25 jaar Amateur bierbrouwen in verenigingsverband

Oscar · 12-03-2009 16:18 u

Beste brouwers,

Vandaag zo'n 25 jaar geleden is het allemaal begonnen: vrijwel simultaan in Twente en Tilburg zijn er amateur bierbrouwers opgestaan
om de armen in een te slaan en een gezellige club op te richten. In Twente waren dat ene Henk, Andre & Benedict. Het mag duidelijk
zijn dat hieruit de naam HAB is ontstaan, later is dat Twents bierbrouwers gilde HAB geworden. Ditzelfde jaar werd er in Tilburg, door de
nog jonge Roerstok, ook de eerste landelijke bierbrouwwedstrijd georganiseerd, maar het jaar erna, 1985, organiseerde het HAB het eerste ONK.

De Roerstok viert dit jubileum o.a met het ONK en het HAB viert dit jubileum o.a. met het BONK.

Bij deze namens mij, voor de Roerstok en Twents bierbrouwers gilde HAB:

Van harte gefeliciteerd !!

Adrie · 12-03-2009 16:44 u

HAB en Roerstok, van harte gefeliciteerd. Er is onnoemelijk veel veranderd in de afgelopen 25 jaar op hobbybrouwgebied. De beschikbare kennis, materialen en ingrediënten hebben het hobbybrouwen tot hoogten gebracht waar je 25 jaar geleden alleen maar van kon dromen en dat is mede te danken aan de hobbybrouwclubs als HAB en de Roerstok.

Het aantal hobbybrouwers is in die periode natuurlijk ook gigantisch gestegen evenals de verkrijgbaarheid van een grote verscheidenheid aan biertypen. Meer dan 25 jaar geleden was er alleen pils, oud bruin en bokbier in Nederland. Rond 25 jaar geleden kwamen er opeens Belgische bieren op de markt en doken de eerste ambachtelijke brouwerijen in Nederland op. We werden wakker!

Nu we zover zijn gekomen en met zovele hobbybrouwers zijn, lijkt mij de tijd rijp voor een landelijke hobbybrouwvereniging à la het Amerikaanse AHA (American Homebrewers Association). (Ik droom nu even hardop). De taken van een dergelijke organisatie zou kunnen zijn het behartigen van belangen van hobbybrouwers, het promoten van de hobby, lobbyen bij leveranciers en zo nodig bij de politiek, het uitgeven van een blad met interessante artikelen (lang niet alle hobbybrouwclubs hebben de middelen om zelf een blad uit te geven), het uitgeven van publicaties (eventueel vertalingen van Engelstalige boeken), waar mogelijk samenwerkingsverbanden leggen met PINT en er is vast nog meer te bedenken.

Belangrijke taak zou in mijn ogen ook overleg met het BKG moeten zijn over alle zaken die met wedstrijden te maken hebben (inclusief het samenstellen van de biertypenlijst, uiteraard). Eigenlijk zou mijn voorkeur zijn om het LABO om te vormen tot een daadkrachtige, landelijke vereniging voor hobbybrouwers. In mijn ogen zou de vereniging een dikke vinger in de pap moeten hebben bij de organisatie van het ONK (bijhouden draaiboek bijvoorbeeld) en idealiter het ONK omvormen tot een hobbybrouwersconferentie à la wat ze in de VS en Australië hebben. Een weekend lang doorbrengen onder hobbybrouwers met lezingen, proeverijen, een clubavond (clubs presenteren zich met stands en lekker (in clubverband gebrouwen) bier), een dag met professionele brouwers en als hoogtepunt de prijsuitreiking van het ONK. Oh man, wat zou dat een mooi weekend kunnen zijn.

Maar zo iets moois zal wel weer niet haalbaar blijken te zijn. $:-\$ Of wel?

Oscar · 12-03-2009 17:09 u

Citaat van: Adrie op 12-03-2009  16:44 uMaar zo iets moois zal wel weer niet haalbaar blijken te zijn. $:-\$ Of wel?

Deels wel. Overleg met het BKG gebeurt al wel. En een ONK van 3 dagen..Yeah

zou mijn feestje wel zijn denk ik. Echter hebben we nog steeds met vrijwilligers te maken en denken velen enkel richting hun eigen vereniging en minder naar het landelijke.

Een draaiboek ONK is er sinds 2005, maar om dit jaarlijks bijgewerkt te krijgen moet je mensen/verenigingen actief achter hun broek zitten. Dus makkelijk is dat niet. Het gaat langzaam vooruit, maar om progressie te boeken op dat niveau zijn er mensen nodig met inzet, ideeën en mensen die die ideeën ook concreet kunnen maken. Voor het LABO is er op dit gebied nog voldoende te doen.

Jacques · 12-03-2009 17:29 u

Citaat van: Oscar op 12-03-2009  17:09 uEchter hebben we nog steeds met vrijwilligers te maken en denken velen enkel richting hun eigen vereniging en minder naar het landelijke.

Ja, dat is soms heel jammer.

Citaat van: Oscar op 12-03-2009  17:09 uEen draaiboek ONK is er sinds 2005

Hmm, dacht je dat eerdere ONK's zonder een draaiboek zijn georganiseerd? Al veel langer bestaan er draaiboeken die van de ene vereniging overgedragen werden aan de volgende organiseerde club.
Het feit dat dit niet algemeen bekend is geeft wel aan hoe slecht de samenwerking in Nederland georganiseerd is.

JWVG · 12-03-2009 17:41 u

A3, het lijkt me dat Nederland daar ook wel een beetje klein voor is. De VS zijn tenslotte een stuk groter. Dat zou je dan denk ik internationaal moeten doen.

JW.

Hopmans · 12-03-2009 18:08 u

Citaat van: Adrie op 12-03-2009  16:44 uHAB en Roerstok, van harte gefeliciteerd. Er is onnoemelijk veel veranderd in de afgelopen 25 jaar op hobbybrouwgebied. .......................................................
We werden wakker!.................
.................................................
Nu we zover zijn gekomen en met zovele hobbybrouwers zijn, lijkt mij de tijd rijp voor een landelijke
hobbybrouwvereniging à la het Amerikaanse AHA (American Homebrewers Association). (Ik droom nu even hardop). ....................................................................., waar mogelijk samenwerkingsverbanden leggen met PINT
en er is vast nog meer te bedenken.

Belangrijke taak zou in mijn ogen ook overleg met het BKG moeten zij.........................
............daadkrachtige, landelijke vereniging voor hobbybrouwers. In mijn ogen zou de ..............................
........dikke vinger............hobbybrouwersconferentie à la wat ze in de VS en Australië hebben.
Maar zo iets moois zal wel weer niet haalbaar blijken te zijn. $:-\$ Of wel?

Volgens mij is hier een prachtige taak voor je weggelegd Adrie.

Gefeliciteerd trouwens HAB en Roerstok.

PS. Is het hobbybrouwen niet begonnen in Zeeland?

RobinB · 12-03-2009 19:01 u

HAB en Roerstok, gefeliciteerd vanuit Groningen waar ook het Groningsch Bier- en wijnmakersgilde dit jaar zn 25e verjaardag vieren zal!

Toine · 12-03-2009 19:18 u

Citaat van: Hopmans op 12-03-2009  18:08 uIs het hobbybrouwen niet begonnen in Zeeland?

Volgens mij in Egypte?

Gefeliciteerd hobbybrouwers Roerstok en HAB !!

Hopmans · 12-03-2009 19:21 u

Mesopotamië.

HansW · 12-03-2009 21:14 u

Gefeliciteerd

!!! (Toen was ik nog niet eens geboren.

)

Groeten

Hans

Jacques · 12-03-2009 21:50 u

Citaat van: HansW op 12-03-2009  21:14 u(Toen was ik nog niet eens geboren. )

Toen had ik er al zo'n 25 brouwsels op zitten.

Toine · 16-03-2009 20:22 u

25 jr geleden...toen was thuisbrouwen nog verboden...

Zijn er forumleden die destijds dit bij de politiek hebben aangekaart?

Jacques · 16-03-2009 20:25 u

Citaat van: Toine op 16-03-2009  20:22 u25 jr geleden... toen was thuisbrouwen nog verboden...

Toen werd het hobbybrouwen oogluikend toegestaan. Waarschijnlijk onder invloed van de Engelsen is later het zelfbrouwen in de meeste landen van de EU toegestaan.

Toine · 16-03-2009 20:49 u

Ik weet dat bij een oude bekende van mij, Rob Ebenau uit Deventer, die vanwege zijn brouwactiviteiten (o.a. Hop van Rob) in 1987 een inval kreeg van de Fiod (of een andere handhavings club) en haalde toen de landelijke pers....

Drents Hopbier · 16-03-2009 20:58 u

Citaat van: Toine op 16-03-2009  20:49 uIk weet dat bij een oude bekende van mij, Rob Ebenau uit Deventer, die vanwege zijn brouwactiviteiten (o.a. Hop van Rob) in 1987 een inval kreeg van de Fiod (of een andere handhavings club) en haalde toen de landelijke pers....

Het artikel en zijn etiketten heb ik nog bewaard. Volgens mij lag zijn bier toen ook bij een plaatselijke slijter.

Hopbier

Oscar · 16-03-2009 21:11 u

Citaat van: Drents Hopbier op 16-03-2009  20:58 uHet artikel en zijn etiketten heb ik nog bewaard. Volgens mij lag zijn bier toen ook bij een plaatselijke slijter.

Hans, kun je dit ergens inscannen?

Dat zou ik erg waarderen...

Toine · 16-03-2009 21:13 u

Citaat van: Drents Hopbier op 16-03-2009  20:58 uHet artikel en zijn etiketten heb ik nog bewaard. Volgens mij lag zijn bier toen ook bij een plaatselijke slijter.

Hij verkocht zijn brouwsels in zijn eigen cafe, de Heksenketel. In ieder geval was het bierbrouwen voorpagina nieuws.
In die tijd kende ik hem nog niet, maar ik was toen al wel aan het brouwen. Mijn vader liet het mij het artikel toen lezen en vond het maar niks, dat geklieder. Nog illegaal ook!!

Leuk dat je het artikel nog hebt. Mag ik een kopietje?

Drents Hopbier · 16-03-2009 21:48 u

Citaat van: Oscar op 16-03-2009  21:11 uHans, kun je dit ergens inscannen? Dat zou ik erg waarderen...

Zal ik proberen. Mijn scanner is defect.

Hopbier

Jacques · 16-03-2009 22:05 u

Citaat van: Drents Hopbier op 16-03-2009  20:58 uVolgens mij lag zijn bier toen ook bij een plaatselijke slijter.

Precies dat was het probleem!
En nog steeds is het verkopen van zelfgebrouwen illegaal! Brouwen voor eigen gebruik niet daar werd niet tegen opgetreden.

Oscar · 02-04-2009 17:12 u

Zo dit is 'm dan Bericht nr 10.000

volgens de "officiële telling".

En deze draad leek mij wel wat, aangezien 25 jaar amateur bierbrouwen toch ook een soort mijlpaal is, evenals 10.000 berichten. Maar misschien moet ik wat minderen...en van nu af aan alleen nog maar zinnige bijdragen gaan leveren.

Goed, om maar even in de jubileum sfeer te komen, ik had natuurlijk dit recept gepost. En dat gaat een proefbrouwsel worden voor ons jubileum bier

Zeer waarschijnlijk gaan we dat bier in het groot brouwen (zo'n 600 liter) en net als in 2005, toen we 20 jaar bestonden, lokaal op de markt zetten (Ja alles netjes volgens de regels dus legaal).

In 2005, toen ik nog net niet op dit forum zat, hebben we de fout gemaakt om een bovengister te maken terwijl de brouwerij waar het bier gebrouwen werd niet kon verwarmen. Het is dan ook fout gegaan, maar gelukkig was dat pas te proeven toen alle flessen en fusten al verkocht waren en wellicht al genuttigd waren. Hier zat dus een lichte infectie in, doordat het bier te vlug gekoeld werd waardoor het overgepompt moest worden naar een andere tank met nog een rest ondergist (slurry van een ander brouwsel).

Dit jaar pakken we het dus iets anders aan want in de afgelopen 5 jaar heb ik heel veel geleerd op bierbrouwgebied, en dat heb ik vrijwel volledig aan dit forum te danken

Als het recept goed is gaan we deze dus omrekenen naar ± 600 liter rekening houden met het brouwzaalrendement van de desbetreffende brouwerij. Het uiteindelijke bier zal zeer waarschijnlijk op de tap staan tijdens het BONK 2009 en misschien nog wel te koop worden aangeboden op fles. E.e.a. moet nog besproken worden binnen onze vereniging. Maar het traject van zo'n biertje brouwen en eenmalig vermarkten is erg leuk, maar wel veel werk.

Maar ach... vele handen maken licht werk.

Te zijner tijd zullen er wel foto's en/of een filmpje op youtube komen van deze brouwdag, welke waarschijnlijk gaat plaats vinden bij Erve kots

Ronnie · 02-04-2009 18:02 u

Citaat van: Oscar op 02-04-2009  17:12 u.. welke waarschijnlijk gaat plaats vinden bij Erve kots

Ook niet zo 'n leuke naam... en daar brouwen dan nog!

Maarten · 03-04-2009 09:44 u

Citaat van: Ronnie op 02-04-2009  18:02 uOok niet zo 'n leuke naam... en daar brouwen dan nog!

Deze opmerking was zó flauw dat ik m niet wilde maken gister (al had ik het al getypt toen ik me bedacht). Gelukkig zijn er altijd mensen die inkoppertjes niet kunnen laten liggen.

Ronnie · 03-04-2009 10:13 u

Bedankt voor uw compliment, zal in het vervolg ook mijn nek uitsteken en me ook als "intellectueel" voordoen.

MO · 03-04-2009 10:25 u

Ik vond je gistweeg posting een veel leukere voor de 10.000ste. Ook meer des Oscars.

Adrie · 03-04-2009 10:36 u

En nu op naar de 100.000!

Oscar · 03-04-2009 11:55 u

Working on it...

Oscar · 30-07-2009 20:41 u

En zo gaat het er ongeveer uitzien, ons jubileum bier 2009

Het bier is nog niet klaar en moet nog gebotteld worden

William · 30-07-2009 21:01 u

Heb je om een voorloopje te nemen op een mogelijke besmetting, alvast een Orval flesje gekozen

Dat ie maar lekker mag worden

Oscar · 27-09-2009 11:20 u

Gisteren gebotteld...

Nu nog naar de winkels en cafés transporteren... 'k Ben best wel een beetje trots, aangezien ik het recept heb bedacht, het proefbrouwsel samen met een andere brouwer gemaakt heb en uiteindelijk ook het grote brouwsel geleid heb...

Dit bier zal vanaf 5 oktober in Enschede, Hengelo, Delden te verkrijgen zijn en het zal ook getapt worden op het BONK

hans100w · 27-09-2009 21:05 u

Nogmaals "De laatste fles...." of, the making off Oscar's video.

[youtube=580,350]ZnNFoLD8RS8[/youtube]

Kleine_Schriek · 28-09-2009 08:46 u

Gefeliciteerd en wat vind ik het toch jammer dat we niet bij de BONK kunnen zijn... Volgende keer toch de geboorte van kinderen anders plannen ha ha. Jongste wordt 3 dan namelijk.

Oscar · 28-09-2009 11:18 u

http://www.tctubantia.nl/regio/twente/5576096/Brouwersfeestje-met-hoppig-bokje.ece

Ik mis alleen een leuke foto... welke wel gemaakt zijn. $:-\$

William · 28-09-2009 18:19 u

Citaat van: Kleine_Schriek op 28-09-2009  08:46 uGefeliciteerd en wat vind ik het toch jammer dat we niet bij de BONK kunnen zijn......volgende keer toch de geboorte van kinderen anders plannen ha ha. Jongste wordt 3 dan namelijk.

Gewoon komen! Sinterklaas schijnt op die dag toch ook in Hengelo aan te komen.

DP · 28-09-2009 18:41 u

Oscar wederom een super leuke bijdrage!
Top hoor!

DP

Oscar · 05-10-2009 11:52 u

Oscar · 29-01-2010 00:57 u

Ik lees net op de ONK site (2010) :

CiteerHet gilde is op 27 maart 1984 opgericht onder de naam "de Amervallei" en staat onder die naam ingeschreven in het register van de kamer van koophandel te Amersfoort

Toch raar dat dat niet bekend is... Dus op de eens of andere wonderlijke wijze is er in maart 1984 een bepaalde energie losgekomen welke ervoor gezorgd heeft dat in Twente het HAB werd opgericht, in Tilburg De Roerstok werd opgericht en In Amersfoort de Amervallei werd opgericht. En ergens in dat jaar werd ook nog het Groningse gilde (Bierbrouw-wijnmakers--) opgericht....

Wie stammen er nog meer uit 1984 ? (En dan bedoel ik bierbrouw verenigingen...)

Menno · 29-01-2010 01:14 u

Sorry, kom uit '77...

jelle · 05-02-2010 08:49 u

Citaat van: Oscar op 29-01-2010  00:57 uIk lees net op de ONK site (2010) :

Toch raar dat dat niet bekend is... Dus op de eens of andere wonderlijke wijze is er in maart 1984 een bepaalde energie losgekomen welke ervoor gezorgd heeft dat in Twente het HAB werd opgericht, in Tilburg De Roerstok werd opgericht en In Amersfoort de Amervallei werd opgericht. En ergens in dat jaar werd ook nog het Groningse gilde (Bierbrouw-wijnmakers--) opgericht....

Wie stammen er nog meer uit 1984 ? (En dan bedoel ik bierbrouw verenigingen...)

Een verklaring voor het ontstaan van brouwgildes in die tijd kan zijn:
dat het hobbybrouwen in de jaren 80 legaal is geworden.

Groet Jelle

Oscar · 05-02-2010 11:24 u

Citaat van: jelle op 05-02-2010  08:49 udat het hobbybrouwen in de jaren 80 legaal is geworden.

Zou die wet er in februari 1984 dan zijn doorgedrukt door het ministerie?

Adrie · 05-02-2010 11:32 u

Citaat van: jelle op 05-02-2010  08:49 uEen verklaring voor het ontstaan van brouwgildes in die tijd kan zijn:
dat het hobbybrouwen in de jaren 80 legaal is geworden.

Sinds wanneer laten hobbybrouwers zich tegenhouden door de wet?

Albertus · 05-02-2010 11:33 u

Citaat van: Oscar op 05-02-2010  11:24 uZou die wet er in februari 1984 dan zijn doorgedrukt door het ministerie?

Van de site van Gambrinus:

CiteerWas in het verleden zelfbrouwen strafbaar, in 1983 kreeg PINT van het Ministerie van Financiën een voorlopige beschikking los, die op het volgende neer kwam: "Het brouwen van bier buiten een goedgekeurde brouwerij is strafbaar. Er zal niet worden opgetreden tegen het zelfbrouwen, als dat bier alleen in de huiselijke kring wordt gedronken. Ook zal in dat geval geen accijns worden geheven. Men hoeft dus geen individuele ontheffingen meer aan te vragen."
Sedert 1 januari 1992 is het de amateurbrouwer officieel toegestaan voor zichzelf en zijn gezin bier te brouwen zonder dat daarover accijns moet worden betaald. Men mag ongeveer 100 liter per maand accijnsvrij brouwen en dat is meer dan de meesten van ons drinken. Het is en blijft uiteraard verboden zelf gebrouwen bier te verkopen of te laten verkopen. Dit is redelijk, omdat (1) de Keuringsdienst van Waren geen toezicht houdt of er aan alle eisen voldaan wordt en (2) de amateurbrouwer goedkoper zou kunnen leveren doordat deze geen accijns betaald, hetgeen zou leiden tot oneerlijke concurrentie.

Bert

Maarten · 05-02-2010 11:38 u

Citaat van: Albertus op 05-02-2010  11:33 uVan de site van Gambrinus:

Bert

Duidelijk. Hobbybrouwers laten zich natuurlijk niet tegen houden, maar in verenigingen georganiseerd kun je natuurlijk niet brouwen als het bij wet verboden is.

Adrie · 05-02-2010 11:43 u

Citaat van: Maarten op 05-02-2010  11:38 uDuidelijk. Hobbybrouwers laten zich natuurlijk niet tegen houden, maar in verenigingen georganiseerd kun je natuurlijk niet brouwen als het bij wet verboden is.

De vereniging brouwt toch niet? De vereniging is een verzameling mensen die praten over bier brouwen. Daar is niets illegaals aan. Ook in de VS in de staten waar hobbybrouwen verboden is zijn brouwverenigingen.

Maarten · 05-02-2010 11:48 u

Citaat van: Adrie op 05-02-2010  11:43 uDe vereniging brouwt toch niet? De vereniging is een verzameling mensen die praten over bier brouwen. Daar is niets illegaals aan. Ook in de VS in de staten waar hobbybrouwen verboden is zijn brouwverenigingen.

Weh, nee natuurlijk brouwt de vereniging niet, maar je bent natuurlijk wel een beetje dom bezig als je een (beetje kromme vergelijking, maar hier komt ie) wiettelersvereniging gaat beginnen, alleen om erover te praten. Dat maakt het voor de vrienden opsporingsambtenaren wel iets makkelijker.

jelle · 05-02-2010 11:51 u

Citaat van: Adrie op 05-02-2010  11:43 uDe vereniging brouwt toch niet? De vereniging is een verzameling mensen die praten over bier brouwen. Daar is niets illegaals aan. Ook in de VS in de staten waar hobbybrouwen verboden is zijn brouwverenigingen.

Wanneer je een vereniging van hobbybrouwers hebt wat verboden is, hoeft de lange arm der wet alleen maar het ledenbestand in te kijken om iedereen op te pakken.
Niet slim dus om dan een vereniging op te richten

Groet Jelle

Adrie · 05-02-2010 12:03 u

Het is maar de vraag of de lange arm der wet de bevoegdheid heeft om het ledenbestand op te vragen. En dan nog: je kunt in de statuten van de vereniging hebben staan dat je over bier praat en over hoe het gebrouwen wordt en niet dat het een vereniging is van bierbrouwers. Dan heeft de wet geen poot om op te staan.

Maarten · 05-02-2010 12:11 u

Hoe het precies wettelijk zit, maakt niet zo uit. Het gaat om het animo van de potentiele leden om zich aan te sluiten bij een vereniging waaruit zou kunnen blijken dat ze zich met illegale praktijken bezighouden. Als het ineens legaal of gedoogd wordt, is een besluit om je te groeperen natuurlijk een logische keuze. Ook zou de verkrijgbaarheid van grondstoffen makkelijker kunnen zijn geworden.

Albertus · 05-02-2010 12:14 u

Het stukje van Gambrinus is toch duidelijk.
Sinds 1983 gedoogd (dus toegestaan), daarom zijn de hobbybrouwenverenigingen in die tijd ontstaan.
Sinds 1992 wettelijk niet meer verboden.

Bert

Albertus · 05-02-2010 12:17 u

Citaat van: Adrie op 05-02-2010  12:03 uHet is maar de vraag of de lange arm der wet de bevoegdheid heeft om het ledenbestand op te vragen. En dan nog: je kunt in de statuten van de vereniging hebben staan dat je over bier praat en over hoe het gebrouwen wordt en niet dat het een vereniging is van bierbrouwers. Dan heeft de wet geen poot om op te staan.

Gezien de uitspraak van de Hoge Raad in de zaak van een bekende Amsterdamse Motorclub (

) is het inderdaad niet gemakkelijk om een vereniging aan te pakken zolamg er niets onwettigs op papier staat.

Bert

Jacques · 05-02-2010 23:15 u

Destijds heb ik mee aan de wieg gestaan van De Roerstok. Wijzigingen in wettelijke bepalingen was geen enkel issue.

Zelf was ik al een paar jaar aan het brouwen. Dankzij een artikeltje in het plaatselijk dagblad kwam ik in aanraking met Steef van der Meijden (nu werkzaam bij de Hertog Jan brouwerij in Arcen). Hij brouwde ook al een tijdje en bedacht dat een bundeling van kennis en ervaring hem zou kunnen helpen om een beter bier te brouwen. Ook wilde hij wat makkelijker aan goede grondstoffen komen.

Begin 1983 is het Groot Zelfbierbrouwboek van Jan van Schaik uitgekomen. Er gingen meer mensen zelf bierbrouwen en daarmee ontstond meer de behoefte aan uitwisseling. Dat het zelf brouwen van bier gedoogd werd kan overigens wel meegespeeld hebben bij de uitgifte van het boek van Jan van Schaik.

SeekingBeer · 05-02-2010 23:38 u

Dit is wel een leuke draad:

Zullen de fascisten van de overheid alle gegevens van de leden opvragen en deze leden daarna executeren?

Volgens mijn bescheiden mening is onze overheid veel bescheidener, de kans op executie van hobbybrouwers is niet erg hoog...:

Maar nadat ik in een verloren week geheel toevallig eens ongeveer aan 10 duizend € verrot sloeg bij de locale rechtbank, had ik ha ha ha geen advocaat...

Zo doen ze het: kleintjes gaan zonder advocaat gemakkelijk voor de rechter, langdurige hobbybrouwers hebben geen probleem.