruik ik een rvs vlechtwerkfilter. Deze filtert veel beter en je hebt ook geen filterdoek nodig. Laatst heb ik gebrouwen en toen ging het filteren wat minder vlot dan ik gewend was. De kwam door het aankoeken van het filter met restanten van hoppellets. Bij het gebruik van hopbloemen heb ik daar helemaal geen last van. Het wort loopt dan heel vlot en helder af.

Kleine_Schriek

Welkom Joran! Zo te horen heb je al een leuk 1e brouwsel achter de rug, waar een stuk minder bij fout ging dat bij ons ha ha (wij hadden 1,5 kilo suiker nodig om te compenseren dat ons hevelfilter een lekje had...hum). En ja, dat dichtslaan van je filter bij het wort+hop hevelen hebben we ook. We gaan ook eerst kaasdoek om het hevel uit proberen. Maar helaas werken we ook met pellets en dat slaat heel snel dicht. Ik ga zo snel mogelijk over op alleen bloemen....

Maar IT, dat klinkt als neiging tot automatiseren  :weetbeter: Die wederhelft van mij zit ook in de IT en wil het hele brouwen het liefst automatiseren, dus ik krijg continu opmerkingen als "we boren een gat in het deksel en dan maken we een automatisch roermechanisme" als ik aan het roeren ben. Ik houd juist van dat ambachtelijke, dus een enorme houten lepel in een prachtige pan.....

Veel brouwplezier!
Antoinette

Joran

@Antoinette, dan verschil ik een beetje van jouw wederhelft ben ik bang. Dat ambachtelijke staat mij juist ook wel aan. Al met al ging de eerste brouwdag niet slecht, maar er zijn zeker een aantal zaken die voor verbetering vatbaar zijn. Ons SG was 1070 misschien ietsje meer. Het bier staat nu 15 uur in het gistvat en ik zie er al een mooie laag schuim op zitten. Onze cursusleider bij 't Wort Wat zei altijd: "Uiteindelijk wordt het altijd bier". Misschien pakt het wel gunstig uit al die hop in mijn gistvat. Maar ik ben bang van niet :-)

Hoe helder moet het wort eigenlijk zijn bij het filteren/spoelen? Bij ons was het niet zo helder als water maar wat troebeler, maar niet dat je wolken zag of "stukjes". M.a.w. moet het ook echt kraakhelder zijn als je een stort van dik 5 kilo hebt op 19 liter water, zoals in ons recept?

Wat zijn de mogelijkheden voor ons om de hop wel goed te filteren voor volgende week (willen we weer brouwen)? Bloemen gebruiken i.p.v. pellets (gaan die niet door het hevelfilter?)? Zakjes gebruiken voor de hop en eventueel verzwaren met knikkers of iets anders?

Albertus


Wanneer je kijkt naar de discussies die op dit forum zijn gevoerd over verstopte filters, doeken, enzovoort, dan kun je rustig de conclusie trekken dat iedereen er wel in meerdere of mindere mate mee geworsteld heeft.
Hoppellets zorgen voor verstopping, maar die niet alleen. Wanneer je bloemen gebruikt dan nog kan een filter verstoppen door eiwitresten, wel is het gebruik van hopbloemen al een hele verbetering.
Het maakt ook uit of je in de kookketel koelt met een dompelkoeler of dat je gebruik maakt van een platenkoeler tussen kookvat en gistvat. Bij toepassing van doek kan het gebruik van neteldoek soms een oplossing zijn. Neteldoek is minder fijn geweven dan kaasdoek.
Zelf koel ik met een dompelkoeler en laat ik het wort via een grove zeef (1,5 mm gaten) in het gistvat lopen. Op het gistvat ligt (uitgekookte) neteldoek. Soms verstopt zelfs het grote oppervlak van het doek. Ik heb ook een filter van rvs-gaas maar die gebruik ik niet omdat ik er bij verstopping niet meer bij kan.
Ik geloof niet dat er een standaardoplossing is, iedereen zal zijn eigen methode, aangepast aan de eigen installatie en de eigen manier van brouwen, moeten vinden.

Bert

Joran

Wij hevelen over in het gistvat en koelen dus in het gistvat (koeler wordt 10 a 15 minuten meegekookt met het wort om steriel te maken). Is het dan een goed idee om een kussensloop in het gistvat te hangen en daar het wort door te laten lopen zodat hopresten in de kussensloop blijven hangen? Ik heb ook hopzakjes gezien bij Brouwmarkt, op de site staat dat die ook geschikt zijn voor korrels/pellets. Iemand ervaring hiermee? Als je een kussensloop gebruikt dan filter je ook meteen de eiwitten eruit. Misschien toch een betere oplossing? De kussensloop kan natuurlijk steriel gemaakt worden door hem te weken in Chempro Oxi. Misschien is een hevel zonder zaagsneden (waar hop in blijft hangen) ook een goede oplossing?

Jacques

Citaat van: Joran op 06-09-2009  10:30 uHoe helder moet het wort eigenlijk zijn bij het filteren/spoelen? Bij ons was het niet zo helder als water maar wat troebeler, maar niet dat je wolken zag of "stukjes".

Het beste is dat het wort zo helder mogelijk is. Dat wil niet zeggen dat het wort kraakhelder moet zijn. Een lichte troebeling aan het begin van het filteren kan geen kwaad.

Tegenwoordig filter ik door het wort rond te pompen. Onder in mijn beslagketel ligt een rvs vlechtwerkfilter. Het wort wordt terug in de ketel gebracht met via mijn oude hevelfilter die net boven het vloeistofoppervlak hangt. Het is is hierdoor kraak- en kraakhelder. Dit wil echter niet zeggen automatisch zeggen dat je bier ook kraakhelder zal zijn. Bepaalde gistsoorten (zogenaamde stofgisten) zorgen er voor dat het bier een hele lichte troebelheid kan hebben. Ook kun je last hebben van zogenaamde koude waas als je je helder bier in de koelkast zet.

Het is op zich allemaal niet zo'n probleem. Ambachtelijk bier hoeft niet kraakhelder te zijn. Het is geen Heerlijk Helder H... dat wij brouwen.

Joran

Ikzelf vind het eigenlijk wel een mooi gezicht als een bier een beetje troebel is. Ik had laatst op de club een weizen gebrouwen en de eerst fles die ik opentrok was mooi troebel. Toen koud weggezet voor 1,5 week en toen waren ze kraakhelder. Zonde! :)

[Update]
Het nieuwe plan is koelen in de kookketel (niet in het vergistings vat). Dan hevelen naar het vergistingsvat en daarop een kaasdoek monteren.

Henielma

Citaat van: Joran op 06-09-2009  16:00 uToen koud weggezet voor 1,5 week en toen waren ze kraakhelder. Zonde! :)

Als je een dag voordat je die weizen gaat drinken het flesje even op de kop houdt en even schudt dan is de weizen de dag erna nog mooi troebel.

Olnk

Hoi Joran,

Mooi dat het brouwen gelukt is! Met wat punten voor verbetering, maar dat moet ook ;D Over je zuurstof-vraag, da's een goede en ik hoop dat iemand het precies weet. Wat ik me voor kan stellen is dat de gist eerst de zuurstof gebruikt die opgelost zit in het wort en niets heeft aan de zuurstof die boven het wort zit.

Over filteren is trouwens vanalles te vinden op 't forum. Ik heb zelf de nav wat enthousiaste berichten een hevelfilter gemaakt uit rvs slang, gesloopt uit een flexibele waterleiding-slang uit de bouwmarkt. Die ligt op de bodem van de ketel, in een cirkel langs de wand. Als je voor je gaat hevelen het wort even goed rondroert gaat de meeste prut op een hoopje in het midden van de pan liggen en dat verstopt alvast je filter niet. Verder heeft zo'n filter uit rvs-mantel nogal veel gaten, dus ze zitten niet snel allemaal dicht. Overigens heb ik nog nooit met pellets gewerkt -met als enige reden dat ik hopbellen te mooi vind om iets anders tegebruiken- dus hoe pellets zich gedragen met zo'n filter...

Voor alle duidelijkheid, dit is het filter wat ik gebruik om de hop uit het wort te filteren als ik naar het gistingsvat hevel. Na het maischen gebruik ik bij het spoelen een hevelfilter gemaakt uit koperen pijpjes met gaatjes. Beide hebben trouwens een kraantje in de slang om de stroomsnelheid te kunnen regelen. Samen filteren deze filters erg goed, zelfs zo goed dat het witbier wat ik laatst gemaakt heb ook helder is geworden. ??? Dat was dan eigenlijk weer niet de bedoeling...

Succes met de volgende brouwsels, Olaf



RobinB

Citaat van: Olnk op 08-09-2009  21:02 uHoi Joran,

mooi dat het brouwen gelukt is! Met wat punten voor verbetering, maar dat moet ook ;D Over je zuurstof-vraag, da's een goede en ik hoop dat iemand het precies weet. Wat ik me voor kan stellen is dat de gist eerst de zuurstof gebruikt die opgelost zit in het wort en niets heeft aan de zuurstof die boven het wort zit.

Zuurstofinslag bij hevelen van gistvat naar mandfles zal inderdaad opgenomen worden door de gist. Zuurstof in de hoofdruimte is een ander geval:
In het begin zal er misschien een beetje het wort in diffunderen, maar ik geloof niet dat dat veel is.

Daarna wordt er weer verder CO2 gevormd. Aangezien CO2 zwaarder is dan lucht/O2, vormt het als het ware een "dekentje" op het jongbier.
Bij voldoende nagisting, wordt alle lucht uit de hoofdruimte verdreven!
:)

Henielma

Citaat van: RobinB op 08-09-2009  21:48 uBij voldoende nagisting, wordt alle CO2 uit de hoofdruimte verdreven!
:)

Volgens mij bedoel je hier lucht met zuurstof in plaats van CO2.

Dus

Bij voldoende nagisting, wordt alle lucht uit de hoofdruimte verdreven!

Joran

@RobinB: Dat is dan al een reden minder om de nagisting in een andere vat/mandfles te doen. Navergisting in een ander vat/mandfles doe je met zo weinig mogelijk zuurstof erbij. Feit is wel dat je dan niet tussentijds het SG moet gaan meten, wat ik gisteren toevallig gedaan heb.

@Iedereen: Zaterdag middag begonnen bij 1070 misschien 1072. En gisterochtend dus op 1022. Hoofdvergisting lijkt gestopt daar het waterslot niet meer beweegt. Hoeveel bovenop het wort/jongbier er wel bubbeltjes activiteit plaats vond, maar heel rustig. Volgens mij een teken dat de navergisting gestart is. Het bier even geproefd en het smaakte naar bier, maar erg lekker was het nog niet :-) Het smaakte heel rommelig, helemaal niet subtiel. Maar denk dat ie straks in de fles nog maar eens 1,5 maand a 2 maanden moet liggen 'rijpen'.

Verder eigenlijk helemaal niet zo ontevreden over dit brouwsel. De hop is een beetje aan de zijkanten van het vat gaan plakken (boven de waterlijn) en gedaald naar de bodem. Volgende week dinsdag (10 dagen na het brouwen) ga ik het SG meten. En dan als ik terug kom uit spanje de zondag erop (15 dagen na het brouwen) nog een keer. Als er dan geen verandering is opgetreden gaan we bottelen.

@Olnk: Zo'n RVS filter is nog wel iets wat ik ook wel wil maken. Mijn moeder had gelukkig nog een stuk kaasdoek liggen. Waar ik het eerst mee ga proberen. A.s. zondag is de volgende brouwdag. Filteren en koelen gaan we in omgekeerde volgorde doen. En misschien dat we ook iets minder spoelwater gaan gebruiken. Die slangenkraantjes moet ik ook hebben. Bij het spoelen/filteren ging het wort iets te snel naar mijn zin. Waardoor ik denk dat we een minder helder bier hebben dan wat mogelijk is.

RobinB

Citaat van: Henielma op 09-09-2009  08:32 uVolgens mij bedoel je hier lucht met zuurstof in plaats van CO2.

Dus

Bij voldoende nagisting, wordt alle lucht uit de hoofdruimte verdreven!

Helemaal juist, heb het aangepast!

RobinB

Citaat van: Joran op 09-09-2009  09:01 u@RobinB: Dat is dan al een reden minder om de nagisting in een andere vat/mandfles te doen. Navergisting in een ander vat/mandfles doe je met zo weinig mogelijk zuurstof erbij. Feit is wel dat je dan niet tussentijds het SG moet gaan meten, wat ik gisteren toevallig gedaan heb.

Deze snap ik niet helemaal?
Het is sowieso niet de bedoeling om veel lucht door je jongbier te jagen, maar dit is eerder een geruststelling mijns inziens.
De zuurstof-inslag van het overhevelen kan geen kwaad, maar je bier krijgt wel mooi de tijd om te klaren, terwijl je hoofdgistvat weer vrij is!

Joran

@RobinB: Wat ik bedoelde was, dat je volgens mij na de hoofdvergisting hevelt om twee redenen. 1. Om het jongbier van de gistkoek af te halen en 2. om de hoeveelheid zuurstof in het vat/fles te beperken. Maar als er dus een "deken" van koolzuurgas op komt te liggen dan zou je het dus alleen nog doen vanwege de gistkoek?

De 30 liter gistingsvaten die ik heb, hebben bijne de mogelijkheid om een kraantje te monteren. Ik heb die er ook bij. Is het handig om die te gebruiken om tussentijds het SG te meten? Misschien beter in verband met infecties dan het vat openmaken en er wat jongbier uitscheppen?

RobinB

Ah, zo.
Je bedoelt dat een mandfles veel minder zuurstof doorlaat dan plastic, dat klopt.
Ook een reden om niet te laat over te hevelen (in theorie), zodat de gist nog actief is om de ingeslagen zuurstof op te nemen.

Een verondersteld probleem met plastic is dat de zuurstofdoorlaatbaarheid continu is en zo voor oxidatie kan zorgen bij lang lageren en inactieve gist.

Ik heb ook zo'n kraantje, maar gebruik hem niet...
Ik zou hem alleen gebruiken als je vermoed dat je gaat bottelen?

Joran

Lang lageren doen wij eigenlijk niet. Althans niet in het gistvat. Wanneer de gist uitgewerkt is (en ik hoop dat dat a.s. dinsdag het geval is, aangezien ik dan op vakantie ga) gaan we direct over op bottelen. Dan laten we het bier rijpen op fles. Een maand of twee. Wel af en toe een biertje proeven uiteraard.

Vandaag voor de twee keer gebrouwen. Zelfde recept. Lang bezig geweest om de schijvenmolen goed af te stellen. Maar het resultaat mocht er toen ook wezen. Wel een iets lager SG (1065 in tegenstelling tot 1070 bij het eerste brouwel). Langzamer geheveld door de slang dicht te knijpen waardoor het wort veel helderer werd dan de eerste keer. Deze keer ook gekoeld in de kookpan en vervolgens gehevelt naar het vergistingsvat met een kaasdoek om de hevel. Werelds! Vorige week was het een drama, veel hop in het gistvat. Alles goed onder controle deze dag. Heerlijk!

Tags:

Zoeken met Google op deze site.
Brouwspullen zijn ook te koop via Bol.com.
Als je iets bestelt bij Bol.com (ook andere zaken dan brouwspullen) via deze link steun je het forum.


Het boek van de beheerder van deze site.