Tijd op hoofdgist

[Adrie]

Heel goed idee om het aan meerdere keurmeesters te laten proeven, Jacques.  Het lijkt er dus toch op dat het, om de puntjes op de i te zetten, goed is om op tijd over te hevelen.

[Albertus]

Geweldig experiment Jacques
Het zou leuk zijn wanneer de uitkomsten nog eens bevestigd werden, hier heb je als hobbybrouwer wat aan.

Bert

[Jacques]

Het zou leuk zijn wanneer de uitkomsten nog eens bevestigd werden, hier heb je als hobbybrouwer wat aan.

Zo juist heb het berichtje gehad dat ik de eerste was die resultaten gepost heeft. Hopelijk volgen anderen snel. Nog zo'n 12 dagen te gaan.

[Jacques]

Het lijkt er dus toch op dat het, om de puntjes op de i te zetten, goed is om op tijd over te hevelen.

De verschillen waren zo klein dat ik dit op basis van deze ene ervaring nog niet concludeer. Hiervoor zijn meer gegevens voor nodig.

[Adrie]

De aflevering van Basic Brewing Radio van vandaag gaat over het experiment. Er waren 12 inzendingen van over de hele wereld en James zelf heeft ook meegedaan. In totaal dus 13 brouwsels.

Bij bijna alle brouwsels waren de verschillen niet proefbaar of zeer klein. Zelfs iemand die de helft van zijn bier 40 dagen langer op de gist had laten staan dan de andere helft rapporteerde nagenoeg geen verschil. De bieren die langer op de gist staan lijken over het algemeen ietsje fruitiger, maar dit is niet altijd het geval. In geen van de gevallen is een autolysebijsmaak of andere smaakafwijking gesignaleerd. Iemand rapporteerde dat het bier dat langer op de gist heeft gestaan sneller rijpte (op smaak kwam) na het bottelen dan het overgehevelde bier.

Er lijkt dus weer een mythe uit de wereld. Ik zou alleen graag nog willen weten of er na een paar maanden nog steeds geen verschil te proeven is. Ik kan me voorstellen dat de bieren zich anders ontwikkelen bij het rijpen.

Op basis van dit experiment kun je dus zeggen dat je helemaal niet al na een week hoeft over te hevelen. Als je er eens niet aan toekomt en de gist staat langer op de gist, dan is dat helemaal geen ramp. Je kunt zelfs het bier drie of vier weken op de gist laten staan en dan direct gaan bottelen. Dit geeft weer wat lucht in het drukke brouwersbestaan.

[JWVG]

Dat roept Zainasheff toch ook? Gewoon wat langer laten staan en direct bottelen?

Je vraagt je af waarom mensen toch die dure konische dingen aanschaffen  .

  JW.

[Jacques]

Dat roept Zainasheff toch ook? Gewoon wat langer laten staan en direct bottelen?

Je vraagt je af waarom mensen toch die dure konische dingen aanschaffen  .

  JW.

Helemaal overtuigd ben ik nog niet. De gegeven tijd voor het evalueren was wel erg kort. Verder is het wel aardig als ook de temperatuur waarbij het bier staat te lageren in ogenschouw genomen wordt.

Die dure conische dingen worden denk ik toch niet voor niets aangeschaft door de grote commerciële brouwerijen. Als zij met goedkopere tanks kunnen zullen ze dat niet nalaten.

[JWVG]

Ik zat even te stoken, Jacques. Heerlijk als je eventjes voorspelbaar reageert  . Al moet ik toegeven dat je dat de laatste tijd niet vaak meer doet.

De conclusies lijken me wel vrij sterk, maar gewoon voor de hobbybrouwsituatie met normale gistvaten. Mijn opmerking over konische gevallen was alleen bedoelt om jou even uit je tent te lokken.

  JW.

[De-Geert]

Opmerkelijke resultaten die het leven van een hobbybrouwer een stuk eenvoudiger kunnen maken.

Toch een paar goede redenen om wel te hevelen:
- gelegenheid om te proeven
- in een mandfles kan je beter naar je bier kijken
deze 2 zijn het belangrijkst 

- gistvat vrijmaken voor volgend brouwsel
- gist oogsten (voor volgend brouwsel)
- als je koud wilt lageren heb je minder kans op aanzuigen van lucht (want minder headspace)
 

[RobinB]

Je kunt zelfs het bier drie of vier weken op de gist laten staan en dan direct gaan bottelen. Dit geeft weer wat lucht in het drukke brouwersbestaan.

Zo doe ik het ook; ik doe alleen tijdrovende brouwzaken in het weekend (dus meestal 1 week hoofdgistingsvat, 2 weken mandfles, bottelen), maar als het niet uitkomt maar een weekje langer in de ene of andere fase... Door de week heb ik tijd noch zin om exact na te gaan of de hoofdgisting voorbij is en meteen te hevelen.

Het moet wel een hobby blijven he?

Mijn Weizen heeft overigens de hele vergisting op de koek gestaan en is direct gebotteld. Bij dergelijke bieren maakt de helderheid ook niet zo uit.

[Adrie]

Opmerkelijke resultaten die het leven van een hobbybrouwer een stuk eenvoudiger kunnen maken.

Toch een paar goede redenen om wel te hevelen:
- gelegenheid om te proeven
- in een mandfles kan je beter naar je bier kijken
deze 2 zijn het belangrijkst 

- gistvat vrijmaken voor volgend brouwsel
- gist oogsten (voor volgend brouwsel)
- als je koud wilt lageren heb je minder kans op aanzuigen van lucht (want minder headspace)

Dat zijn goede redenen. Ik weet er nog wel een paar:
- als je wilt koudhoppen of andere zaken wilt toevoegen tijdens de lagering
- als je in plastic vergist lijkt het me raadzaam om toch over te hevelen omdat plastic zuurstof doorlaat en de gist dit niet meer allemaal opneemt als de gisting voorbij is

[De-Geert]

Koudhoppen gaat op zich wel in het hoofdvat, toch? Alleen de gist oogsten wordt dan iets lastiger.

[RobinB]

Koudhoppen gaat bij mij in de mandfles!

[PietO]

Aardig dat er brouwers zijn die de voordelen van overhevelen zoeken, zeker als zij dat al jaren gedaan hebben. Maar, ... ga ook eens op zoek naar de nadelen!

[De-Geert]

Niet zo moeilijk;
- kans op infectie is toch wel de belangrijkste.
- Kans op oxidatie bij te laat hevelen en/of te grote headspace, maar daar staat de zuurstofdoorlaatbaarheid van plastic gistvaten tegenover.

[MO]

Ik heb nu ook een brouwsel of drie op de hoofdgist laten staan. Bevalt me prima tot nu toe, prettig dat het experiment geslaagd is. Bedankt voor het melden, Adrie!

[RobinB]

Maar, ... ga ook eens op zoek naar de nadelen!

Je schrijft het alsof je er zo wel een paar weet?
Post je ideeen maar zou ik zeggen!

[PietO]

Niet zo moeilijk;
- kans op infectie is toch wel de belangrijkste.
- Kans op oxidatie bij te laat hevelen en/of te grote headspace, maar daar staat de zuurstofdoorlaatbaarheid van plastic gistvaten tegenover.

Ik zou niet zo bang zijn voor de kans op infectie, maar het werk om deze te voorkomen:
- schoonmaken / steriliseren van de -veelal- glazen mandflessen
en verder
- hanteerbaarheid van grote glazen mandflessen en kans op breuk

Ook de zuurstofdoorlaatbaarheid van kunststofvaten is natuurlijk geen issue als je vergist in de goedkope RVS-gamellen. In het deksel een afsluitbaar blow-off gat en een gat voor het waterslot en vergisten maar

Edit voor RobinB:
- zie De-Geert voor meest evidente + opmerking hierboven

[Oscar]

IK had laatst een bokbier (ondergist, korreltje) dat al 2,5 weken op de hoofdgist stond. Leek uitvergist en ik zou gaan bottelen. Echter had ik het vat nodig en nog geen tijd voor bottelen. Dus overgeheveld. In de bolfles bleek het bier weer te gaan gisten.

Om deze reden prefereer ik wel om toch nog ff over te hevelen..  Nu was dit met een korrelgist en ook nog ondergistend (2 zakjes op 27 liter). Meestal is bij mij het bier na 1 week vrijwel volledig uitvergist

[EBC]

Hehe, eindelijk zijn we eruit.

Natuurlijk is dat overhevelen niet nodig, dat wisten we allang, maar wilden we niet geloven...

Die dure konische dingen zijn zo handig, dat ook overhevelen voor het bottelen niet meer nodig is. Ik bottel rechtstreeks uit het gistvat. 
En dan spreek ik nog niet over de eenvoud van monstername, gist oogsten, schoonmaken, koelen en natuurlijk het blingbling effect. 

[Maarten]

Ik vergist tegenwoordig ueberhaupt niet meer in plastic, nu kan ik tenminste de vergisting zien.   

Ik hevel altijd over, omdat ik dat zo gelezen heb. Gezien ik twee dezelfde glazen bolflessen heb, is dat niet zoveel werk, afgezien van een fles en een hevel poetsen. Dit is inderdaad een mooi moment om gist te oogsten, al kan dat na het bottelen nog een keer. Dit voordeel weegt wat mij betreft wel op tegen het kleine beetje werk dat eraan vast zit. Daarbij de drogreden: er moet toch een goede reden zijn dat iedereen overhevelt. Eventuele infecties zie ik niet zo hard van stapel lopen, er is al een gevestigde gistcultuur + alcohol + zuur, en ik hevel altijd heel zachies om oxidatie te voorkomen. (hevelslang tot op de bodem leggen)

[MO]

Piet, ik vind die gamellen niet echt aan te raden als gistvat. Ze isoleren veel te goed zodat de temperatuur tijdens de vergisting er nog veel hoger in kan oplopen dan in een fles of een plastic vat. Ik zat afgelopen weekeinde weer richting de 30 °C. Is het bier wel snel uitvergist, maar er zijn maar een paar bierstijlen die zo'n hoge vergistingstemperatuur kunnen hebben.

[Adrie]

Ik bottel rechtstreeks uit het gistvat.  

Meng je de bottelsuiker dan in het gistingsvat of doseer je een hoeveelheid in elke fles?

[EBC]

Meng je de bottelsuiker dan in het gistingsvat of doseer je een hoeveelheid in elke fles?

Ik ben van al dat gemeng en voorgekook afgestapt en gebruik nu, na lang wikken en wegen want ik had er moeite mee, de schepjes suiker methode. En het bevalt prima.

Van die Amerikaanse maatlepels (afgestreken) passen precies. Uit mijn hoofd...: 1 tablespoon per 5 liter vat en 1/2 teaspoon per 33 cl fles.

Zeker met mijn Fermenator. Gewoon slang eraan en bottelen maar. Met de draaiende arm binnenin kan je hem op ongeveer 1 liter na leegmaken. Die laatste liter is voornamelijk gist.

[Adrie]

Piet, ik vind die gamellen niet echt aan te raden als gistvat. Ze isoleren veel te goed zodat de temperatuur tijdens de vergisting er nog veel hoger in kan oplopen dan in een fles of een plastic vat. Ik zat afgelopen weekeinde weer richting de 30 °C. Is het bier wel snel uitvergist, maar er zijn maar een paar bierstijlen die zo'n hoge vergistingstemperatuur kunnen hebben.

+1. Ik heb een tijdje in een gamel vergist en de temperaturen van de gistende bieren gemeten. Het was schrikbarend hoeveel de temperatuur steeg. De temperatuur klom minimaal tot 5 graden hoger dan de omgevingstemperatuur en bij een zwaar bier klom hij zelfs tot tegen de 10 graden hoger. Dat is toch voor geen enkel biertype aan te raden.