Middeleeuws brouwen

PietO · 07-11-2007 13:31 u

Aii, was ik bijna vergeten:

eens paar jaar is er in Bergen op Zoom een "Jeugdmonumenten dag" waarin zo'n 20 schoolklassen een rondtour maken door de oude stad in middeleeuwse kledij (b.v. langs gevangenis, weeshuis, melaatsenhuis, enz). Daarbij worden kleine acts in middeleeuwse kleding opgevoerd.

Een van de plijsterplaatsen is een Middeleeuwse Brouwerij in Middeleeuwse keldergewelven waar ons Gilde in Middeleeuwse klederdracht laat zien hoe bier gebrouwen wordt -met uitleg- in het verleden. Hiervoor is een complete koperen brouwinstallatie gemaakt, waar de kinderen opgaven krijgen zoals overhevelen, roeren in de maisch, koelen, schroten met bakstenen, afwegen enz. tevens een Middeleeuwse gelagkamer met dronkaards. Kan je een en ander voorstellen hoe dit afloopt in het halfduister. Kinderen vinden het prachtig!!

Als ik foto's hiervan vind plaats ik deze (ben ik niet zeker van maar zal eens navragen).

Homme · 09-11-2007 20:58 u

Citaat van: Sharky op 07-11-2007  01:35 uRecepten willen we zien.
Originele middeleeuwse recepten.

Jammer dat dit topic toch weer een kant uitgaat die niet bij de titel past (middeleeuwen).
Ik zocht al eerder in dit forum op Middeleeuwen en vond toen niets; intussen topic "bier uit vervlogen tijden gevonden".

Ik heb onlangs een authenthiek middeleeuwse brouwsessie gedaan: pan op vuur, mout erbij, gruit erbij en verwarmen.
Een uitgebreid verslag hiervan volgt op de website van Musem de 5000 Morgen, maar een fotosessie met commentaar is al te vinden op http://dieluydenvanthoogeveene.nl/foto's1.html. Ook mijn eigen website geeft wat informatie.

Proeven?: 21 december in Museum de 5000 Morgen te Hoogeveen tussen 18.00 en 21.00 uur.

Herman · 09-11-2007 21:03 u

Leuk! Hoe hebben jullie de temperaturen van het brouwwater gecontroleerd? Met de elleboog, een aantal cirkels draaien zonder je te verbranden of je gezicht spiegelen in het brouwwater? Dat lees je ten minste wel es terug in historische werken.

Heb je ook nog om wille van het leermoment getemperatuurd en SG gemeten?

Hebben jullie spontaan vergist? Of ergens anders godisgoed vandaan gehaald?

Leuke fotoreportage trouwens.

Homme · 09-11-2007 21:18 u

Citaat van: Herman op 09-11-2007  21:03 uHeb je ook nog om wille van het leermoment getemperatuurd en SG gemeten?
Leuke fotoreportage trouwens.

Dank je,
Het mooie van een 21e eeuwse alter ego is dat je ook dito techniek kunt gebruiken; oftewel de thermometer en SG-meter. "Bloedwarm" water was het met ons vuurtje al gauw, en, ondanks temperen van het vuur begon het water ook al gauw te "draaien", om maar wat oude methoden te noemen.

We hebben wel gist toegevoegd, omdat ik dit wat zekerder vond en wel vond passen in de 13e en 14e eeuw (tenminste als men in de loop van het brouwseizoen iets kon afnemen van een eerder brouwsel).

Meer details volgen nog; mijn gezondheid laat snel werken helaas niet toe.

William · 09-11-2007 21:26 u

Citaat van: Homme op 09-11-2007  20:58 uJammer dat dit topic toch weer een kant uitgaat die niet bij de titel past (middeleeuwen).
Ik zocht al eerder in dit forum op Middeleeuwen en vond toen niets; intussen topic "bier uit vervlogen tijden gevonden".

Inderdaad leuk om te zien.
Ken je de volgende site al. Volgens mij staan hier een aantal leuke links bij
http://www.pbm.com/~lindahl/brewing.html

Penners · 10-11-2007 13:46 u

Geweldig, iemand (Homme) met ervaring op het gebied van middeleuws brouwen en een hoop informatie via de diverse links.
Dit is precies waar ik naar op zoek was. Ik ben zeer nieuwsgierig naar het resultaat, zou je het recept ook met ons willen delen ?

Homme · 10-11-2007 14:25 u

Citaat van: Penners op 10-11-2007  13:46 uIk ben zeer nieuwsgierig naar het resultaat, zou je het recept ook met ons willen delen ?

Recept etc. volgt nog in te maken artikel (zie vorige bericht).
En William: de link was mij bekend, maar goed dat je hem hier post; kan van belang zijn voor de liefhebber/onderzoeker!

Overigens zie ik, als het om gruit gaat wel altijd het boek van Doorman vermeldt, maar nooit de recentere studie van Ebbinge.
Daarom hier nog even de titelgegevens van deze, inmiddels antiquarische werken (Ik heb ze via de bibliotheek van het Drents Archief gehad):

G. Doorman - De middeleeuwse brouwerij en de gruit, 1955, Nijhoff, 's Gravenhage.
H. Ebbing - Gruytgeld ende hoppenbier, 1994, doctoraalscriptie Amsterdam (eigen uitgave).

Jacques · 10-11-2007 17:13 u

Het aardige van het boek van Doorman is dat je naast de samenstelling van het gruit ook laat middeleeuwse recepten kunt vinden.

Homme · 10-11-2007 19:03 u

Citaat van: Jacques op 10-11-2007  17:13 uHet aardige van het boek van Doorman is dat je naast de samenstelling van het gruit ook laat middeleeuwse recepten kunt vinden.

De reden van het brouwexperiment was, dat Doorman wel de ingrediënten geeft, maar niet excact hoe het proces verloopt.

We kwamen problemen tegen als te snelle temperatuur toename, onvoldoende versuikering, en verslijming.
Niet dat we alles wilden oplossen, want veel zaken die wij als problemen zien, zag men toen niet zo!
Ons doel was: zoveel mogelijk tijdsgetrouw werken en meten wat er gebeurd, en dit alles vastleggen.
Als dit laatste af is zal ik wel van me laten horen!

Hopmans · 10-11-2007 19:15 u

CiteerWe kwamen problemen tegen als te snelle temperatuur toename

Deden ze in de middeleeuwen niet gewoon de (logische) éénstapsmaish?
Wat wisten ze immers van alpha en beta-amylase?

Herman · 10-11-2007 20:16 u

Juist de eenstapsmaisch vereist nogal wat kennis van temperaturen en wat er zoal door de enzymen wordt bewerkstelligd. Eenstapsmaischen kwamen pas in 'schwung' toen er voldoende gemodificeerde mouten beschikbaar waren.

Homme · 22-12-2007 14:24 u

Citaat van: Homme op 10-11-2007  19:03 uDe reden van het middeleeuws brouwexperiment was, ... zoveel mogelijk tijdsgetrouw werken en meten wat er gebeurd, en dit alles vastleggen. Als dit laatste af is zal ik wel van me laten horen!

Oké, ik citeer mezelf, maar goed ik zou melden als er bericht was over de achtergronden etc. van het gruitbier verhaal.
Ik heb een nieuw topic geopend met een link naar een tekst met achtergronden en een verslag van het Middeleeuws Gruitbier Experiment.

Nieuw topic: http://www.hobbybrouwen.nl/forum/index.php/topic,8355.0.html

Reacties gewenst!

Penners · 24-12-2007 13:40 u

Citaat van: Homme op 10-11-2007  14:25 uRecept etc. volgt nog in te maken artikel (zie vorige bericht).
En William: de link was mij bekend, maar goed dat je hem hier post; kan van belang zijn voor de liefhebber/onderzoeker!

Overigens zie ik, als het om gruit gaat wel altijd het boek van Doorman vermeldt, maar nooit de recentere studie van Ebbinge.
Daarom hier nog even de titelgegevens van deze, inmiddels antiquarische werken (Ik heb ze via de bibliotheek van het Drents Archief gehad):

G. Doorman - De middeleeuwse brouwerij en de gruit, 1955, Nijhoff, 's Gravenhage.
H. Ebbing - Gruytgeld ende hoppenbier, 1994, doctoraalscriptie Amsterdam (eigen uitgave).

Ik begrijp hieruit dat deze boeken niet meer verkrijgbaar zijn in de reguliere boekhandel.

Homme · 24-12-2007 20:03 u

Citaat van: Penners op 24-12-2007  13:40 uIk begrijp hieruit dat deze boeken niet meer verkrijgbaar zijn in de reguliere boekhandel.

Klopt, die van Doorman via een antiquariaat soms (je zou de Bierboom kunnen proberen).
Het werk van Ebbing is bij mijn weten nooit officieel gepubliceerd, maar als werkstuk (doctoraalscriptie) gedrukt. Dus in universiteitsbibliotheken, archieven en dergelijke zoeken.
Succes!

Jacques · 24-12-2007 20:34 u

Mijn exemplaar van Doorman heb ik ruim 20 jaar geleden gekocht in een antiquariaat. Soms moet je geluk hebben.

Hopmans · 24-12-2007 21:30 u

CiteerMijn exemplaar van Doorman heb ik ruim 20 jaar geleden gekocht in een antiquariaat. Soms moet je geluk hebben.

Dit geluk kan je delen.
Er zijn heden ten dage goede scanners.